Báo cáo do 4 cơ quan thuộc Liên Hợp Quốc công bố vào ngày 20/1 cho biết, đại dịch COVID-19 đang khiến 1,9 tỷ người khó có đủ khả năng chi trả cho những bữa ăn lành mạnh, đủ dinh dưỡng. Một báo cáo đưa đưa ra trước đó dự báo rằng, trong trường hợp xấu nhất, 828 triệu người có thể bị lâm vào tình trạng thiếu đói cùng cực vì khủng hoảng COVID-19.
Theo một ước tính mới nhất, gần 688 triệu người trên toàn cầu bị suy dinh dưỡng, hơn một nửa trong số đó ở châu Á. Tỷ lệ người bị suy dinh dưỡng cao nhất là ở các nước Nam Á như Afghanistan, nơi cứ 10 người thì có 4 người bị suy dinh dưỡng.
Báo cáo chủ yếu dựa trên dữ liệu đến năm 2019, trước khi đại dịch xảy ra. Tuy nhiên, báo cáo cũng ước tính rằng, sẽ có thêm 140 triệu người có khả năng rơi vào tình trạng cực kỳ nghèo đói vào năm 2020 do tác động của các đợt bùng phát COVID-19 và lệnh đóng cửa. Vào cuối năm 2020, khoảng 265 triệu người phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng.
Theo báo cáo của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO), UNICEF, Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là người dân không đủ khả năng tài chính để trả tiền mua lương thực, một vấn đề tồn tại ở các quốc gia giàu có như Nhật Bản cũng như những nơi nghèo khó như Đông Timor và Papua New Guinea.
Sự gián đoạn công việc hoặc bị mất việc làm do đại dịch đang khiến các gia đình ở nhiều khu vực không đủ khả năng chi trả cho những bữa ăn. Điều này được thể hiện ở những hàng dài người đứng chờ nhận thực phẩm hỗ trợ, ngay cả ở những quốc gia giàu có như Mỹ.
Tại Ấn Độ, các chuỗi cung ứng thực phẩm đã bị đình trệ do vấn đề vận chuyển, đặc biệt là trong các đợt phong tỏa để ngăn chặn đại dịch, khiến nguồn lương thực dự trữ không đến được với tất cả người tiêu dùng. Lao động thời vụ và người di cư là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất, mặc dù Ấn Độ có một hệ thống phân phối công cộng trải rộng, cho phép 75% người dân ở nông thôn và một nửa số người sống ở thành phố được nhận trợ cấp lương thực. Hệ thống này đã lỗi thời, do đó, nhiều người nghèo ở thành thị và những người di cư không thể tiếp cận với nguồn dự trữ.
Báo cáo cho biết, trên toàn châu Á, giá trái cây, rau và các sản phẩm từ sữa tăng cao, khiến nhiều gia đình có thu nhập thấp “gần như không thể có chế độ ăn uống lành mạnh, đủ dinh dưỡng". Dữ liệu của FAO cho thấy, vào tháng 11/2020, giá thực phẩm đã tăng lên mức cao nhất trong gần 6 năm qua. Do đó, nhiều người ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã mua các loại thực phẩm chế biến sẵn với giá rẻ, có hàm lượng calo cao, dẫn đến các vấn đề liên quan đến sức khỏe như béo phì, tiểu đường, thiếu vitamin và khoáng chất.
Hậu quả của tình trạng thiếu đói kéo dài là tỷ lệ tử vong và bệnh tật cao hơn. Hàng chục triệu trẻ em bị gầy yếu hoặc thấp còi, không phát triển tốt và không thể phát huy hết khả năng của mình.
Báo cáo cho biết, 45 quốc gia cần hỗ trợ lương thực ở Nam Á, Đông Nam Á hoặc Đông Á, trong đó đặc biệt là Bangladesh, Afghanistan, Pakistan, Triều Tiên và Myanmar.
Báo cáo kêu gọi, chính phủ các nước cần chuyển đổi hệ thống lương thực để đảm bảo tất cả đều có chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, đồng thời có cách tiếp cận đa chiều, qua đó người dân được chăm sóc sức khỏe, sử dụng nước sạch, hưởng nền giáo dục và an sinh xã hội tốt hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!