Hiện nay trên thị trường có hơn 30% phân bón là giả.
Trong vụ Đông Xuân vừa qua, ông Nguyễn Văn Đực, ngụ tại huyện Tân Trụ, tỉnh Long An được đại lý giới thiệu loại phân mới, ngoại nhập với lời chào mời hấp dẫn, ông đã mua 2 bao. Tuy nhiên sau khi rải xuống ruộng 2 ngày mà phân kali không hề tan. Ông biết mình đã mình đã bị lừa.
Mua phải phân bón giả là câu chuyện khá phổ biến hiện nay bởi theo các chuyên gia, người nông dân không thể phân biệt phân thật phân giả khi có đến hơn 5.000 loại phân các loại. Đặc biệt xu hướng hiện nay là phân giả nhưng mẫu mã, bao bì đẹp như phân thật, thập chí là còn đẹp hơn, trong khi quản lý vấn đề này còn tồn tại nhiều bất cập.
TS Nguyễn Đăng Nghĩa, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Đất - Phân bón và Môi trường phía Nam cho biết: “Theo quy định hiện hành, phân bón đạt dưới 70% chỉ tiêu thì mới là giả, mới bị truy tố còn từ 71% thì chỉ là phân kém chất lượng và chỉ bị phạt, số tiền phạt nhỏ hơn số lợi nhuận rất nhiều nên để lại lỗ hổng rất lớn”.
Theo ông Nguyễn Văn Hồng, Phó Giám đốc Sở Công Thương Long An: “Khi đi lấy mẫu các đơn vị sản xuất kinh doanh, mẫu thứ nhất đi kiểm tra không đạt chất lượng, mẫu thứ 2 đơn vị họ tự đem đi kiểm định. Theo quy định nếu kết quả sau mà đạt yêu cầu thì sẽ được công nhận. Đây là một kẽ hở khiến cho phân bón giả lộng hành”.
Nghị định 202/2013 của Chính Phủ về quản lý phân bón đã có hiệu lực từ tháng 2/2014 được kỳ vọng sẽ chấn chỉnh được tình trạng phân bón giả hiện nay tuy nhiên cho đến nay, Bộ Công Thương và Bộ Nông Nghiệp, hai đơn vị chịu trách nhiệm chính trong việc quản lý phân bón vẫn chưa ra được thông tư hướng dẫn. Công tác kiểm tra giám sát chất lượng phân bón ở các địa phương gần như ngưng trệ. Đơn cử, trên địa bàn tỉnh Long An có đến gần 1.000 đại lý phân bón, nhưng từ đầu năm đến giờ, chỉ kiểm định được 12 mẫu và cũng đã phát hiện 4 mẫu kém chất lượng.
Ông Nguyễn Thanh Truyền, PGĐ Sở Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn Long An cho biết: “Sắp tới chúng tôi sẽ phối hợp tốt hơn với sở Công Thương để quản lý phân bón để công bố đơn vị sản xuất phân bón giả cho người nông dân biết”.
Phân bón là vật tư quan trọng, chiếm 50-70% chi phí trong sản xuất nông nghiệp và quyết định đến 40% năng suất cây trồng. Trong khi một năm Việt Nam tiêu thụ đến hơn 10 triệu tấn phân bón các loại. Phân bón giả không chỉ gây thiệt hại lớn cho người nông dân, cho nền kinh tế mà còn hiểm hoạ với môi trường lâu dài khi làm thoái hoá, bạc màu đất.