Xuất khẩu cá ngừ hạn chế vì thiếu nguyên liệu

Chất lượng cá sau thu hoạch lại không đủ phẩm cấp để XK dưới dạng hàng có giá trị cao nên giá bán cá ngừ đại dương giảm mạnh khiến nhiều tàu bị lỗ vốn. Sản lượng khai thác cá ngừ đại dương năm 2013 giảm, chỉ đạt 13 nghìn tấn, giảm 15% so với năm 2012.

Theo thống kê của VASEP, năm 2013, trong khi XK các sản phẩm cá ngừ chế biến vẫn tăng khả quan thì XK các sản phẩm cá ngừ có giá trị cao lại giảm.

Mỹ, EU, Nhật Bản, ASEAN, Israel, Tunisia, Canada và Mexico tiếp tục là nhóm 8 thị trường NK cá ngừ chính của Việt Nam, chiếm tới gần 86% tổng giá trị NK cá ngừ của Việt Nam.

Trong bức tranh chung XK cá ngừ, mặc dù quá nửa số thị trường XK chính của Việt Nam có tốc độ tăng trưởng dương, nhưng do 3 thị trường Mỹ, Nhật Bản và ASEAN sụt giảm nhập khẩu nên khiến tổng giá trị XK cũng giảm.

Thị phần của các thị trường thay đổi so với năm 2012: Mỹ đã giảm tới hơn 7%; Nhật Bản giảm 1,5%, trong khi tỷ trọng giá trị XK sang EU tăng 4%. XK cá ngừ của Việt Nam sang EU vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng tốt.

Tuy nhiên, theo nhìn nhận của các chuyên gia, quý IV/2013, khi các thị trường EU bước vào mùa lễ hội lớn nhất trong năm, XK sang 3 thị trường nhập khẩu chính trong khối là Đức, Italy và Tây Ban Nha lại có sự sụt giảm so với cùng kỳ. Điều này cho thấy vị trí của các sản phẩm cá ngừ Việt Nam đang có dấu hiệu bị lung lay.

Năm 2013, do những khó khăn về nguyên liệu đã khiến các DN phải chuyển đổi cơ cấu XK các sản phẩm cá ngừ sang EU. Tổng giá trị XK cá ngừ sang khối này đạt 67,9 triệu USD, giảm 7,4%, trong khi các sản phẩm chế biến lại tăng hơn 81%, đạt hơn 73 triệu USD.

Nhìn chung năm 2013, XK cá ngừ của Việt Nam gặp nhiều khó khăn: Lượng cá ngừ tồn kho tại các thị trường lớn tăng; yêu cầu vệ sinh tại các thị trường ngày càng khắt khe hơn; nguồn nguyên liệu trong nước để XK dưới dạng các sản phẩm có giá trị cao thiếu, khiến DN phải NK nguyên liệu từ bên ngoài nhưng thuế NK lại tăng, thủ tục NK vẫn còn rất phức tạp...