Lũ lụt nghiêm trọng gây thiệt hại nặng nề tại nhiều nước Trung Âu những ngày qua. (Ảnh: AP)
Nguy cơ tàn phá nền kinh tế do thiên tai
Theo các nhà khoa học, đợt lũ lụt do cơn bão Boris khiến 24 người thiệt mạng ở Trung Âu vào đầu tháng này, xuất phát từ nguyên nhân biến đổi khí hậu do con người gây ra.
Bão Boris hoành hành ở Trung Âu từ ngày 12 - 16/9, gây ngập lụt nghiêm trọng tại Ba Lan, Romania, Slovakia, Áo, Czech, Italy và Đức với những trận mưa như trút nước. Hàng nghìn người đã phải rời bỏ nhà cửa khi các tòa nhà bị cuốn trôi, cầu bị sập và cơ sở hạ tầng bị hư hại.
Một phân tích nhanh của các nhà nghiên cứu từ World Weather Attribution (WWA) đã phát hiện thấy "dấu vân tay" của biến đổi khí hậu trên lượng mưa kỷ lục gây ra trận lũ chết người này.
Bão Boris đã gây ra lượng mưa kỷ lục tại nhiều quốc gia Trung Âu (Ảnh: AP)
"Cho đến khi dầu mỏ, khí đốt và than đá được thay thế bằng năng lượng tái tạo, những cơn bão như Boris sẽ dẫn đến lượng mưa lớn hơn, gây ra lũ lụt tàn phá nền kinh tế", các nhà khoa học của WWA cảnh báo.
Biến đổi khí hậu khiến tình hình bất thường trở nên tồi tệ hơn
Các nhà nghiên cứu từ WWA phát hiện ra rằng 4 ngày mưa do bão Boris có tổng lượng mưa lớn nhất từng được ghi nhận trên khắp Trung Âu trong nhiều thập kỷ với biên độ đáng kể. Lượng mưa cũng bao phủ một khu vực rộng lớn bất thường, thậm chí còn lớn hơn cả những trận lũ lịch sử trước đó vào năm 1997 và 2002.
Các nhà khoa học cho biết không khí lạnh từ dãy Alps gặp không khí rất ấm từ Địa Trung Hải và Biển Đen đã tạo ra một "cơn bão hoàn hảo", sau đó gây ra lượng mưa lớn trên một khu vực rất rộng lớn.
Nếu nhiệt độ toàn cầu tăng lên 2 độ C, những cơn bão tương tự sẽ gây ra lượng mưa nhiều hơn khoảng 5% và xảy ra thường xuyên hơn khoảng 50%.
Châu Âu cần chuẩn bị cho thời tiết khắc nghiệt
Chi phí thiệt hại do thời tiết khắc nghiệt gây ra ở châu Âu đang tăng lên chóng mặt.
Các công ty bảo hiểm của Áo ước tính thiệt hại từ trận lũ lụt gần đây có thể lên tới 1 tỷ Euro. Chính phủ Ba Lan đã cam kết 2 tỷ Zloty (468 triệu Euro) dưới dạng "viện trợ miễn phí và không hoàn lại" cho các gia đình để cải tạo nhà ở. Tại Romania, nơi các cộng đồng nghèo hơn phần lớn không được bảo hiểm, chính phủ đã phân bổ 100 triệu RON (20 triệu Euro) cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã hứa sẽ hỗ trợ 10 tỷ Euro để phục hồi sau lũ lụt.
Lực lượng cứu hộ Ba Lan khắc phục hậu quả sau lũ (Ảnh: AP)
Nhưng các nhà khoa học WWA cho biết thiệt hại và sự gián đoạn lớn do thiên tai đang nhấn mạnh nhu cầu ưu tiên khẩn cấp cho công tác chuẩn bị cho các sự kiện thời tiết khắc nghiệt. Trong đó, việc giải quyết các nguồn phát thải cũng rất quan trọng.
"Hạn hán tàn khốc ở miền Nam Italy. Cháy rừng tàn khốc ở Bồ Đào Nha. Lũ lụt chết người ở Trung Âu. Biến đổi khí hậu đang tàn phá châu Âu, nhưng các chính trị gia trên khắp lục địa lại đang cố gắng rút lại các cam kết về khí hậu", Friederike Otto, giảng viên cao cấp tại Viện Grantham của Đại học Hoàng gia London - Biến đổi khí hậu và Môi trường, cho biết.
"Biến đổi khí hậu là mối đe dọa hiện hữu, đặc biệt là đối với các bộ phận người nghèo trong xã hội và tất cả người dân châu Âu cần biết rằng việc giải quyết vấn đề này sẽ giúp cuộc sống của họ tốt đẹp hơn rất nhiều. Việc chấm dứt nhiên liệu hóa thạch sẽ tạo ra việc làm, giảm hóa đơn tiền điện, biến các thành phố trở thành nơi sống lành mạnh hơn và giảm nguy cơ lũ lụt chết người", ông Otto đưa ra lời khuyên.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!