Ukraine đã đạt thỏa thuận nhằm bảo đảm việc vận chuyển khí tự nhiên hóa lỏng của Mỹ từ tháng 12/2025 đến tháng 3/2026. Thỏa thuận được ký kết trong khuôn khổ chuyến thăm Hy Lạp của Tổng thống Volodymyr Zelensky diễn ra hôm 16/11.
Việc đưa vào vận hành tuyến đường ống dẫn khí đốt xuyên biển Adriatic kết nối Hy Lạp và Bulgaria đã tạo hành lang vận chuyển khí đốt dọc theo trục Bulgaria, Romania, Moldova, Ukraine, Hungary và Slovakia. Thỏa thuận này không chỉ hỗ trợ Ukraine vượt qua mùa đông khắc nghiệt mà còn góp phần bảo đảm an ninh năng lượng cho khu vực Balkan và châu Âu, thúc đẩy đa dạng hóa nguồn cung và giảm phụ thuộc vào khí đốt Nga. Điều này càng quan trọng trong bối cảnh Ukraine phải đối mặt với nhiều thách thức về an ninh năng lượng sau khi nhiều cơ sở hạ tầng bị hư hại thời gian gần đây.
Dự báo dài hạn cho thấy mùa đông năm 2025 tại Ukraine và nhiều khu vực Đông Âu có khả năng lạnh hơn mức trung bình, với nhiều đợt không khí lạnh từ Bắc Cực và lượng tuyết lớn trong 2 tháng đầu năm 2026. Trong mùa đông thứ tư của xung đột, Ukraine tiếp tục bị đe dọa bởi các cuộc tấn công nhằm vào cơ sở năng lượng. Những diễn biến này, cộng với khó khăn tài chính và áp lực trên chiến trường, đang định hình một mùa đông được đánh giá là khắc nghiệt nhất.
Các công nhân Ukraine hiện đang nỗ lực khôi phục mạng lưới điện. Giao tranh làm ảnh hưởng đến hệ thống điện và gây gián đoạn khí đốt, vốn là nguồn sưởi ấm chính của người dân. Hôm 9/11, Công ty năng lượng nhà nước Centrenergo thông báo toàn bộ các nhà máy nhiệt điện do nhà nước sở hữu đã phải dừng hoạt động sau các cuộc tấn công, ảnh hưởng tới cuộc sống của khoảng 2/3 dân số. Hệ thống cấp nước tại Kharkov cũng bị gián đoạn, trong khi thành phố Kremenchuk có thời điểm không có điện, nước và chỉ còn một phần hệ thống sưởi hoạt động.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. (Ảnh: AP)
Một công nhân năng lượng cho biết các đường dây điện có thể được chôn dưới lòng đất như các nhà máy hiện đại, nhưng nhiều cơ sở được xây dựng trong thời bình, không phải cho chiến tranh, nên việc bảo vệ hạ tầng gặp nhiều khó khăn.
Trong những mùa đông trước, nhờ hỗ trợ từ đồng minh, Ukraine duy trì được lưới điện trước các đợt tập kích. Tuy nhiên năm nay, Nga đã thay đổi chiến thuật khi nhắm vào cả cơ sở hạ tầng khí đốt. Khi chỉ còn 1 tháng nữa là đến mùa đông, Ukraine có thể đã mất khoảng 1/3 năng lực sản xuất khí đốt tự nhiên. Truyền thông Mỹ đầu tháng 10 đưa tin 60% năng lực sản xuất khí đốt nội địa đã bị phá hủy, trước khi giới chức Ukraine cho biết một nửa số bị hư hại đã được khôi phục.
Ước tính khoảng 1,7 triệu người Ukraine sẽ cần hỗ trợ nhân đạo trong mùa đông 2025 - 2026. Liên minh châu Âu đang xem xét giải pháp huy động khoảng 140 tỷ Euro để hỗ trợ Ukraine thông qua việc sử dụng tài sản Nga bị đóng băng làm tài sản đảm bảo. Tuy nhiên, Bỉ và Slovakia vẫn tỏ ra thận trọng trước các rủi ro pháp lý, khiến đàm phán chưa đạt tiến triển rõ rệt.
Cựu Bộ trưởng Năng lượng Ukraine Olga Bohuslavets cảnh báo mùa đông năm nay sẽ khó khăn hơn tất cả những mùa đông trước. Bà cho rằng câu hỏi quan trọng nhất lúc này là liệu Ukraine có thể vượt qua trong điều kiện đủ tốt, hay những thách thức của mùa đông giá rét sẽ khiến nước này tiến gần hơn tới một thỏa thuận chấm dứt giao tranh.
Bình luận (0)