Năm 1964 là giai đoạn miền Bắc xây dựng trong hòa bình. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, miền Bắc có 1 năm thanh bình.
Năm 1965, sau sự kiện Vịnh Bắc bộ, không quân Mỹ chính thức leo thang chiến tranh, những âm thanh ngọt ngào của hòa bình bị thay bằng tiếng rít của máy bay phản lực, của pháo cao xạ... Ngay cả ở Thủ đô Hà Nội, người ta cũng cảm nhận rõ không khí của chiến tranh. Và đương nhiên, trẻ em sẽ bị đe dọa nhiều nhất.
Ngay trong năm 1965, bên cạnh việc tổ chức chiến đấu thì ở các thành phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng... hàng trăm nghìn trẻ em đã được đưa đi sơ tán. Thành phố thiếu vắng những gương mặt trẻ thơ trở nên vắng lặng hơn bao giờ hết.
Ở giai đoạn này, việc sơ tán được tiến hành chủ yếu như sau: Các nhà máy, xí nghiệp, cơ quan rút ra khỏi Hà Nội, về các vùng nông thôn... Trẻ em được tổ chức đi theo cơ quan của bố mẹ. Chỉ một bộ phận nhỏ ở lại Hà Nội. Và bên cạnh việc sản xuất, cán bộ công nhân viên cũng được tổ chức thành các đơn vị chiến đấu.