Chiến tranh đã lùi xa nhưng những thế hệ sinh ra trong thời bình, có thể cảm nhận được phần nào không khí quyết chiến, kết đoàn của cả dân tộc, làm nên những chiến thắng vĩ đại qua những thước phim truyện và phim tài liệu. Một trong những dấu mốc lớn chính là mùa Thu lịch sử năm 1945.
Không thể không kể đến tác phẩm kinh điển Sao tháng Tám của đạo diễn Trần Đắc, phim Ngày độc lập 2/9/1945 của NSND Phạm Kỳ Nam. Điện ảnh hiện đại có những bộ phim như Nhà tiên tri hay phim tài liệu Hồ Chí Minh - Bài ca tự do.
Chủ tịch Hồ Chí Minh tại mặt trận Đông Khê trong Chiến dịch Biên giới năm 1950. Ảnh tư liệu TTXVN
Hình ảnh thời khắc lịch sử khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập do một người bạn Pháp trao tặng Việt Nam, xuất hiện trong bộ phim tài liệu đen trắng đầu tiên về Ngày Độc lập 1945 của đạo diễn Phạm Kỳ Nam được công chiếu vào ngày 2/9/1975, đã khiến hàng triệu người dân Việt Nam ngỡ ngàng, xúc động và tự hào.
Những cảnh đời ai oán, xác xơ vì nạn đói, những dòng người dâng lên như nước lũ tràn đê, chưa có bộ phim nào phản ánh thành công những ngày sôi sục trước Cách mạng tháng Tám năm 1945 và nạn đói kinh hoàng năm ấy như Sao Tháng Tám của đạo điễn Trần Đắc, sản xuất năm 1976.
Hình ảnh trong phim Sao tháng 8. Ảnh tư liệu
Trên sóng truyền hình, câu chuyện về ngày độc lập cũng được xây dựng gần gũi, sống động. Đó là lễ chào cờ độc lập đầu tiên đầy thiêng liêng của đồng bào vùng cao nơi địa đầu Tổ quốc trong phim Huyền thoại Mường trời. Cả hai phim đều do nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã chắp bút.
Chủ tịch Hồ Chí Minh - biểu tượng vĩ đại của tinh thần đấu tranh vì độc lập, tự do được khắc họa trong nhiều tác phẩm qua những góc nhìn khác nhau. Một thầy giáo yêu nước Nguyễn Tất Thành mang trong mình hoài bão lớn trong Nhìn ra biển cả, một nhà yêu nước Nguyễn Ái Quốc giai đoạn 1928 - 1929 tại Thái Lan trong Thầu Chín ở Xiêm hay chân dung lãnh tụ Hồ Chí Minh những năm tháng chiến khu trong Nhà tiên tri.
Tầm vóc, ảnh hưởng của người chiến sĩ cộng sản vĩ đại với các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới được nêu bật trong phim tài liệu Hồ Chí Minh - Bài ca tự do.
Những tác phẩm về Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 được kể lại qua những thước phim, với cách thể hiện khác nhau, không chỉ làm sống lại một thời hào hùng của dân tộc mà còn là nguồn sử liệu vô giá cho thế hệ sau.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!