150 tỷ đồng - đó là số tiền đầu tư dự án tái định cư cho các hộ dân chịu ảnh hưởng của thủy điện Plei Krông tại xã Đắk Long, huyện Đắk Hà, tỉnh Kon Tum. Mục tiêu là để đảm bảo cuộc sống cho khoảng 700 nhân khẩu.
Thế nhưng, nhà xây lên không phù hợp với tập quán của đồng bào địa phương, trong khi đất sản xuất thì lại thiếu. Vì vậy sau 10 năm nhường đất cho thủy điện, cuộc sống của nhiều hộ dân nơi đây vẫn gặp rất nhiều khó khăn.
Nhiều nhà trong khu tái định cư hiện không có người ở
Nằm chênh vênh trên đỉnh của một ngọn đồi cao thuộc xã vùng sâu Đắk Long là nơi định cư của trên 120 hộ dân thuộc dự án tái định cư. Tiếng là khu tái định cư nhưng gần như toàn bộ nhà cửa được xây dựng tạm bợ và quá nửa trong số này hiện không có người ở. Thiếu đất sản xuất, thiếu nước sinh hoạt, trong khi nhà cửa phải xây dựng trên nền đất mượn, thường xuyên xảy ra sạt lở nên chẳng mấy người dân mặn mà với nơi ở mới.
Theo dự án, mỗi hộ dân ngoài khoản hỗ trợ xây dựng nhà ở trên dưới 40 triệu đồng và 400 m2 đất ở sẽ được cấp 2 ha đất sản xuất. 52 hộ dân được đưa về khu tái định cư ngay từ năm đầu triển khai dự án. Tiêu chí nhà ở, đất ở cơ bản được đáp ứng, riêng đất sản xuất, mỗi hộ dân chỉ được cấp 0,6 ha, tức chưa đến 1/3 so với mục tiêu ban đầu.
Sự việc càng trở nên tồi tệ hơn khi dự án này triển khai giai đoạn 2 (2010 - 2015) cho 74 hộ dân. Ngoài diện tích đất ở chênh vênh được đắp tạm bợ trên triền đối cao thì các khoản hỗ trợ xây dựng nhà, đất sản xuất đều bị cắt giảm so với giai đoạn đầu của dự án. Phải sinh sống trong điều kiện tạm bợ lại không có kế sinh nhai khiến các hộ dân lần lượt rời bỏ khu tái định cư.
Sau hơn 10 năm triển khai dự án tái định cư này, đến nay Ban quản lý dự án đầu tư huyện Đắk Hà vẫn chưa bàn giao lại khu tái định cư này cho địa phương quản lý trong khi dự án đã quá thời hạn triển khai. Hiện 67 hộ dân đã chuyển đến sinh sống nơi đây đang phải sống trong tình cảnh thiếu thốn trăm bề. Gần 60 hộ dân còn lại, đáng lẻ đã phải yên ổn cuộc sống nơi vùng đất mới giờ đang chịu cảnh ăn nhờ, ở đậu tứ tán khắp nơi.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!