Những ngày vừa qua, nhiều người bày tỏ sự quan tâm về việc cải cách thuế của nhóm G7 sẽ ảnh hưởng thế nào tới các tập đoàn công nghệ như Amazon hay Google. Tuy nhiên, cải cách này không chỉ nhắm vào giới công nghệ mà là các tập đoàn đa quốc gia nói chung - kinh doanh bất cứ sản phẩm nào chứ không chỉ là dịch vụ Internet. Trong bản đồ những tập đoàn đa quốc gia lớn nhất thế giới, lớn mạnh nhất phải kể đến Microsoft, Amazon, Facebook hay Alibaba. Tuy nhiên, bên cạnh đó còn có Coca Cola, Pepsi, Johnson Johnson, Samsung hay tập đoàn dầu khí Saudi Aramco. Danh sách này trải đều tất cả các ngành nghề, từ thực phẩm cho tới dịch vụ ăn uống, năng lượng hay y tế sức khoẻ.
Bản đồ những tập đoàn đa quốc gia lớn nhất thế giới.
Lấy Coca Cola làm ví dụ. Nếu doanh nghiệp của Coca Cola đặt tại 1 quốc gia nào đó đạt tỷ suất lợi nhuận vượt 10% trở lên, cải cách của G7 cho phép quốc gia đó đánh thuế ít nhất 20% mức lợi nhuận vượt trội.
Tuy nhiên, điểm thứ 2 của cải cách đang được đặc biệt quan tâm. Đó là mức thuế doanh nghiệp tối thiểu 15% áp dụng trên toàn cầu. Những quốc gia đang được coi là thiên đường thuế - như Ireland chẳng hạn - sẽ chịu ảnh hưởng lớn nhất. Ireland đang có mức thuế doanh nghiệp khá thấp - chỉ 12.5%. Nếu cải cách của G7 được thông qua, mức này phải tăng lên ít nhất 15% - thậm chí có thể hơn, nghĩa là sức hấp dẫn của Ireland - một điểm đến lý tưởng với các tập đoàn đa quốc gia sẽ giảm đi.
Việc chuyển giá để né thuế cao thường xảy ra, đặc biệt với những sản phẩm trí tuệ. Năm 2020, Microsoft có doanh thu 315 tỷ USD, nhưng doanh thu này lại được chuyển sang cho công ty con ở Bermuda - nơi thuế doanh nghiệp bằng 0.
Nếu mức thuế đồng nhất là tối thiểu 15% được thông qua, những thiên đường thuế như Bermuda hay Ireland, có thể sẽ phải hạ cánh xuống mặt đất. OECD dự tính, các chính phủ sẽ thu được thêm khoảng 81 tỷ USD mỗi năm tiền thuế. G7 đang mong nhận được sự ủng hộ từ G20 - trong đó có cả các nền kinh tế lớn khác như Trung Quốc, Nga và Ấn Độ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!