Cần phát hiện để phòng ngừa dậy thì sớm ở trẻ

Bác sĩ Huỳnh Thoại Loan (Trưởng Khoa Thận - Nội tiết, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM) cho biết, trẻ dậy thì sớm là trẻ có những biểu hiện về thể chất và hormone của tuổi dậy thì ở lứa tuổi sớm hơn bình thường, dưới 8 tuổi đối với trẻ gái và dưới 9 tuổi đối với trẻ trai. Đó là những bất thường gây ra kích thích nội tiết tố ở vùng hạ đồi, tuyến yên và tuyến sinh dục khiến trẻ dậy thì sớm. Nếu như trước đây, mỗi năm khoa Thận - Nội tiết, bệnh viện Nhi Đồng 1 chỉ tiếp nhận 5 - 6 ca bệnh thì chỉ trong năm 2016, đã có khoảng 200 trẻ đến khám, trong đó có 120 trẻ được xác định là dậy thì sớm.

Các yếu tố của dậy thì sớm

Tuổi dậy thì tùy thuộc vào chủng dân, tiền sử, gen di truyền của gia đình. Tuy nhiên, có tới 90% trường hợp trẻ gái dậy thì sớm không rõ nguyên nhân, 40% trẻ trai dậy thì sớm do có một khối u nằm trong vùng não tiết ra nội tiết tố khiến trẻ dậy thì sớm. Ngoài ra, tình trạng dinh dưỡng (béo phì, thực phẩm có sử dụng chất tăng trưởng, các sản phẩm sữa tắm, dầu gội đầu dành cho người lớn cũng có chứa estrogen...) cũng quyết định một phần đến việc dậy thì sớm của trẻ. 

Dậy thì sớm ở trẻ có thể dễ dàng nhận biết từ các triệu chứng như: tuyến vú phát triển, to lên, xuất hiện kinh nguyệt ở trẻ gái; trẻ trai xuất hiện lông mu, vỡ giọng, có mụn, dương vật lớn hơn so với trẻ cùng tuổi.

Dậy thì sớm không ảnh hưởng đến chức năng sinh sản sau này nhưng có thể để lại những hậu quả ảnh hưởng lớn đến sự phát triển thể chất cũng như tâm lý của trẻ. Trước mắt, trẻ dậy thì sớm khó thích nghi được với những thay đổi đặc tính sinh dục thứ phát, không thể tự mình xoay xở khi có kinh nguyệt quá sớm.

Bên cạnh đó, trẻ dậy thì sớm mặc dù phát triển nhanh hơn trẻ cùng lứa nhưng lại có nguy cơ thấp lùn hơn khi đến tuổi trưởng thành do xương phát triển nhanh khi còn bé nhưng đến giai đoạn nhất định, xương sẽ tự đóng lại. 

Phòng ngừa dậy thì sớm ở trẻ

Phụ huynh nên giữ tình trạng dinh dưỡng của trẻ ở mức ổn định, vừa phải, hạn chế tình trạng tăng cân quá nhiều, nhất là ở trẻ gái. Bên cạnh đó, cần hạn chế cho trẻ tiếp xúc sớm với các hình ảnh gợi lên quan hệ giới tính. Khoa học cũng chứng minh, trong 20 - 30 năm trở lại đây, tuổi dậy thì đến sớm hơn. Hiện nay, trẻ từ 9 - 12 tuổi đã bắt đầu bước vào tuổi dậy thì, do vậy phụ huynh cần có kiến thức nhất định, tránh tình trạng lo lắng thái quá, ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!