Từ trước đến nay, thị trường truyền thống gồm các nước Philippines, Indonesia, Malaysia luôn nhập khẩu ổn định một lượng gạo chiếm 2/3 lượng gạo xuất khẩu từ Việt Nam. Nhưng trong năm nay, Việt Nam dường như đã "đánh mất" thị trường này hoàn toàn. Trong 8 tháng đầu năm 2013, lượng gạo xuất khẩu được ký hợp đồng tập trung vào thị trường truyền thống chỉ còn chiếm 13,6%.
Ông Phạm Văn Bảy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết, nguyên nhân có thể do các nước này đã tự cung, tự cấp được phần nào nhờ đó đẩy mạnh sản xuất lương thực trong nước nên hạn chế nhập khẩu. Mặt khác, nguồn cung thế giới đang rất lớn nên nước nào bán gạo giá rẻ hơn thì họ sẽ mua.
Một nhân nguyên khác được chỉ ra là do thay đổi phương thức nhập khẩu. Trước đây họ nhập theo các hợp đồng tập trung do hai Chính phủ đàm phán, nay họ cho tư nhân đấu thầu. Hiện các nhà nhập khẩu được tự do lựa chọn nhà xuất khẩu có giá rẻ, có thể ký hợp đồng với nhiều nhà nhập khẩu hơn. Vì vậy, gạo Việt Nam gặp trở ngại khi xuất khẩu qua thị trường truyền thống trước sức cạnh tranh từ Ấn Độ, Pakistan với giá rẻ.