
Ngày nay, tỏi vẫn được sử dụng rộng rãi với mục đích phòng và chữa bệnh dưới 3 dạng chủ yếu là tỏi tươi, viên tỏi khô và tinh dầu tỏi.
Trong thành phần của tỏi có rất nhiều các hoạt chất chứa lưu huỳnh như thiosulfinate (allicin), diallyl disulfide và allylpropyl disulfide. Những hoạt chất này được cho là có vai trò quyết định tạo ra mùi thơm và các tác dụng dược lý của tỏi, trong đó, quan trọng nhất là vai trò của allicin.
Điều đáng lưu ý là các hoạt chất này chỉ được hoạt hoá khi củ tỏi được đập dập, nghiền nát hoặc nhai và sẽ bị bất hoạt ở nhiệt độ cao. Do đó, khi sử dụng tỏi với mục đích y học, không nên để nguyên củ mà cần nhai hoặc nghiền nát và nên ăn sống vì tỏi nấu chín sẽ bị giảm tác dụng. Ngoài ra, do các hoạt chất này kém bền vững trong môi trường dầu nên tác dụng y học của các chế phẩm dầu tỏi cũng bị giảm sút đáng kể (chỉ còn 10 - 30% hoạt tính). Tỏi ngâm lâu ngày trong rượu trắng cũng được chứng minh là không có tác dụng chữa trị bệnh.
Dưới đây là một số công dụng chính của tỏi đối với sức khoẻ con người:
Tác dụng đối với hệ tim mạch
Tỏi đã được khoa học chứng minh là có tác dụng hạ mỡ máu, hạ huyết áp và giảm ngưng tập tiểu cầu ở người lớn, từ đó góp phần làm giảm tỷ lệ mắc các bệnh tim mạch do xơ vữa như nhồi máu não, nhồi máu cơ tim... Cần thận trọng khi dùng đồng thời tỏi với các thuốc chống đông máu và thuốc chống ngưng tập tiểu cầu như aspirin, clopidogrel, vì có thể làm tăng nguy cơ chảy máu. Ngoài ra, cũng nên tránh dùng các chế phẩm từ tỏi khoảng một tuần trước khi phẫu thuật để giảm nguy cơ chảy máu kéo dài trong và sau phẫu thuật.
Tác dụng chống ung thư
Các nghiên cứu gần đây cho thấy, ăn nhiều tỏi và các loại rau củ thuộc họ allium như hành, hẹ, tỏi tây giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư tiền liệt tuyến và ung thư vòm họng.
Tác dụng kháng khuẩn
Tỏi có khả năng kháng lại nhiều chủng vi khuẩn, virus, nấm và ký sinh trùng. Trong y học cổ truyền của nhiều dân tộc, tỏi thường được dùng để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn ở đường tiêu hoá, hô hấp và ngoài da.
Viên tỏi khô cũng được chứng minh có khả năng điều trị và dự phòng một số bệnh nhiễm khuẩn ở trẻ em như cảm cúm, viêm đường hô hấp, viêm tai giữa. Đắp tỏi tươi tại chỗ có tác dụng khá tốt trong điều trị mụn cơm do virus.
Sử dụng 1-2 nhánh tỏi tươi mỗi ngày ở người lớn sẽ không gây ra tác dụng phụ nào đáng kể ngoại trừ việc tạo ra mùi khó chịu của hơi thở và mồ hôi.
Ăn một số lượng lớn tỏi tươi, nhất là vào lúc đói có thể gây cảm giác khó chịu, đầy chướng bụng, buồn nôn, ỉa chảy và rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột. Đắp tỏi tươi có thể gây cảm giác rát bỏng, viêm da và nổi bọng nước tại chỗ. Ngoài ra, việc dùng viên tỏi khô kéo dài có thể gây giảm đường huyết trong một số trường hợp.
Một vài cách sử dụng tỏi thông thường
Phòng và trị cúm: Giã nát 3 tép tỏi, hãm trong 50g nước sôi khoảng nửa giờ. Chắt lấy nước, nhỏ vào mũi mỗi bên khoảng 2 hay 3 giọt, ngày 2 hoặc 3 lần.
Rửa vết thương, chỗ lở loét: Pha loãng 1 phần dịch tỏi và 10 phần nước cất, thêm 2% cồn để bảo quản.
Chữa đau răng: Giã nát 2 tép tỏi trộn với một chút nước ấm. Đợi khoảng 10 phút sau, dùng một que tăm tẩm dịch tỏi thấm đều chung quanh chỗ đau.
Chữa mụn cóc, chai chân: Giã nát 2 tép tỏi, dán gọn vào chỗ bị chai và để qua đêm.
Chữa viêm họng: Giã nát 2 tép tỏi, trộn 1 phần tỏi và 3 phần hành lá, buộc vào huyệt Hợp cốc ở bàn tay. Để qua đêm, dịch tỏi sẽ thấm qua da và kích thích mạnh vào huyệt có tác dụng “tả”để chữa viêm họng. Hành lá có tác dụng làm giảm độ nóng để tránh phồng da. (Úp bàn tay xuống, xoè rộng 2 ngón tay trỏ và ngón tay cái, huyệt hợp cốc nằm trên mặt lưng của bàn tay, ở chỗ lõm giữa 2 xương ngón tay cái và ngón tay trỏ.)
Kiện Tỳ, bổ khí, sinh tinh, chữa áp huyết thấp: Gà hấp cách thuỷ với tỏi. Dùng 1 con gà khoảng nửa ký, 40g tỏi thái mỏng, nửa chén rượu vang, gia vị vừa đủ. Gà làm sạch, bỏ lông và nội tạng. Hấp cách thuỷ, ăn trong ngày. Không dùng cho người thể tạng nhiệt, nóng sốt hoặc đang bị các chứng viêm nhiễm đang phát triển.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online.
VTV.vn - Tuần lễ Tiêm chủng 2025 hướng đến mục tiêu ngày càng nhiều trẻ em, thanh thiếu niên, người lớn và cộng đồng được bảo vệ khỏi các bệnh có thể phòng ngừa bằng vaccine.
VTV.vn - Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) yêu cầu thu hồi 12 sản phẩm sữa bột bị xác định là hàng giả, khuyến cáo không sử dụng thêm 72 sản phẩm đang điều tra.
VTV.vn - Ngày 23/4, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) có văn bản yêu cầu các Sở Y tế và doanh nghiệp liên quan tăng cường kiểm tra, xử lý các sai phạm trong sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm.
VTV.vn - Một bé trai 7 tháng tuổi mắc sởi biến chứng viêm phổi, suy hô hấp vừa được cứu sống thành công tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa Vùng Tây Nguyên đã kịp thời phẫu thuật cấp cứu, cứu sống một bệnh nhân nguy kịch do bị vỡ tim sau tai nạn giao thông nghiêm trọng.
VTV.vn - Vụ việc được phát hiện sau phản ánh của báo chí về tài khoản mạng xã hội có tên "Yuki", đăng tải hình ảnh bằng tốt nghiệp Điều dưỡng nghi vấn giả mạo.
VTV.vn - Ngày 23/4, Sở Y tế tỉnh Cao Bằng xác nhận trường hợp tử vong nghi do bệnh ho gà tại xóm Bản Chang, xã Thành Công, huyện Nguyên Bình.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ vừa cứu sống một nữ bệnh nhân 46 tuổi bị ngộ độc nặng do uống quá liều thuốc hạ huyết áp, bằng kỹ thuật ECMO.
VTV.vn - Ventuno Kaicho hiện đang là lựa chọn hàng đầu của nhiều người Việt trong việc hỗ trợ và duy trì sức khoẻ hằng ngày.
VTV.vn - 2 dị vật kim loại có đầu găm sâu vào thành ruột non bệnh nhân đã được các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cu Ba Đồng Hới (Quảng Bình) gắp ra ngoài thành công.
VTV.vn - Mới 25 tuổi, H.H.S. phải trải qua quãng thời gian dài nằm liệt giường vì lao cột sống - một bệnh lý hiếm gặp nhưng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
VTV.vn - Ngày 23/4, sau 2 tuần điều trị, người bệnh ghép thận đầu tiên tại Bệnh viện Việt Nam - Thuỵ Điển Uông Bí (Quảng Ninh) chính thức được ra viện.
VTV.vn - Nâng cao chất lượng Y tế tại Việt Nam đòi hỏi hợp tác quốc tế, đặc biệt với Nhật Bản – Quốc gia dẫn đầu về công nghệ và nền Y học phát triển.
VTV.vn - Nhồi máu cơ tim cấp - căn bệnh từng gắn liền với người cao tuổi nay đang có xu hướng trẻ hóa đáng báo động.
VTV.vn - Người hút thuốc lá chủ động hoặc thụ động thường xuyên là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).