Cột đá chạm rồng chùa Dạm được công nhận là bảo vật quốc gia vào cuối năm 2017. Đây được coi là tác phẩm điêu khắc hoàn mỹ nhất trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam. Tuy nhiên, dọc con đường dẫn vào nơi trưng bày cột đá chạm rồng chùa Dạm không có bất cứ chỉ dẫn nào đây là bảo vật quốc gia. Thậm chí, người dân ở đây cũng còn không biết.
Đường nét điêu khắc tinh xảo trên cột đá chạm rồng chùa Dạm.
Việc trưng bày ngoài trời trải qua mưa nắng đã khiến cho những đường nét điêu khắc trên cột mất đi ít nhiều, thay vào đó là những mảng rêu, vết rạn nứt xuất hiện nhiều hơn.
Vào những năm 1990, UBND Phường Nam Sơn đã tổ chức xây dựng mái che với 4 cột bê tông, tuy nhiên, do không phù hợp với việc trưng bày bảo vật, công trình này đã bị dỡ bỏ. Hiện tại, để bảo vệ cho bảo vật này chỉ có một sợi dây xích được quây xung quanh.
Cột đá chạm rồng chùa Dạm hiện tại được trưng bày ngoài trời.
Vậy trách nhiệm bảo quản bảo vật quốc gia này đang thuộc về ai?
Trưởng Phòng Quản lý di sản văn hóa - Sở VH-TT&DL Bắc Ninh cho biết di tích quốc gia và di tích cấp tỉnh, bảo vật quốc gia nằm trong di tích là thuộc UBND xã quản lý. Tuy nhiên, cột đá hiện giao cho chi hội của các cụ khu Tự Thôn cùng ban quản trị chùa Dạm mới thành lập để bảo vệ và dọn dẹp xung quanh.
Rõ ràng, việc bảo vệ bảo vật quốc gia tại địa phương vẫn còn nhiều lúng túng. Thực tế đó đòi hỏi sự vào cuộc của giới chuyên môn.
Việc trưng bày ngoài trời của cột đá chạm rồng chùa Dạm đáp ứng việc giữ nguyên trạng lịch sử. Tuy nhiên, bảo vật này cần một biện pháp bảo quản hiệu quả hơn trước những tác động của thiên nhiên.
Để có thể giữ gìn những bảo vật hay cổ vật không phải là chuyện của riêng ai bởi đây là những giá trị văn hóa là của cả một cộng đồng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!