Cải thiện chế độ ăn uống để duy trì lượng đường huyết tốt

Nguyễn Mai, icon
04:52 ngày 03/06/2018

VTV.vn - Đường huyết hay nồng độ đường máu hoặc đường trong máu là lượng glucose hiện diện trong máu của một người hay động vật.

Các bác sĩ khuyến nghị nên đo chỉ số đường huyết thường xuyên

Cơ thể quy định lượng đường trong máu như là một phần của chuyển hóa cân bằng nội môi. Đây là nguồn năng lượng quan trọng và cung cấp chất dinh dưỡng cho các cơ quan, cơ và hệ thần kinh của cơ thể. Sự hấp thụ, lưu trữ và sản xuất glucose được điều chỉnh liên tục bởi các quá trình phức tạp liên quan đến ruột non, gan và tuyến tụy.

Glucose đi vào máu sau khi một người đã ăn những thực phẩm chứa carbohydrate. Hệ thống nội tiết giúp giữ mức đường huyết trong máu bằng cách sử dụng tuyến tụy. Cơ quan này sản xuất insulin nội tiết tố, giải phóng nó sau khi một người tiêu thụ protein hoặc carbohydrate. Insulin gửi lượng đường dư thừa trong gan dưới dạng glycogen.

Tuyến tụy cũng tạo ra một hoóc-môn gọi là glucagon, có tác dụng ngược lại với insulin, làm tăng lượng đường trong máu khi cần thiết. Theo Trung tâm nghiên cứu ung thư tuyến tụy Sol Goldman của trường đại học Johns Hopkins, hai hormone này hoạt động cùng nhau để giữ cân bằng glucose.

Khi cơ thể cần thêm đường trong máu, glucagon báo hiệu cho gan chuyển glycogen trở lại thành glucose và giải phóng nó vào máu. Quá trình này được gọi là glycogenolysis.

Gan là nơi tích trữ đường cho các bộ phận của cơ thể gồm não, tế bào máu đỏ và các bộ phận của thận. Đối với phần còn lại của cơ thể, gan tạo ra xeton. Quá trình biến chất béo thành xeton được gọi là ketogenesis.

Glucose so với dextrose

Dextrose cũng là một loại đường. Nó tương tự về mặt hóa học với glucose nhưng được làm từ ngô và gạo, theo Healthline. Nó thường được sử dụng như một chất làm ngọt trong các loại bánh nướng và trong thực phẩm chế biến. Dextrose cũng có mục đích y học. Nó được hòa tan trong các dung dịch để tiêm tĩnh mạch để tăng lượng đường trong máu cho người bệnh.

Đường huyết bình thường

Đối với hầu hết mọi người, việc cơ thể hấp thụ từ 80 - 99 mg đường/ dl trước bữa ăn và từ 80 - 140 mg / dl sau bữa ăn là bình thường. Hiệp hội Tiểu đường Mỹ cho biết hầu hết những người trưởng thành không mắc bệnh tiểu đường nên hấp thụ từ 80 - 130 mg / dl trước bữa ăn và ít hơn 180 mg / dl khoảng 1 đến 2 giờ sau ăn.

Những thay đổi lượng đường trong máu, cả trước và sau bữa ăn, phản ánh cách cơ thể hấp thụ và lưu trữ glucose. Sau khi ăn, cơ thể của bạn phân hủy carbohydrate trong thức ăn thành những phần nhỏ hơn, bao gồm glucose để ruột non có thể hấp thụ.

Các vấn đề thường gặp với lượng đường huyết

Bệnh tiểu đường xảy ra khi cơ thể thiếu insulin hoặc vì cơ thể không hoạt động hiệu quả, theo Tiến sĩ Jennifer Loh, trưởng khoa nội tiếtcủa phòng khám Kaiser Permanente ở Hawaii. Rối loạn có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân, bao gồm béo phì, chế độ ăn uống và tiền sử gia đình, theo tiến sĩ Alyson Myers của trung tâm y tế Northwell Health ở New York.

"Để chẩn đoán bệnh tiểu đường, chúng tôi thực hiện xét nghiệm dung nạp đường uống bằng cách nhịn ăn", Myers nói.

Các chuyên gia y tế có thể kiểm tra lượng đường trong máu với một xét nghiệm A1C, đó là một xét nghiệm máu cho bệnh tiểu đường loại 2 và tiền tiểu đường, theo Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ. Xét nghiệm này đo đường huyết trung bình của bạn, hoặc lượng đường trong máu, mức độ trong ba tháng trước đó.

Các bác sĩ có thể chỉ sử dụng phương pháp A1C hoặc kết hợp với các xét nghiệm bệnh tiểu đường khác để chẩn đoán. Họ cũng sử dụng A1C để xem bạn đang điều trị bệnh tiểu đường như thế nào. Xét nghiệm này khác với kiểm tra lượng đường trong máu mà những người mắc bệnh tiểu đường tự làm mỗi ngày.

Trong tình trạng gọi là hạ đường huyết, cơ thể không sản xuất đủ đường. Những người bị rối loạn này cần điều trị khi lượng đường trong máu giảm xuống còn 70 mg / dL hoặc thấp hơn. Theo Mayo Clinic, các triệu chứng hạ đường huyết có thể là: cảm giác ngứa ran quanh miệng, run rẩy, đổ mồ hôi, nhịp tim bất thường, mệt mỏi, da nhợt nhạt, khóc khi đang ngủ, lo lắng, đói, cáu gắt.

Stephenson-Laws cho biết những người khỏe mạnh có thể giữ lượng đường trong máu ở mức phù hợp bằng các phương pháp sau:

Duy trì cân nặng ở mức tiêu chuẩn, dựa vào chỉ số béo phì của cơ thể

Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi giảm cân

Cải thiện chế độ ăn uống

Sử dụng các thực phẩm tươi, chưa qua chế biến, như trái cây và rau quả, thay vì thực phẩm chế biến sẵn. Thực phẩm có nhiều carbohydrate đơn giản, như bánh quy và bánh quy giòn, mà cơ thể bạn có thể tiêu hóa nhanh chóng có xu hướng tăng mức insulin và tăng thêm áp lực trên tuyến tụy. Ngoài ra, tránh chất béo bão hòa và thay vào đó lựa chọn chất béo không bão hòa và thực phẩm giàu chất xơ. Cân nhắc thêm các loại hạt, rau, thảo mộc và gia vị vào chế độ ăn uống của bạn.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online

Cùng chuyên mục