Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời các rối loạn tiêu hóa đúng cách, người bệnh có thể gặp nguy hiểm. Vì vậy, bác sĩ Khoa Tiêu hóa - Huyết học lâm sàng, Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An chia sẻ các thông tin hữu ích liên quan đến bệnh lý này để các bậc phụ huynh có thể nắm bắt kịp thời, tránh các nguy cơ cho trẻ.
Nhận diện các rối loạn tiêu hóa thường gặp
Nhiễm độc thức ăn: Nhiễm khuẩn do ăn phải thức ăn đã bị ô nhiễm bởi vi khuẩn gây bệnh là tình trạng hay gặp trong mùa hè. Điển hình là nhiễm độc thức ăn do Salmonella. Bệnh chủ yếu lây bằng đường tiêu hóa, khi ăn các thức ăn có nguồn gốc động vật bị ô nhiễm Salmonella như thịt, đặc biệt thịt tái, sống, sữa, trứng (gà, vịt), trai, sò, hến nấu chưa chín... Bên cạnh đó, người mang khuẩn lành hoặc người bệnh trong thời kỳ hồi phục có thể là nguồn lây cho người khác.
Từ khi nhiễm Salmonella đến khi khởi phát khoảng 12-36 giờ. Mức độ nhẹ, người bị nhiễm độc không sốt, đi ngoài phân lỏng vài lần, bụng hơi đau. Mức độ vừa và nặng với biểu hiện nhiễm độc: sốt 38-40 độ C, có lúc có cơn rét run, đau đầu, đau mỏi cơ khớp, đau bụng vùng thượng vị và quanh rốn, đôi khi đau lan tỏa khắp bụng, sôi bụng. Buồn nôn và nôn nhiều lần. Đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân lỏng. Mất nước điện giải (khát nước, môi khô, mắt trũng, gầy sút, vẻ mặt hốc hác, nếu nặng hơn thì mạch nhanh, nhỏ, huyết áp tụt, kẹt, thiểu niệu, bụng chướng, chuột rút, chân tay lạnh, trẻ nhỏ thóp trũng, khóc không có nước mắt...). Với cơ thể khỏe mạnh thường tự khỏi bệnh sau 2-3 ngày, đôi khi đi ngoài phân lỏng có thể kéo dài tới 1 tuần.
Đầy hơi, chướng bụng: Khi ăn quá nhiều chất đạm, bột đường, dầu mỡ, thức ăn không được tiêu hóa hết sẽ tồn đọng lâu trong ống tiêu hóa. Ăn đồ cay nóng, uống nhiều rượu bia, cà phê, sử dụng chất kích thích hoặc do thói quen ăn uống quá nhanh, nhai không kỹ, ăn xong đi nằm ngay... sẽ khiến lợi khuẩn đường ruột bị quá tải, không xử lý được hết thức ăn gây đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu.
Người bị đầy bụng, khó tiêu thường có cảm giác nặng bụng, căng chướng vùng thượng vị (dưới xương ức), cơ thể bứt rứt, khó chịu, ợ hơi, ợ chua, bụng đau âm ỉ, nôn và buồn nôn, hơi thở ngắn, táo bón hoặc tiêu chảy khiến người bệnh rất mệt mỏi và ảnh hưởng các sinh hoạt chung.
Tiêu chảy: Chứng tiêu chảy do nhiễm khuẩn E.Coli rất phổ biến trong bệnh lý tiêu chảy. E.Coli gây bệnh cho người qua đường tiêu hóa khi ăn phải thực phẩm bị nhiễm tác nhân gây bệnh như thịt trâu, bò, dê, sữa bò chưa tiệt khuẩn; rau, quả... (do nhiễm phân của gia súc, người mang mầm bệnh) hoặc do tiếp xúc trực tiếp với súc vật và môi trường nuôi súc vật bị nhiễm bệnh. Vi khuẩn này cũng lây truyền trực tiếp từ người sang người qua đường phân - miệng chủ yếu qua bàn tay, đồ vật nhiễm bẩn với phân của người bệnh. E.Coli còn lây truyền qua đường nước: do tiếp xúc hoặc sử dụng nguồn nước ăn uống, sinh hoạt, nước ở các bể bơi, khu vui chơi giải trí, sông, hồ bị nhiễm tác nhân gây bệnh. Thời gian ủ bệnh từ 2-10 ngày, trung bình 3-4 ngày. Người lớn bị bệnh đào thải vi khuẩn trong phân khoảng 1 tuần. Trẻ em có thể đào thải mầm bệnh qua phân đến 3 tuần.
Triệu chứng lâm sàng của bệnh bao gồm đau quặn bụng và tiêu chảy cấp, phân có thể có máu từ mức độ ít đến nhiều kèm theo có thể có sốt hoặc nôn. Bệnh kéo dài trong khoảng 10 ngày. Một số trường hợp tiến triển nặng gây biến chứng nguy hiểm.
Bệnh kiết lỵ: Bệnh kiết lỵ là một trong những bệnh tiêu hóa mùa hè thường gặp, do ký sinh trùng amibe và trực khuẩn Shigella gây ra. Người bị bệnh kiết lỵ thường đi tiêu ra phân rất ít nhưng có kèm theo đàm và máu. Bên cạnh đó, người bệnh còn có triệu chứng sốt, đau bụng, lả dần, vật vã, luôn có cảm giác muốn đi cầu, hôn mê và tử vong.
Bệnh kiết lỵ nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể chuyển thành kiết lỵ mạn tính, ký sinh trùng amip có thể xâm nhập gan gây áp-xe gan.
Cách phòng bệnh
Các tác nhân gây rối loạn tiêu hóa có thể phòng ngừa được nếu mọi người thực hiện tốt nguyên tắc ăn chín, uống sôi, không nên ăn thức ăn đã ôi thiu, để lâu ngày trong tủ lạnh. Sử dụng các loại thực phẩm sạch có nguồn gốc rõ ràng, chế biến thực phẩm đúng cách và đảm bảo vệ sinh.
Hạn chế ăn thức ăn đường phố không đảm bảo vệ sinh. Giữ vệ sinh thân thể và môi trường sống sạch sẽ. Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi tiếp xúc với thực phẩm, môi trường bẩn... Đi khám bác sĩ ngay sau khi thấy có những dấu hiệu bất thường về đường tiêu hóa.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
VTV.vn - Sáng 9/5/2024, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ tổ chức họp báo công bố thông tin trường hợp ghép thận thành công tại bệnh viện.
VTV.vn - Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Cửa Đông (Nghệ An) vừa tiếp nhận điều trị cho một bệnh nhân bị suy gan cấp do sử dụng thực phẩm chức năng làm đẹp không rõ nguồn gốc.
VTV.vn - Khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Việt Nam - Thuỵ Điển Uông Bí (Quảng Ninh) tiếp nhận một trường hợp người bệnh nhập viện điều trị đau lưng với vết bỏng da vùng lưng.
VTV.vn - Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh lý dịch kính võng mạc hiện đang có xu hướng ngày càng gia tăng, đặc biệt là bệnh võng mạc do đái tháo đường, nguy cơ gây mù loà cao.
VTV.vn - Các bác sĩ Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh vừa tiếp nhận bệnh nhi 5 tuổi ngộ độc hóa chất NaOH, tổn thương sâu đường tiêu hóa trên do nhầm tưởng là đường ăn.
VTV.vn - Mới đây, Đội QLTT số 17 - Cục QLTT Hà Nội đã phát hiện, thu giữ một số loại thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cân giả mạo, chứa chất cấm sibutramin.
VTV.vn - 14 công nhân làm việc tại một công ty giày thuộc Khu Công nghiệp Long Giang được cấp cứu tại BV Đa Khoa Tiền Giang chiều qua (7/5).
VTV.vn -Từ đầu năm đến nay, tại Bà Rịa - Vũng Tàu ghi nhận 433 ca bệnh tay chân miệng, tăng 238,3% so với cùng kỳ năm 2023 và tăng 60% so với trung bình 5 năm.
VTV.vn - Chuyến thăm quần đảo Trường Sa là một trong những hoạt động của Bộ Y tế nhằm triển khai Đề án phát triển y tế biển, đảo Việt Nam đến năm 2030 của Thủ tướng Chính phủ.
VTV.vn - Theo GLOBOCAN (năm 2020), ung thư đại trực tràng (UT ĐTT) là ung thư phổ biến thứ 3 trên thế giới ở cả nam và nữ với hơn 1,9 triệu ca mắc mới và 930000 ca tử vong.
VTV.vn - Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (chronic obstructive pulmonary disease- COPD) là một bệnh phổ biến trên thế giới, có tỉ lệ mắc cao và xu hướng ngày càng gia tăng.
VTV.vn - Hiện nay, số lượng bệnh nhân Thalassemia đã làm các bệnh viện quá tải, tạo áp lực nặng nề lên "ngân hàng" máu cũng như gánh nặng về chi phí xã hội.
VTV.vn - Điều tra tại cả 2 trường học không ghi nhận dấu hiệu của ngộ độc thực phẩm tập thể, bữa trưa bán trú của 2 trường được cung cấp bởi 2 công ty khác nhau.
VTV.vn - Cả 4 người bị thương đang được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa thị xã Kỳ Anh với các chấn thương như gãy xương sườn, tổn thương gan, phần mềm...
VTV.vn - Thời gian gần đây, Khoa Nhi – Bệnh viện Hữu nghị Lạc Việt đã tiếp nhận điều trị nhiều trường hợp trẻ bị bỏng nặng.