Đại tá Lê Thế Mẫu – chuyên gia quân sự và phân tích quốc tế - tham gia chương trình Toàn cảnh thế giới.
Trong gần nửa tháng qua, Nga đã tiến hành chiến dịch quân sự chống lực lượng Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tại Syria. Chiến dịch này của Nga hiện đang gây ra rất nhiều tranh cãi. Nhiều câu hỏi đặt ra về những đợt tấn công của Nga nhằm vào lực lượng ở Syria, về cách thức người Nga tiến hành. Trong đó, chưa có câu trả lời lý giải cho việc Nga đã đưa những chiếc máy bay chiến đấu hiện đại vào chiến trường Syria như thế nào, hay khả năng của những loại tên lửa hành trình được bắn đi với khoảng cách 1.500 km. Bên cạnh đó, nhiều ý kiến còn tranh cãi về mục đích lớn hơn đằng sau sự tác động của Nga tới cuộc chiến tại Syria.
Nhưng trước hết, sự tham gia của Nga được coi là đã tạo nên thay đổi rõ rệt trong cục diện cuộc chiến. Đại tá Lê Thế Mẫu – chuyên gia quân sự và phân tích quốc tế - cho rằng: “Về mặt chính trị, lần đầu tiên, chính quyền Syria được Tổng thống Nga Putin công nhận tại Đại hội đồng Liên hợp Quốc, rằng Tổng thống Syria và Chính phủ của al-Assad đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc chiến chống IS. Về mặt quân sự, có thể nói cuộc tấn công đường không của Nga kết hợp với lực lượng quân sự đường bộ của Syria tạo ra một hiệu quả rất cao. Trong khi, điều này không thể có được ở Liên minh chống IS do Mỹ cầm đầu. Vì thế, chiến dịch quân sự của Nga đã tạo ra sự thay đổi căn bản cả về mặt chính trị và quân sự trong cuộc chiến chống IS ở Syria”.
Đề cập thêm về lý do tham gia của Nga ở chiến trường Syria, Đại tá Mẫu nhận định: “Tình hình ở Syria hiện nay rất căng thẳng và nguy hiểm. Đặc biệt, hiệu quả chống IS vẫn không đáng kể sau gần 1 năm Mỹ đứng đầu Liên minh chống IS. Thậm chí, IS càng phát triển và mở rộng. Họ kiểm soát khu vực lãnh thổ rất lớn, đe dọa sự tồn tại của chính thể Syria nên Syria cần yêu cầu Nga ủng hộ khẩn cấp. Ngoài ra, sau 4 năm chống khủng bố, lực lượng quân sự của Syria tổn thất nặng nề và cần sự viện trợ vũ khí, trang thiết bị hiện đại từ Nga. Nhưng việc sử dụng được các loại vũ khí này cần có thời gian nên Nga đã trực tiếp can thiệp vào cuộc chiến”.
Đại tá Lê Thế Mẫu trên trường quay chương trình Toàn cảnh thế giới phát ngày 11/10.
Về phía Nga, Đại tá Lê Thế Mẫu đánh giá, việc tham chiến tại Syria cũng sẽ mang lại những lợi ích nhất định cho Nga. Ông bày tỏ quan điểm: “Tổng thống Obama đã tuyên bố, Nga có ý định tranh giành ảnh hưởng với Mỹ. Nhưng theo tôi, việc Nga tham chiến ở Syria và hợp tác với chính quyền Syria cho thấy sự trung thành của Nga đối với đồng minh chiến lược. Hơn nữa, Syria đóng vai trò vô cùng quan trọng ở địa chính trị Trung Đông. Nơi đây sẽ giúp Nga thể hiện ảnh hưởng quân sự, ảnh hưởng chính trị ở Syria, từ đó sức ảnh hưởng lan sang Iran và cả Trung Đông. Điều đó sẽ giúp Nga lấp khoảng trống chiến lược về mặt an ninh ở khu vực Trung Đông, trong khi vai trò của Mỹ ngày càng trở nên mờ nhạt hơn”.
Mặc dù việc Nga tham chiến đã dấy lên nhiều bất đồng quan điểm và ý kiến tranh cãi khác nhau nhưng theo Đại tá Lê Thế Mẫu, sự đồng tâm hợp lực của các quốc gia chính là yếu tố cần thiết nhất để loại bỏ được căn nguyên của chủ nghĩa khủng bố.
Ông đánh giá: “Nguy cơ chống IS còn quan trọng hơn nguy cơ chống phát xít, bởi sự xuất hiện của IS len lỏi vào rất nhiều hình thái phức tạp. Trong cuộc chiến chống phát xít, chúng ta có thể phân định rõ ràng bên đồng minh và bên phát xít, nhưng cuộc chiến chống IS lại không thể phân định được ranh giới thật – giả. Các vấn đề do IS gây ra còn lẫn lộn vào những vấn đề biến động của thế giới. Đặc biệt, khi đối mặt với khủng hoảng di cư, nhiều quốc gia châu Âu đều lo ngại với khả năng trà trộn của các phần tử IS.
Chính vì thế, nếu coi cuộc chiến chống khủng bố, chống IS là ưu tiên lớn nhất trong khu vực thì dù Nga tăng cường hành động tại Syria có khác biệt so với hành động của Mỹ và phương Tây, các bên vẫn cần đi đến sự hợp tác chung. Hành động của Nga có thể gây trở ngại cho lập trường của Mỹ và phương Tây trong việc loại bỏ Tổng thống al-Assad. Tuy nhiên, áp lực từ cuộc chiến dai dẳng tại Syria cũng như khủng hoảng di cư lan rộng làm cho việc giải quyết các vấn đề trở nên cấp thiết hơn".
Mời quý độc giả theo dõi Truyền hình trực tuyến các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam.