Nhiều năm trở lại đây, Internet đã tạo nên một cuộc cách mạng về liên kết xã hội và chia sẻ thông tin. Không thể phủ nhận những lợi ích mà Internet mang đến cho cộng đồng nhưng đồng thời nó cũng bắt đầu bộc lộ những mặt trái, những tác động tiêu cực đến đời sống tư tưởng của xã hội. Cụ thể, đã có tình trạng các thành viên mạng xã hội đồng loạt chỉ trích, phê phán hay ca ngợi một thông tin ảo không có thật, hoặc việc like và chia sẻ vô tội vạ nhiều thông tin không chính xác, thiếu lành mạnh, thậm chí mang tính chất lừa đảo, lấy trộm thông tin cá nhân...
Theo Sở Thông tin và truyền thông Hà Nội, khảo sát của chương trình nghiên cứu Internet và Xã hội (VPIS) cho thấy tỉ lệ thông tin nói xấu, phí báng chiếm đến 61,7% mạng xã hội; vu khống, bịa đặt thông tin chiếm 46,6%; kỳ thị giới tính chiếm 29,03%... Cách hành xử thiếu văn minh này sẽ tác động tiêu cực đến cộng đồng, đặc biệt là thanh thiếu niên, học sinh - sinh viên.
Nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm cộng đồng khi tham gia môi trường mạng giai đoạn 2018 - 2020, Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội đã phối hợp với đơn vị liên quan xây dựng tài liệu Hướng dẫn kỹ năng khai thác thông tin và ứng xử khi tham gia môi trường mạng.
Tài liệu nêu rõ: cán bộ, công chức, người lao động, học sinh, sinh viên thành phố Hà Nội cần gương mẫu, chuẩn mực khi tham gia môi trường mạng. Các đối tượng này không phát ngôn tùy tiện, bày tỏ quan điểm phiến diện trên mạng xã hội, trang cá nhân.
Cán bộ, công chức của Thủ đô cũng không đăng, phát thông tin quan điểm trái ngược với quan điểm chung của cơ quan, tổ chức nơi mình đang làm việc; không đăng, phát thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước lên mạng. Ngoài ra, cán bộ, công chức Hà Nội cần tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành các quy định của pháp luật về hoạt động quản lý, cung cấp, sử dụng thông tin trên môi trường mạng; tham gia đấu tranh, phản bác các luận điệu sai trái, thông tin sai sự thật.
Trước vấn đề nhiều thành viên mạng xã hội có những lời lẽ chỉ tích tiêu cực, thậm chí lập hội nhóm để đả kích, nói xấu cá nhân, Sở Thông tin và Truyền thông khuyên công dân khi tham gia môi trường mạng nên có cách hành xử văn minh, không làm những hành động công kích lẫn nhau.
Sở cũng khuyên công dân không đăng tải, chia sẻ thông tin có thể gây xúc phạm, làm mất uy tín, danh dự cá nhân của người khác; không khai thác trái phép dữ liệu cá nhân của người khác cho mục đích thương mại hoặc các mục đích khác.
Công dân cũng không nên mù quáng theo đám đông chia sẻ, nhận xét, phê bình một thông tin, sự kiện khi chưa hiểu rõ về vụ việc hoặc không có căn cứ để khẳng định sự kiện đó là có thật. Công dân không cổ súy, tiếp tay cho các trào lưu lệch lạc, thiếu văn hóa, gây phản cảm, bị xã hội lên án... Khuyến khích công dân nên lan tỏa những thông tin, hình ảnh đẹp về các hoạt động xã hội, phê phán những cái xấu, biểu hiện lệch lạc, hướng tới thông điệp nhân văn, xây dựng văn hóa người Hà Nội thanh lịch, văn minh.
Bên cạnh việc tự nâng cao nhận thức khi hành xử trên mạng, tài liệu hướng dẫn cũng nhận định công dân cần chủ động nhận diện thông tin, khi phát hiện thông tin vi phạm trên môi trường mạng cần lưu lại chứng cứ, đồng thời thông báo với đơn vị cung cấp dịch vụ mạng và cơ quan chức năng để kịp thời giải quyết.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!