Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tại Warsaw, Ba Lan, ngày 23/2. (Ảnh: AP)
Thông báo trên được Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đưa ra trong chuyến công du tới Ba Lan vào ngày 23/2, nơi bà có cuộc hội đàm với Thủ tướng Donald Tusk.
Bước đột phá này diễn ra vài ngày sau khi các quan chức Ba Lan tới Brussels (Bỉ) để trình bày một "kế hoạch hành động" gồm 9 dự luật nhằm khôi phục sự độc lập tư pháp từ tòa án cấp cao nhất của Ba Lan cho đến các tòa án cấp dưới.
"Chúng tôi rất ấn tượng trước những nỗ lực của các bạn và của người dân Ba Lan trong việc khôi phục nền pháp trị của xã hội Ba Lan. Một xã hội mà mọi người đều tuân thủ luật lệ. Một xã hội nơi người dân và doanh nghiệp có thể tin tưởng vào các thể chế", bà von der Leyen nói sau khi gặp Thủ tướng Tusk.
"Dựa trên những cải cách mà bạn đã thực hiện và các bước mà bạn đã thực hiện ngay lập tức để đảm bảo tính độc lập tư pháp, tôi có tin tốt: tuần tới Ủy ban châu Âu sẽ đưa ra hai quyết định về các quỹ châu Âu hiện đang bị chặn đối với Ba Lan. Những quyết định này sẽ giải phóng tới 137 tỷ Euro cho Ba Lan".
Việc sử dụng tiền từ quỹ sẽ được giám sát bởi Văn phòng Công tố châu Âu (EPPO), cơ quan mà Ba Lan gần đây đã quyết định tham gia. Bà von der Leyen tuyên bố: "Đây là một tin tuyệt vời cho người dân Ba Lan và châu Âu. Và đây là thành tựu của các bạn".
Brussels đã từ chối việc Chính phủ Ba Lan tiếp cận 76,5 tỷ Euro trong Quỹ Gắn kết được phân bổ cho giai đoạn 2021 - 2027 do một loạt thiếu sót trong quy định pháp luật, chủ yếu tập trung vào sự suy giảm liên tục của hệ thống tư pháp độc lập và thực trạng can thiệp chính trị ngày càng tăng của các tòa án.
Những lo ngại cũng cản trở khả năng của Ba Lan trong việc sử dụng đầy đủ kế hoạch phục hồi sau COVID-19, bao gồm 34,5 tỷ Euro tiền vay lãi suất thấp và 25,3 tỷ Euro tiền tài trợ. Cho đến nay, chỉ có 5,1 tỷ Euro tiền "tài trợ trước" được phát hành.
Khi lên nắm quyền vào giữa tháng 12/2023, Thủ tướng Ba Lan Tusk tuyên bố sẽ thiết lập lại mối quan hệ giữa Brussels và Warsaw, khôi phục nền dân chủ và giải phóng những quỹ bị đóng băng mà nước này cần gấp để chi trả cho các dự án phát triển nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh và kỹ thuật số.
Ba Lan đã nhanh chóng yêu cầu khoản thanh toán đầu tiên trị giá 6,3 tỷ Euro tiền tài trợ và khoản vay từ kế hoạch phục hồi và gửi bản tự đánh giá cho quỹ. Điều này đã kích hoạt quy trình nội bộ của Ủy ban châu Âu để xác minh việc đáp ứng các điều kiện tư pháp của Ba Lan.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!