Với kinh nghiệm chuyên ngành tài chính ngân hàng và gần 30 năm kinh doanh nông sản quốc tế, doanh nhân Nguyễn Thị Thành Thực hiểu rõ yêu cầu của thị trường và người tiêu dùng về nguồn gốc hàng hóa. Bà đã hiện thực hóa những kiến thức và kinh nghiệm thực tế để xây dựng một nền tảng công nghệ số cho Việt Nam, đáp ứng các yêu cầu quốc tế với chi phí thấp và dễ sử dụng nhất. Theo bà, startup công nghệ không bao giờ là muộn và không tính bằng tuổi tác.
Startup không giới hạn độ tuổi
* PV: Theo nhận định của bà, cái khó của người nông dân Việt Nam trong thời đại công nghệ hiện nay là gì?
- Doanh nhân Nguyễn Thị Thành Thực: Theo tôi, đó là sự hỗn loạn công nghệ, mạng xã hội, trang tin giả làm ảnh hưởng tâm lý người dân. Thêm đó là nhiều nền tảng công nghệ thu thập thông tin và tiếp thị làm phiền. Nhiều nền tảng không phù hợp, chính cán bộ các cơ quan nhà nước cũng không biết ứng dụng công nghệ cho nông nghiệp như thế nào.
* Sử dụng công nghệ trong sản xuất nông nghiệp đã và đang trở thành một phần tất yếu trong thời đại mới. Nhưng làm thế nào để có ngày càng nhiều nông dân tiếp cận công nghệ lại không phải việc dễ dàng, phải không thưa bà?
-Ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp là tất yếu nếu không muốn bị tụt hậu và kém cạnh tranh. Từ các thông tin kết nối thương mại xuyên biên giới, các nền tảng dịch ngôn ngữ tự động… giúp nông dân có thể dễ dàng tìm hiểu về các kỹ thuật, phương pháp canh tác, mùa vụ hay mua bán.
Tuy nhiên cần có những nền tảng sát thực, phù hợp với công việc của bà con, đáp ứng được các yêu cầu liên kết mua, bán, ngân hàng, thuế, chính quyền… để thuận tiện sử dụng và giúp minh bạch thông tin, tránh bị giả mạo tiêu chuẩn hàng hóa, giả mạo mã số vùng trồng khiến bà con mất lòng tin.
* Lý do nào khiến bà đưa ra ý tưởng và hiện thực hóa phần mềm AutoAgri để mang vào ứng dụng thực tiễn?
- Với kinh nghiệm chuyên ngành tài chính ngân hàng và gần 30 năm kinh doanh nông sản quốc tế, tôi hiểu yêu cầu của thị trường và người tiêu dùng về nguồn gốc hàng hóa. Tôi cũng hiểu mong muốn của người nông dân, doanh nghiệp về vốn, hiểu các yêu cầu quản lý của cơ quan chuyên môn về quy hoạch và thông tin ngành hàng.
Công nghệ số là công cụ để phục vụ yêu cầu của chuỗi giá trị nông nghiệp, đặc thù nông nghiệp Việt Nam mạnh mún, nhỏ lẻ, đầu tư hạ tầng cơ sở đóng gói, chế biến và logistic còn hạn chế, trình độ năng lực về làm hồ sơ tài chính kinh doanh rất yếu. Muốn ứng dụng trí tuệ nhân tạo thì phải có dữ liệu, mà dữ liệu nông nghiệp (nhất là trồng trọt) không thể ứng dụng của quốc gia khác, mỗi vùng cũng khác nhau. Nếu chúng ta không tự làm giàu tài nguyên dữ liệu thì chúng ta không thể ứng dụng Al. Tôi muốn hiện thực hóa những kiến thức và kinh nghiệm thực tế để xây dựng một nền tảng công nghệ số cho Việt Nam đáp ứng các yêu cầu quốc tế với chi phí thấp và dễ sử dụng nhất. Điều đó đã được nhóm kỹ sư công nghệ Việt Nam cùng tôi thực hiện. Theo tôi, startup công nghệ không bao giờ là muộn và không giới hạn tuổi tác.
Doanh nhân Nguyễn Thị Thành Thực
Nâng cao sức cạnh tranh của nông sản Việt
* Sầu riêng trở thành trái cây thời thượng tại Trung Quốc trong vài ba năm nay. Năm nay, Việt Nam so kè và cạnh tranh mạnh với Thái Lan trong chinh phục người tiêu dùng. Là Ủy viên BCH Hiệp hội sầu riêng tỉnh Đắk Lắk, đây chắc hẳn là một tin vui đối với bà và nhiều cộng sự?
-Sầu riêng là một trong những sản phẩm “trời cho Việt Nam”. Sầu riêng còn là nguyên liệu cho nhiều ngành thực phẩm khác như kem, bánh, món ăn… Cộng hưởng với sự cần cù sáng tạo của nông dân Việt Nam, mùa vụ sầu riêng có thể trải dài quanh năm.
Mở rộng vùng trồng cũng không phải là vấn đề quá lớn vì người dân cũng trải qua nhiều thăng trầm điệp khúc trồng – chặt. Với sầu riêng yêu cầu tiền vốn lớn, kỹ thuật cao nhưng giá thành cũng không cao hơn nhiều loại trái cây khác, dư địa thị trường cả trong nước và quốc tế còn nhiều. Hiệp hội sầu riêng Đắk Lắk quy tụ được không chỉ các doanh nghiệp mà các nhà chuyên môn, các nhà quản lý cũng nhiệt tình tham gia chung tay xây dựng ngành hàng để phát triển bền vững.
* Đây cũng là mùa thu hoạch của vải thiều. Nhiều vùng thường xuyên bị thiếu nước, nắng hạn, đất trống, đồi núi trọc trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã chuyển đổi cơ cấu cơ trồng sang trồng loại cây này.
Bà có lời khuyên nào dành cho những người nông dân trồng vải?
- Đắk Lắk khá phù hợp với vụ vải thiều sớm, tuy nhiên mùa gió dễ làm cho trái va chạm, dập đầu, mã không đẹp. Bà con chưa có nhiều kinh nghiệm như Bắc Giang, vùng chuyên canh còn ít nên chi phí thu hái, kỹ thuật sơ chế còn thiếu vì thế khách hàng chưa tập trung. Nếu được quan tâm đào tạo, tổ chức kết nối học hỏi kinh nghiệm các vùng, vải thiều Đắk Lắk có sớm lệch vụ giá trị cũng không thua kém sầu riêng của miền Tây khi lệch vụ.
Bà con cần giao lưu, thăm quan học hỏi, không chỉ ở phía Bắc mà còn cả những vùng chuyên canh và giống mới ở Trung Quốc, họ có khả năng tạo ra các giống phù hợp từng vùng rất hiệu quả. Cần có sự đầu tư cho khâu kỹ thuật chăm sóc, phòng người sâu bệnh, thu hái đóng gói bảo quản để có thể vận chuyển xa.
* Được mùa mất giá, được giá mất mùa. Người nông dân nên giải bài toán này thế nào, thưa bà?
- Do tâm lý thị trường và nhu cầu tiêu dùng nên mất mùa thì hay được giá. Nhưng để được mùa mà lợi nhuận vẫn đảm bảo (không nhất thiết giá phải cao), người nông dân cần phải đầu tư bài bản, nâng cao kỹ thuật, đảm bảo chất lượng và tối giảm chi phí.
Việc ứng dụng chuyển đổi số để minh bạch thông tin sản phẩm, vùng trồng, quy trình sản xuất và học hỏi cách tiếp thị online sẽ giúp cho các thế hệ con cháu hỗ trợ gia đình và tiếp quản, phát triển công việc. Thế mạnh của Việt Nam về kinh tế tự chủ, vai trò của nông nghiệp, nông dân, nông thôn là rất quan trọng và nhiều cơ hội.
* Xin cảm ơn bà!
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!