Nội dung dự kiến của Hội nghị thượng đỉnh là kinh tế và việc làm đã hoàn toàn bị lu mờ do các sự kiện vừa diễn ra. Đó là vụ đắm tàu tại Italia làm cho 360 thuyền nhân chết đuối và việc tình báo Mỹ nghe lén điện thoại của Thủ tướng Đức.
‘ Ngoại trưởng Đức gặp gỡ Đại sứ Mỹ quanh vụ nghe lén điện thoại. (Ảnh: Cri)
Không khí chung là nặng nề và nghi ngại. Những lời phát biểu nhanh với báo chí cũng ít thông tin hơn. Ai dám chắc là những nội dung được thảo luận ở cấp cao nhất tại Hội đồng châu Âu này không bị nghe trộm. Có cảm giác như đang trong thời chiến tranh lạnh, nhưng lần này là tình báo các đồng minh thân cận do thám lẫn nhau.
Bà Angela Merkel, Thủ tướng Đức cho biết: “Hồi tháng 7, tôi đã nói với Tổng thống Mỹ khi ông ấy tới Berlin. Và hôm qua, khi nói chuyện điện thoại với ông ấy, tôi cũng đã nhắc lại, đây không chỉ là chuyện của riêng tôi, mà của tất cả công dân Đức. Giữa đồng minh với nhau cần có niềm tin và giờ đây phải xây dựng lại từ đầu niềm tin đó”.
Sự kiện nữa làm ảm đạm thêm không khí Hội nghị thượng đỉnh lần này là thảm kịch Lampedusa cách đây 3 tuần. 360 người chết ngoài khơi Italy khi đang vượt biển tới châu Âu tìm đường tị nạn. Lãnh đạo các nước phía Nam châu Âu: Italy, Malta, Hy lạp, Tây Ban Nha và Cộng hoà Síp - điểm đến của dân di cư bất hợp pháp, mong muốn châu Âu hợp sức bảo vệ đường biên giới biển và đưa ra một chính sách nhập cư và hồi hương rõ ràng hơn. Tuy nhiên, khó có biện pháp nào có thể được quyết định trước tháng 6 năm sau, thời điểm Liên minh châu Âu có nghị viện khoá mới.
Các nước châu Âu cũng đã bàn tới phương cách hợp tác với các nước không thuộc Liên minh châu Âu và là nơi xuất phát của những người nhập cư bất hợp pháp. Châu Âu sẽ hỗ trợ các nước này phương tiện và kinh nghiệm để chống lại nạn buôn người.