Biến đổi khí hậu, những cơn bão và áp thấp nhiệt đới cường độ mạnh tăng lên mỗi năm, xâm nhập mặn, xói lở bờ sông, bờ biển ngày càng diễn biến càng nghiêm trọng. Đồng bằng sông Cửu Long đang phải đối mặt với những khó khăn, thách thức lớn chưa từng có trong lịch sử.
Theo kịch bản Quốc gia về biến đổi khí hậu, nếu mực nước biển dâng 1m, sẽ ảnh hưởng đến 38,9% diện tích đất của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và sinh kế của hơn 18 triệu người dân trong vùng, hàng vạn gia đình sẽ phải sống trong cảnh mất trắng nhà cửa.
Ở xã Khánh Tiến, huyện U Minh, tỉnh Bến Tre, người ta kể cho nhau nghe rất nhiều câu chuyện về mất mát do biến đổi khí hậu. Ở đó, hàng ngàn hộ dân nghèo phải sống trong nỗi lo sợ về hạn mặn, bão lụt. Trong số đó có câu chuyện của bà Nguyễn Thị Gõ, 61 tuổi, ở xã Khánh Tiến, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau.
Bước đến căn nhà bà Gõ ở khu tái định cư ấp 7, căn nhà lá chênh vênh được làm bằng vốn hỗ trợ của nhà nước cách đây 8 năm đến nay, từng mảng gỗ trong căn nhà đã mục rữa, nền đất ẩm mốc và có thể đổ sụp xuống bất cứ lúc nào. Có nhiều chỗ, gia đình bà phải dùng bạt che tạm để tránh được những con gió lớn ngoài kia.
Nhìn bà Gõ bị mù cả hai mắt vẫn tự lần mò vào thắp nhang khấn chồng khiến chúng tôi không khỏi xót xa. Tuổi đã cao, lại thêm mắt kém, bà Gõ phải khó khăn lắm mới làm được mọi sinh hoạt trong nhà.
Tâm sự với chúng tôi, bà Gõ nói: "Căn nhà lá này đã được 8 năm rồi, lá mục hết rồi. Bây giờ tôi không có tiền để mua lá nữa thì mua cao su để đóng. Mùa mưa trước dột nhiều lắm. Nhà nước có cho được 150.000 để mua đồ sau lũ. Lúc đó, chồng tôi vừa mất, bàn thờ cũng ở trong nhà. Khi ấy, mưa to gió lớn, tôi phải đi trốn chỗ khác chứ nhà không thể ở. Mắt tôi mù không nhìn thấy gì, may có thằng cháu dẫn đi trước. Nhà dột nát hết cả, có khi gió lùa lạnh muốn chết luôn"...
Căn nhà lá lụp xụp của gia đình bà Gõ
Thương hoàn cảnh của bà Gõ, cháu dâu và cháu trai dọn về sống cùng bà. Nhưng hoàn cảnh của đôi vợ chồng trẻ cũng không khá hơn bởi toàn bộ thu nhập chỉ có hơn 2 triệu đồng/tháng đi làm thuê ngoài biển. Cả gia đình không mong ước gì hơn ngoài việc có một căn nhà chống lũ, bão.
Chị Nguyễn Hồng Mộng, cháu bà Gõ, cho biết thêm: "Mỗi khi mưa bão tôi đều phải dẫn cô chạy đi trốn bão ở trường học. Cái nhà này không ở được, nước ngập vào hết, mái lá thì bị đổ. Mưa lớn cũng còn không ở được. Nhà nay cũng không có tiền nữa. Khổ cực lắm".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!