Thỏa thuận người di cư là sợi dây kết nối giữa Thổ Nhĩ Kỳ và châu Âu nhưng lại đang bị đe dọa nghiêm trọng. Trước sự chần chừ của EU, Thổ Nhĩ Kỳ đã ra tối hậu thư về việc thỏa thuận, quy chế đi lại cho công dân quốc gia này. Ông Mevlut Cavusoglu – Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ - cho biết: “Nếu EU không cấp visa cho Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 10 tới, chúng tôi sẽ buộc phải rút khỏi thỏa thuận giải quyết vấn đề người di cư”.
Thực chất, tối hậu thư này chỉ là cơn sóng mới trong mối quan hệ vốn đã có nhiều sóng gió, nhiều rạn nứt giữa Thổ Nhĩ Kỳ và EU từ thời điểm diễn ra vụ đảo chính. Thổ Nhĩ Kỳ đánh giá, EU có thái độ hờ hững với cuộc đảo chính diễn ra vào tháng 7 vừa qua. Ankara cũng bày tỏ thái độ gay gắt trước phản ứng của EU về các vụ bắt giữ hậu đảo chính lên tới hàng chục nghìn người, cũng như trước việc Thổ Nhĩ Kỳ khôi phục án tử hình. Sự việc càng nghiêm trọng hơn Đức và Áo lên tiếng cho rằng, EU không cần phải sợ bất kỳ tối hậu thư nào.
Ông Nguyễn Quang Khai – nguyên Đại sứ Việt Nam tại một số quốc gia Trung Đông – nhận định: "Nếu thỏa thuận giữa Thổ Nhĩ Kỳ và EU đổ vỡ, đó sẽ là thảm họa cho châu Âu. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện tại, châu Âu đang bị chia rẽ một cách nghiêm trọng và đứng trước nhiều vấn đề phức tạp. Khi thỏa thuận bị phá vỡ, Thổ Nhĩ Kỳ có thể đưa hàng trăm nghìn người Syria tràn vào châu Âu, lúc đó gánh nặng không chỉ là vấn đề về kinh tế mà còn về an ninh. Trong số những người tị nạn, không ai có thể biết thành phần khủng bố hay IS trà trộn vào là bao nhiêu”.
Ông Nguyễn Quang Khai – nguyên Đại sứ Việt Nam tại một số quốc gia Trung Đông
Ông cũng nhấn mạnh: "Thông thường, khi một tổ chức hay quốc gia đưa ra tối hậu thư, điều đó đồng nghĩa với việc họ đang ở thế mạnh. Đối với Thổ Nhĩ Kỳ, mặc dù có nhiều vấn đề phải giải quyết sau cuộc đảo chính hụt nhưng họ vẫn có những con bài để ép Mỹ và châu Âu. Mặt khác, thông qua tối hậu thư, Thổ Nhĩ Kỳ muốn để Mỹ và châu Âu thấy rằng vì sao họ ngả hướng về phương Đông, trước hết là quan hệ với Nga và Iran".
Mặc dù vậy, ông Nguyễn Quang Khai vẫn cho rằng, hiện tại châu Âu, Mỹ đang có những tiếp xúc với Thổ Nhĩ Kỳ để có thể tìm ra hướng đi giải quyết hợp lý.
Để lắng nghe cụ thể những phân tích về vấn đề này, mời quý vị theo dõi video dưới đây:
Mời quý độc giả theo dõi Truyền hình trực tuyến các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam!