Khủng long Mosasaurs trong chi Platecarpus có đầu xanh hơn, rộng hơn so với loài mới được mô tả, có mõm dài giống như cá sấu. (Ảnh:Takashi Oda)
Khoảng 80 triệu năm trước, khi khủng long đi bộ trên Trái đất, "quái vật biển" Mosasaur dài hơn 5m đã sống ở vùng đại dương cổ đại từng bao phủ phía Tây Kansas.
Các nhà cổ sinh vật học đã phát hiện ra hóa thạch của loài sinh vật này vào những năm 1970, nhưng họ gặp khó khăn trong việc phân loại. Vì vậy, hóa thạch đã được lưu trữ cùng với các mẫu vật Mosasaur khác trong chi Platecarpus (chi thương long thủy sinh đã tuyệt chủng thuộc họ Mosasaurus) tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Sternberg của Đại học Bang Fort Hays (FHSM) ở Kansas, Mỹ.
Gần đây, các nhà nghiên cứu đã xem xét lại hóa thạch bí ẩn trên với mảnh hộp sọ, hàm và một vài mảnh xương từ phía sau đầu và phát hiện ra rằng, loài bò sát này không thuộc chi Platecarpus. Thay vào đó, nó là họ hàng gần của một loài Mosasaur quý hiếm được biết đến từ từ một mẫu vật duy nhất, các nhà khoa học cho biết trong một nghiên cứu mới.
Hình ảnh phục dựng khủng long Mosasaurs. (Ảnh: Live Science)
Loài mới, trước đây được gọi là mẫu FHSM VP-5515 và hiện được đặt tên là Ectenosaurus everhartorum, là loài thứ hai được biết đến trong chi Ectenosaurus. Theo nghiên cứu, loài đầu tiên là Ectenosaurus clidastoides, được mô tả vào năm 1967.
Ông Takuya Konishi, đồng tác giả nghiên cứu, một nhà cổ sinh vật học động vật có xương sống và trợ lý giáo sư tại Đại học Cincinnati, nói: "Đó là một loài sinh vật có mõm mỏng để bắt cá linh hoạt, nhanh hơn là cắn vào thứ gì đó cứng như mai rùa. Độ hẹp của hàm và xương ở đỉnh đầu cho thấy, VP-5515 thuộc chi Ectenosaurus, mặc dù hóa thạch có từ trước mẫu E.clidastoides khoảng 500.000 đến 1 triệu năm".
Tuy nhiên, hộp sọ này lại không giống Ectenosaurus. Ví dụ, nó thiếu một mẩu xương ở cuối mõm. Mõm trên VP-5515 cũng ngắn hơn mõm trên E. clidastoides, theo nghiên cứu.
Ectenosaurus clidastoides được biết đến từ một mẫu vật duy nhất được tìm thấy ở phía Tây Kansas. (Ảnh: Mike Everhart)
"Chúng tôi biết đây là một loài mới, nhưng chúng tôi không biết nó có thuộc chi Ectenosaurus hay không", Konishi nói. "Để trả lời câu hỏi đó, cuối cùng chúng tôi đã có thể tìm thấy một đặc điểm khác là khớp hàm, có một vết khía nhỏ ở phần cuối phía sau của hàm dưới". Đặc điểm này chưa từng xuất hiện ở bất kỳ loài Mosasaur nào trước đó.
Cho đến nay, các nhà cổ sinh vật học đã phát hiện ra hơn 1.800 mẫu vật Mosasaur tại khu vực biển nội địa trước đây. Tuy nhiên, hiện tại, toàn bộ chi Ectenosaurus chỉ được đại diện bởi hai hóa thạch, mỗi hóa thạch biểu trưng cho một loài.
Phát hiện được công bố ngày 26/8 trên Tạp chí Khoa học Trái đất của Canada.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!