Lần đầu tiên Việt Nam ứng dụng robot cầm tay cơ học vào phẫu thuật nội soi

Phối hợp robot cầm tay với hệ thống phẫu thuật 3D/4K

Bệnh nhân 89 tuổi, ngụ tại TPHCM, đến khám sức khỏe tổng quát và siêu âm thì phát hiện ra tình trạng lồng ruột và được chuyển sang Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi tiêu hóa. Sau khi thực hiện nội soi đại tràng gây mê (nội soi không đau), sinh thiết và chụp CT 768 lát cắt để đánh giá các tổn thương/ di căn nhỏ nhất nếu có, bác sĩ chẩn đoán ung thư đại tràng góc gan, được chỉ định phẫu thuật.

Theo TS.BS Đỗ Minh Hùng, Giám đốc Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, tại thời điểm phẫu thuật vào đầu tháng 6 thì đây là ca phẫu thuật đầu tiên tại Việt Nam và Đông Nam Á ứng dụng dụng cụ cơ học có chức năng như cánh tay robot kết hợp với hệ thống phẫu thuật nội soi 3D/4K ICG Rubina có công nghệ hình ảnh đỉnh cao nhất hiện nay. 

Sự phối hợp này giúp các phẫu thuật viên có được trải nghiệm tương tự khi thực hiện mổ bằng hệ thống robot như quan sát được trong không gian 3 chiều, nhìn rõ những góc khuất, vùng chật hẹp trong phẫu thuật cắt trực tràng. Sau 4 tiếng, bác sĩ Hùng và ekip đã hoàn tất cắt khối u và nạo hạch D3 thành công và nhanh chóng cho người bệnh.

TS.BS Đỗ Minh Hùng và ekip đang thực hiện ca phẫu thuật cắt đại tràng bằng dụng cụ robot cầm tay cơ học kết hợp với hệ thống phẫu thuật nội soi hiện đại nhất thế giới 3D/4K ICG Rubina. Ảnh chụp tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, tháng 6/2021.

Ưu điểm phẫu thuật của robot cầm tay cơ học

Theo bác sĩ Minh Hùng, hiện nay các hệ thống robot đang được ứng dụng trong phẫu thuật nội soi cho thấy các ưu thế như ít xâm lấn, giảm chảy máu, vết thương nhỏ, ít biến chứng, ít để lại sẹo, phục hồi nhanh, rút ngắn thời gian nằm viện... Đồng thời, những hệ thống phẫu thuật robot cũng được thiết kế để cải thiện độ chính xác của phẫu thuật viên, tăng sức bền và giảm run tay - một trong những khuyết điểm khi thực hiện bằng mổ nội soi truyền thống. 

Tuy vậy, muốn ứng dụng các hệ thống robot phẫu thuật, bệnh viện phải đầu tư một khoản chi phí lớn để xây dựng phòng phẫu thuật robot riêng, mua thiết bị và gửi các chuyên gia ra nước ngoài để được đào tạo vận hành máy, do đó chi phí điều trị của người bệnh sẽ tăng cao khá nhiều so với các phương pháp mổ thông thường.

Trong khi đó, nếu sử dụng dụng cụ robot cầm tay cơ học, các bác sĩ phẫu thuật nội soi giàu kinh nghiệm có thể thực hiện các ca mổ từ cơ bản đến phức tạp, mang lại hiệu quả cao như robot hệ thống mà chi phí điều trị thấp hơn rất nhiều, giảm gánh nặng cho người bệnh. 

Trong một nghiên cứu tại Hàn Quốc, 5 chuyên gia phẫu thuật có kinh nghiệm đã từng thực hiện trên 100 ca mổ tham gia thử nghiệm và đánh giá hiệu quả của dụng cụ này với hệ thống robot hiện đại. Kết quả của nghiên cứu cho thấy, thời gian hoàn thành tác vụ và hiệu quả của robot cầm tay cơ học là tương đương với hệ thống robot da Vinci. Trong các trường hợp phẫu thuật phức tạp thì dụng cụ này cũng là sự lựa chọn tốt nhất để thay thế robot da Vinci.

Bác sĩ Hùng cũng cho biết thêm, dụng cụ robot cầm tay cơ học đang ứng dụng tại Trung tâm là dụng cụ phẫu thuật nội soi đa khớp, được mô phỏng theo cử động bàn tay của phẫu thuật viên. Thiết bị này có điểm khác biệt so với các dụng cụ nội soi truyền thống là thiết kế tiện dụng, có cấu trúc khớp đôi cho phép chuyển động 360 độ đa chiều. Nhờ vậy, giúp thao tác phẫu thuật linh hoạt hơn. Nó bắt chước trực quan chuyển động của bàn tay, cổ tay và ngón tay, giúp bác sĩ tiếp cận các vị trí phẫu thuật khó và bảo đảm thao tác chính xác. Tuy nhiên, cánh tay robot này cần được sử dụng bởi bác sĩ có kinh nghiệm nội soi, kinh nghiệm sử dụng robot và các thiết bị nội soi, thì mới tạo ra những hiệu quả vượt trội.

Mô phỏng chức năng chuyển động 360 độ đa chiều của dụng cụ robot cầm tay cơ học. Ảnh của nhà sản xuất.

Phẫu thuật bằng dụng cụ robot cầm tay cơ học đặc biệt hữu ích trong những trường hợp khó như khâu và bóc tách trong không gian chật hẹp, dưới các cấu trúc mô phức tạp và những vùng quanh các mạch và những cơ quan quan trọng, mà nếu sử dụng các dụng cụ phẫu thuật nội soi kinh điển sẽ rất khó thực hiện. Bằng 150 thiết bị hiệu ứng cuối làm việc với 3 chiều dài khác nhau, thiết bị còn có thể dùng trong hầu hết các phẫu thuật cắt ung thư đường tiêu hóa như dạ dày, đại trực tràng; gan mật tụy; lồng ngực; tiết niệu hoặc phụ khoa... Do đó, dụng cụ robot cầm tay cơ học mở ra cơ hội điều trị bằng phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn với chi phí thấp nhưng đạt hiệu quả cao cho người bệnh.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!