Sở Giao thông Vận tải Hà Nội đã có báo cáo đề án Phân vùng hoạt động của xe máy phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thống vận tải hành khách công cộng, tiến tới dừng hoạt động của xe máy trên địa bàn các quận vào năm 2030 của Sở Giao thông vận tải Hà Nội.
Sở GTVT Hà Nội đã đưa ra 2 tiêu chí lớn làm căn cứ xét tuyến đường đủ điều kiện hạn chế xe máy, gồm kết cấu hạ tầng và kết cấu giao thông công cộng. Cụ thể, kết cấu hạ tầng có 6 tiêu chí nhỏ với thang điểm khác nhau: năng lực hạ tầng giao thông đường bộ đáp ứng lượng phương tiện giao thông là điều kiện tiên quyết (3 điểm); tỷ lệ diện tích đường dành cho giao thông trên diện tích đất xây dựng đô thị đảm bảo trên 20% (2 điểm); mật độ đường tính đến đường chính khu vực đạt tối thiểu 4km/km2 (2 điểm); 100% hè phố tính đến đường cấp khu vực có bề rộng tối thiểu 3m (1 điểm)...
Hệ thống giao thông công cộng có 5 tiêu chí nhỏ, trong đó tiêu chí quan trọng nhất là năng lực phương tiện công cộng như đường sắt đô thị, BRT, xe bus, minibus, taxi, xe đạp công cộng... đáp ứng được nhu cầu đi lại. Các tuyến đường sẽ phải đạt ít nhất 7/10 điểm mới có thể áp dụng việc hạn chế xe máy.
Căn cứ trên điểm số này, Sở Giao thông vận tải cho biết sẽ thí điểm cấm xe máy hoạt động vào giờ cao điểm từ thứ 2 đến thứ 6, bố trí làn ưu tiên cho xe bus (ngoài thời gian cấm xem xét cho xe máy hoạt động trên làn ưu tiên cho xe bu) tại các tuyến Nguyễn Trãi (đoạn từ giao vành đai 3 - đường Láng) vào năm 2019 - 2020 và tuyến Xuân Thủy - Cầu Giấy (sau khi tuyến 3A đi vào hoạt động, dự kiến sau 2020).
Các tuyến đường đang được nghiên cứu xem xét bao gồm: tuyến Giải Phóng (đoạn từ giao vành đai 3 - Đại Cồ Việt), đường Nguyễn Văn Cừ (từ cầu vượt Long Biên - cầu Chương Dương), đường Lê Văn Lương (giao vành đai 3 - Láng) và tuyến Trần Duy Hưng - Nguyễn Chí Thanh.
Cũng theo báo cáo, giai đoạn 2021 - 2025, khu vực bảo tồn cấp 1 mở rộng gồm Hàng Đậu - Trần Nhật Duật - Trần Quang Khải - Trần Hưng Đạo - Lê Duẩn - Phùng Hưng cũng dự kiến cấm xe máy hoạt động từ 19 giờ thứ 6 đến 24 giờ chủ nhật hàng tuần.
Giai đoạn 2026 - 2030, Hà Nội sẽ tiếp tục hạn chế xe máy trong khu vực vành đai 1 với diện tích gần 26 km2, dân số khoảng 700.000 người.
Giai đoạn sau 2030 sẽ hạn chế trong khu vực vành đai 3 và mở rộng ra các khu vực khác. Tại thời điểm đó, theo thành phố Hà Nội, vận tải khách công cộng sẽ đáp ứng 70% nhu cầu đi lại của người dân, với 180 tuyến xe bus, 2.700 phương tiện; 9 tuyến đường sắt đô thị; 30.000 taxi; 30.000 xe hợp đồng và hơn 10.000 xe đạp công cộng.
Hiện Hà Nội đang nghiên cứu mô hình thành công của thành phố Quảng Châu (Trung Quốc) với lộ trình cụ thể gồm 3 giai đoạn. Giai đoạn đầu giới hạn đăng ký mới; giai đoạn tiếp theo thí điểm hạn chế một số tuyến đường, khu vực; và giai đoạn 3 là mở rộng dần, tiến tới hạn chế trên toàn bộ thành phố. Tuy nhiên, để thực hiện thành công thì thành phố cần sẵn sàng các phương án giao thông công cộng thay thế.
Hà Nội dự kiến sẽ hạn chế đăng ký mới xe máy tại các quận: Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Ba Đình, Đống Đa, Tây Hồ vào năm 2020 và mở rộng sang các quận Cầu Giấy, Hoàng Mai, Long Biên, Thanh Xuân và các huyện Gia Lâm, Đông Anh vào 2025. Trong giai đoạn này, Hà Nội sẽ ban hành chính sách hỗ trợ người dân thông qua việc thu mua xe máy cũ với những xe máy tuổi đời dưới 10 năm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!