Bé 2 tuổi khỏe mạnh sau 3 ngày mổ tim bằng kỹ thuật mới

Hai giờ sau phẫu thuật, bệnh nhi Nguyễn Yến Nhi (2 tuổi, ngụ An Giang) được chuyển qua phòng hồi sức. Vài tiếng sau bé đã được rút ống nội khí quản, ra khỏi phòng hồi sức chỉ sau một ngày và khỏe mạnh xuất viện 4 ngày sau đó.

ThS.BS Nguyễn Minh Trí Viên - Cố vấn phẫu thuật tim, Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh TP Hồ Chí Minh, một trong những chuyên gia hàng đầu về phẫu thuật tim tại Việt Nam, người trực tiếp thực hiện ca mổ cho biết, hiện nay, ngành phẫu thuật tim đã có những bước tiến vượt bậc về chẩn đoán và điều trị, có thể xử lý hiệu quả những bệnh lý tim bẩm sinh phức tạp, trẻ có thể được phẫu thuật ngay từ khi còn rất nhỏ và đạt hiệu quả tối đa.  

Tuy nhiên, với những bệnh nhi này, việc phẫu thuật, gây mê và chăm sóc hậu phẫu yêu cầu độ chính xác tuyệt đối, vì cơ thể nhỏ bé, phẫu trường hẹp, tổ chức cơ tim và tổ chức phần mềm của trẻ còn non nớt đòi hỏi các bác sĩ phải hết sức tỉ mỉ và cẩn thận trong từng thao tác, nhất là để đặt được hệ thống nội khí quản, catheter trung tâm, catheter động mạch hay tĩnh mạch trung tâm trước khi tiến hành phẫu thuật.

Trước đây, phương pháp mổ tim cổ điển phải rạch đường mổ lớn, xâm lấn nhiều nên có rất nhiều hạn chế: chảy máu, nhiễm trùng xương ức, sẹo xấu, lồng ngực bị biến dạng, người bệnh đau đớn nhiều, thời gian nằm viện, phục hồi sức khỏe kéo dài, chưa kể tới các biến chứng như nhiễm trùng xương ức, có thể dẫn đến tử vong.

Trong khi đó với phương pháp mới, các bác sĩ chỉ cần một đường mở khoảng 3-4 cm giữa ngực để tiếp cận trái tim bệnh nhi. Tim được làm ngưng lại và sử dụng tuần hoàn ngoài cơ thể, đảm bảo cung cấp oxy cho tim và phổi. Một mảnh màng ngoài tim của chính bệnh nhi được sử dụng để vá lỗ thông liên thất. Sau khi khâu dính vào lỗ thông, cơ thể sẽ phản ứng và bao phủ mô lên, miếng vá này sẽ trở thành một phần tim của bé.

Kỹ thuật mổ hở với đường mổ nhỏ, kết hợp gây mê toàn thân và gây tê mặt phẳng cơ dựng sống (ESP) giảm đau hiện đại tại BVĐK Tâm Anh giúp bệnh nhi vận động, hít thở sớm ngay sau mổ, hồi phục nhanh hơn, giảm nguy cơ nhiễm trùng, rút ngắn thời gian nằm viện từ 7-10 ngày xuống 5 ngày. Ngoài ra, vết mổ nhỏ sẽ mau lành, mờ dần theo thời gian nếu bệnh nhi không có cơ địa sẹo lồi, đảm bảo thẩm mỹ cho trẻ khi trưởng thành.

Phương pháp gây tê mặt phẳng cơ dựng sống (ESP) được thực hiện thường quy trong các ca phẫu thuật tim cho trẻ em và người lớn tại BVĐK Tâm Anh TP Hồ Chí Minh. Ảnh: Võ Anh Minh

PGS.TS.BS Phạm Nguyễn Vinh - Giám đốc Trung tâm Tim mạch cho biết, phương pháp phẫu thuật tim ít xâm lấn là kỹ thuật khó đòi hỏi bác sĩ phải có chuyên môn cao, tay nghề vững vàng, với sự hỗ trợ của hệ thống trang thiết bị hiện đại. Đây cũng là hướng đi mới trong lĩnh vực phẫu thuật tim mạch, đã được triển khai tại nhiều trung tâm phẫu thuật lớn về tim mạch trên thế giới như ở Mỹ, Đức, Pháp, Nhật Bản… Nếu như trước đây, nhiều người mắc bệnh tim phải tìm đường ra nước ngoài điều trị, thì nay có thể tin tưởng phẫu thuật điều trị ít xâm lấn ngay tại Việt Nam với chất lượng điều trị chuyên nghiệp theo chuẩn quốc tế, hiệu quả điều trị cao và chi phí hợp lý.

Bệnh viện đa khoa Tâm Anh đầu tư lớn cho Trung tâm Tim mạch, với phòng mổ tim tiêu chuẩn quốc tế, phòng hồi sức hiện đại kiểm soát nhiễm khuẩn nghiêm ngặt, ứng dụng các kỹ thuật phẫu thuật tiên tiến trên thế giới như: phẫu thuật van tim ít xâm lấn, đường mổ nhỏ (Mini-invasive), phẫu thuật bắc cầu động mạch vành ít xâm lấn (CABG) - không dùng máy tim phổi nhân tạo, mổ đường ngực bên; phẫu thuật tim hở có nội soi hỗ trợ (MICS); phẫu thuật tim bẩm sinh phức tạp... Đặc biệt, việc triển khai thường quy các phương tiện, kỹ thuật gây mê hồi sức tiên tiến (ECMO, siêu lọc máu, bóng đối xung nội động mạch chủ, gây tê mặt phẳng cơ dựng sống…) giúp giảm đau đớn, hồi phục nhanh, an toàn, giảm biến chứng sau phẫu thuật.

Với sự phối hợp chặt chẽ liên chuyên khoa giữa Trung tâm tim mạch, Trung tâm gây mê hồi sức, điều trị đau và chăm sóc giảm nhẹ, Khoa hồi sức tích cực, Trung tâm chẩn đoán hình ảnh… mang lại hiệu quả cao từ giai đoạn tầm soát đến suốt quá trình điều trị. Phương pháp chẩn đoán, siêu âm hiện đại tại bệnh viện đa khoa Tâm Anh cho kết quả hình ảnh về giải phẫu và những biến đổi trong tim và phổi của bệnh nhân rất rõ ràng, giúp ekip phẫu thuật xây dựng chiến lược phẫu thuật chính xác, tránh bị động bởi các thương tổn không được phát hiện trước mổ.

Việc chăm sóc tại phòng ngoài cũng đặc biệt quan trọng, rất cần môi trường sạch sẽ để người bệnh mổ tim có thể sớm xuất viện. Tại BVĐK Tâm Anh, ngay sau mổ, người bệnh được theo dõi chặt chẽ tại phòng hồi sức riêng biệt nhằm giúp hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng. Với đội ngũ chuyên gia chăm sóc 24/7 tại phòng hồi sức tích cực, người bệnh sẽ dần hồi phục và chức năng tim phổi hoạt động ổn định.

Các bác sĩ đóng lỗ thông liên thất cho bệnh nhi bằng phương pháp ít xâm lấn, đường mổ nhỏ. Ảnh: Võ Anh Minh

Phó giáo sư Vinh khuyến nghị, khi thấy trẻ có dấu hiệu ăn/bú kém, chậm tăng cân, hay mắc các bệnh về hô hấp như ho, sốt, viêm phế quản, viêm phổi, hoặc da trẻ có màu xanh tím, khó thở, bị ngất, đầu ngón tay hình dùi trống... cha mẹ nên đưa trẻ tới bệnh viện thăm khám, phát hiện và điều trị bệnh sớm. Đối với các trường hợp thông liên thất kích thước trung bình đến lớn, ảnh hưởng đến các cấu trúc xung quanh, cần thực hiện phẫu thuật để phòng ngừa các biến chứng tim, phổi nguy hiểm.

Đối với phụ nữ mang thai nên tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin cho phụ nữ mang thai tránh nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm như rubella, cúm, sốt; tránh sử dụng chất kích thích, các loại thuốc có thể gây dị tật tim bẩm sinh như metronidazole, ibuprofen; phòng ngừa hoặc quản lý tốt bệnh đái tháo đường; khám thai định kỳ, thực hiện tầm soát dị tật bẩm sinh, đặc biệt siêu âm tim tầm soát bệnh tim bẩm sinh trong thai kỳ để phát hiện bất thường sớm và can thiệp kịp thời ngay sau sinh.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!