PV: Thưa Thượng toạ Thích Đức Thiện, thời gian gần đây việc Ban quản lý đền ông Hoàng Mười cho tiền vào bao tải và chở đi thuê người kiểm đếm đang thu hút sự chú ý của đông đảo các tầng lớp xã hội. Nhưng có lẽ đây không phải là hành động của riêng Ban quản lý đền ông Hoàng Mười, mà tôi đã từng nghe và chứng kiến một số ngôi đền, chùa khác cũng đã từng có hành vi như vậy. Ý kiến của ông như thế nào về việc này?
‘ Thượng toạ Thích Đức Thiện - Phó Tổng Thư ký Giáo hội Phật giáo Việt Nam (Ảnh: VTV News)
Thượng toạ Thích Đức Thiện: Với hệ thống chùa thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam, viêc quản lý công đức nói chung và tiền công đức thường do các sư trụ trì (được Giáo hội Phật giáo bổ nhiệm cùng với quyết định của chính quyền địa phương) đảm nhận. Tham gia việc kiểm đếm và quản lý công đức ở các chùa là đại đa số các Phật tử. Trường hợp như đền ông Hoàng Mười là rất ít xảy ra.
PV: Tiền công đức một phần nào đó thể hiện tinh thần và bài học về sự tiết kiệm. Tôi nghĩ rằng nếu các sư trụ trì, Ban quản lý hoặc những thủ từ của các cơ sở tín ngưỡng khác ngoài hệ thống Phật giáo mà cũng công bố, công khai các con số tiền công đức thu được hàng năm sẽ tác động rất tốt đến cộng đồng. Vậy tại sao hiện nay việc công bố những con số này chưa được phổ biến thưa ông?
Thượng toạ Thích Đức Thiện: Việc công bố tiền công đức của các hệ thống chùa thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam đúng là chưa có một con số thống kê nào. Tuy nhiên, Phật tử các chùa là những người biết rất rõ về các con số này và biết rõ tiền công đức sẽ chi tiêu cho mục đích gì. Tại các ngôi đền, chùa, sư trụ trì đều chịu sự giám sát rất chặt chẽ của các Phật tử cùng chính quyền địa phương nơi đó.
PV: Có một chi tiết liên quan đến hoạt động công đức hiện nay, đặc biệt là vào các mùa lễ hội tôi có quan sát được đó là du khách, những người hành hương, kể cả các Phật tử đều có hành vi chung là đổi tiền mệnh giá lớn lấy tiền mệnh giá nhỏ với chi phí đổi thông thường là 10%, thậm chí có những thời điểm phí đổi là 20-30%. Ông nghĩ vấn đề này như thế nào?
Thượng toạ Thích Đức Thiện: Về việc này dư luận xã hội rất quan tâm. Tuy nhiên, tôi khẳng định rằng quan niệm về đổi tiền lẻ đem công đức là một việc rất sai lầm. Đã là người Phật tử chân chính, chúng ta phải loại bỏ quan niệm đó ra khỏi suy nghĩ của mình.
Tôi mong rằng các Phật tử, khách hành hương, bà con nhân dân không nên tiếp tục để sai lầm này tiếp diễn. Bởi công đức là việc phát tâm từ bản thân chúng ta, không phân biệt nhiều hay ít. Khi đổi tiền lẻ bị mất một số phần trăm phí, chúng ta đã làm lãng phí đi một lượng tiền mà đáng lẽ ra chúng ta có thể dùng để công đức.
Tôi nghĩ, tâm xuất Phật biết, chứ không cần chúng ta đổi tiền lẻ đặt tới trước mặt Đức Phật, các ngài mới biết.
PV: Thưa Thượng toạ Thích Đức Thiện, theo quan sát của rất nhiều người, tiền công đức không phải chỉ là những khoản tiền có mệnh giá nhỏ, mà có cả những khoản tiền với mệnh giá lớn. Vậy trong giáo lý của nhà Phật và trong cách ứng xử hiện nay thì các ngôi đền, chùa có quan tâm tới vấn đề nguồn gốc của tiền công đức hay không, đặc biệt là những khoản công đức lớn?
Thượng toạ Thích Đức Thiện: Rất khó để chúng ta biết được nguồn gốc của những khoản tiền lớn đem công đức, cho nên chúng ta giáo dục dựa vào niềm tin và mong muốn niềm tin đó sẽ chuyển hoá cái tâm của mỗi người trở nên trong sáng hơn.
PV: Vậy theo Thượng toạ Thích Đức Thiện có cần một Thông tư chung để quản lý tiền công đức?
Thượng toạ Thích Đức Thiện: Tôi nghĩ về vấn đề này chúng ta phải đi sâu tìm hiểu, nghiên cứu một cách cụ thể và một cách khoa học. Từ đó để phân loại chủ thể quản lý ở đây là gì? Và đối tượng quản lý là đối tượng nào?
Rất cảm ơn Thượng toạ Thích Đức Thiện đã tham gia cuộc trao đổi!
Mời qúi vị theo dõi nội dung chi tiết cuộc trao đổi giữa phóng viên VTV với Thượng toạ Thích Đức Thiện qua VIDEO dưới đây