Hiệp định RCEP: Đâu là cơ hội và thách thức với doanh nghiệp Việt?

Thùy An-Thứ năm, ngày 19/11/2020 16:18 GMT+7

VTV.vn - Hiệp định RCEP được kỳ vọng sẽ giúp các doanh Việt Nam tiếp cận sâu hơn thị trường với 2,2 tỷ người tiêu dùng và tổng GDP 26,2 ngàn tỷ USD.

Ngày 15/11 vừa qua, sau một chặng đường dài 8 năm đàm phán, Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) đã được ký kết ngày 15/11/2020, bao gồm 15 quốc gia trong đó 10 nước thuộc khối ASEAN và năm quốc gia mà ASEAN có hiệp định tự do thương mại gồm Australia, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và New Zealand.

Hiệp định RCEP: Đâu là cơ hội và thách thức với doanh nghiệp Việt? - Ảnh 1.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch ASEAN 2020 chứng kiến Lễ ký Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực RCEP hôm 15/11 (Ảnh: TTXVN)

Cơ hội

"Hiệp định RCEP khi được 15 thành viên thực thi sẽ tạo nên một thị trường lớn với quy mô 2,2 tỷ người tiêu dùng, chiếm khoảng 30% dân số thế giới với GDP 26,2 nghìn tỷ USD, chiếm khoảng 30% GDP toàn cầu và sẽ trở thành khu vực thương mại tự do lớn nhất trên thế giới", ông Lương Hoàng Thái - Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết tại buổi sinh hoạt báo chí chuyên đề về Hiệp định RCEP vào sáng nay (19/11).

Cũng theo ông Thái, với các cam kết về mở cửa thị trường trong lĩnh vực hàng hóa, dịch vụ, đầu tư và hài hòa hóa quy tắc xuất xứ (thay vì áp dụng 5 bộ quy tắc xuất xứ của 5 hiệp định FTA như hiện nay) giữa tất cả các bên tham gia cũng như tăng cường các biện pháp tạo thuận lợi thương mại, việc thiết lập Hiệp định này sẽ tạo cơ hội để phát triển các chuỗi cung ứng mới trong khu vực mà doanh nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội tham gia.

Hiệp định RCEP: Đâu là cơ hội và thách thức với doanh nghiệp Việt? - Ảnh 2.

Ông Lương Hoàng Thái - Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên

Hiệp định RCEP cũng sẽ giúp thiết lập thị trường xuất khẩu ổn định lâu dài. Trước tình hình thế giới đầy biến động gây ra những xáo trộn về chuỗi cung ứng trong những năm gần đây, việc hình thành một khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới theo Hiệp định RCEP sẽ tạo ra một thị trường xuất khẩu ổn định dài hạn cho Việt Nam, qua đó góp phần thực hiện chính sách xây dựng nền sản xuất định hướng xuất khẩu của ta.

RCEP sẽ mang lại cho các nền kinh tế lớn nhiều lợi ích hơn?

Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm khi mà các thành viên như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc… có nền kinh tế phát triển hơn so với nhiều quốc gia khác trong RCEP.

Tuy nhiên theo đại diện Bộ Công Thương, Hiệp định dự kiến đem lại lợi ích cho tất cả các nước tham gia. Tuy nhiên, xét về lợi ích cụ thể thì các nhóm nước khác nhau có lợi ích cũng khác nhau.

Hiệp định RCEP: Đâu là cơ hội và thách thức với doanh nghiệp Việt? - Ảnh 3.

Hiệp định RCEP khi được 15 thành viên thực thi sẽ tạo nên một thị trường lớn với quy mô 2,2 tỷ người tiêu dùng, chiếm khoảng 30% dân số thế giới với GDP 26,2 nghìn tỷ USD

Cụ thể, với tất cả các nước ASEAN thì đây là Hiệp định không hướng đến giá trị gia tăng mới về mở cửa thị trường do ASEAN đều đã FTA với các đối tác. Thay vào đó, với góc độ hài hòa các quy định hiện có của các Hiệp định ASEAN đã có với các đối tác thì Hiệp định được coi là có giá trị cao trong việc giảm chi phí giao dịch, thu hút đầu tư nước ngoài và tăng cường vị trí trung tâm của ASEAN trong việc giải quyết các xung đột về thương mại trong khu vực.

Trong bối cảnh thế giới đang có có nhiều biến động hiện nay, đặc biệt là việc Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) không thể đóng vai trò hiệu quả trong giải quyết các xung đột thương mại như trước đây thì đây là giá trị không nhỏ cho các nước có quy mô kinh tế vừa phải như các thành viên ASEAN.

Hiệp định RCEP: Đâu là cơ hội và thách thức với doanh nghiệp Việt? - Ảnh 4.

So sánh 2 hiệp định CPTPP và RCEP (Ảnh: TTXVN)

Thách thức

Cũng giống như nhiều hiệp định thương mại tự do, nâng cao khả năng cạnh tranh là yếu tố bắt buộc nếu các doanh nghiệp Việt Nam muốn tận dụng tốt nhất các cơ hội khi mà RCEP có hiệu lực.

Cụ thể theo Bộ Công Thương, khi Hiệp định RCEP đi vào hiệu lực sẽ làm gia tăng sức ép cạnh tranh do đặc điểm các nền kinh tế trong khu vực RCEP có nhiều điểm tương đồng, thậm chí có năng lực cạnh tranh mạnh hơn Việt Nam trong khi chất lượng và hàm lượng giá trị gia tăng của hầu hết sản phẩm của Việt Nam còn khiêm tốn.

Do đó, việc cần làm để tăng tính cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam cũng như cải thiện vị trí trong chuỗi giá trị khu vực là tăng cường nội lực cho doanh nghiệp. Bên cạnh các giải pháp đồng bộ từ Chính phủ, Bộ, ngành và các địa phương…

Hiệp định RCEP sẽ có hiệu lực khi ít nhất 6 nước ASEAN và 3 nước đối tác hoàn tất thủ tục phê chuẩn, chấp nhận hoặc phê duyệt Hiệp định. Với các nước còn lại, Hiệp định sẽ có hiệu lực đối với các nước đó sau 60 ngày kể từ ngày nước này hoàn tất các thủ tục trong nước.

Sau khi Hiệp định RCEP có hiệu lực, các bên sẽ ngay lập tức thực hiện các cam kết của mình. Đối với các cam kết thuế quan, Việt Nam và các nước đối tác sẽ xóa bỏ thuế quan đối với ít nhất 64% số dòng thuế ngay khi Hiệp định có hiệu lực. Đến cuối lộ trình sau 15-20 năm, Việt Nam sẽ xóa bỏ thuế quan với khoảng 85,6 % - 89,6% số dòng thuế với các nước đối tác, trong khi các nước đối tác xóa bỏ thuế quan cho ta trong khoảng 90,7% - 92% số dòng thuế.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV OnlineVTVGo!

Cùng chuyên mục

TIN MỚI

    X

    ĐANG PHÁT

    Bản tin thời tiết chào buổi sáng 3 phút trước