Hành trình làm chủ kỹ thuật phẫu thuật u não thức tỉnh của các bác sĩ Việt Nam

Bước chuẩn bị cần thiết

Trên thế giới, phẫu thuật thức tỉnh là một phương pháp được áp dụng khi phẫu thuật u não mà bệnh nhân tỉnh táo trong quá trình phẫu thuật. Tuy nhiên tại Việt Nam, trong các năm về trước, phương pháp này vẫn chưa một cơ sở nào thực hiện.

Trước thực tế, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã bắt tay vào hiện thực hóa việc đưa kỹ thuật này về Việt Nam. Bệnh viện đã cử nhiều bác sĩ ra nước ngoài học tập.

Ca phẫu thuật não thức tỉnh lần đầu dưới sự hỗ trợ của chuyên gia nước ngoài.

Đầu năm 2018, các chuyên gia của Trung tâm Phẫu thuật thần kinh, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã liên hệ với các chuyên gia của Nhật để xem xét các điều kiện chuyển giao kỹ thuật. Từ đó, làm tốt công tác chuẩn bị, tập huấn, tìm bệnh nhân thích hợp.

Đến ngày 28/1, sau hơn nửa năm chuẩn bị, ca phẫu thuật thức tỉnh đầu tiên được thực hiện tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Các chuyên gia Nhật Bản trực tiếp mổ thị phạm và chuyển giao kỹ thuật mổ thức tỉnh cho các bác sĩ của bệnh viện.

Ca phẫu thuật kéo dài 6 tiếng đồng hồ, 2/3 thời gian bệnh nhân nằm ngủ để bác sĩ bóc tách các phần của khối u ở vùng không nguy hiểm, thời gian còn lại, bệnh nhân sẽ hoàn toàn tỉnh táo, được gây tê vùng da đầu. Bệnh nhân nói chuyện với bác sĩ hoàn toàn trong suốt quá trình còn lại.

PGS.TS Đồng Văn Hệ, Phó Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật thần kinh cho biết: việc tiến hành mổ thức tỉnh sẽ giảm thiểu các di chứng của bệnh nhân trong phẫu thuật như liệt, rối loạn chức năng vận động, chức năng ngôn ngữ của bệnh nhân.

Bệnh nhân được theo dõi sau phẫu thuật.

Làm chủ kỹ thuật

Hai tháng sau ca phẫu thuật thức tỉnh đầu tiên, ngày 22/3, các bác sĩ Trung tâm Phẫu thuật thần kinh đã "tự tay" thực hiện thành công ca mổ não thức tỉnh.

Bệnh nhân Cao Quang Cảnh, sinh năm 1964 ở Đồng Hới, Quảng Bình. Cách đây không lâu bệnh nhân thường có cảm giác tê bì ở tay trái, khó vận động và hầu như không cầm nắm được đồ vật. Thỉnh thoảng bệnh nhân đi hay bị lảo đảo. Sau đó bệnh nhân đi khám và phát hiện có khối u ở não. Khối u của bệnh nhân có kích thước 2,3cm x 3,6cm. Bệnh nhân được giới thiệu về phương pháp phẫu thuật thức tỉnh.

Ca phẫu thuật diễn ra trong hơn 3 giờ đồng hồ, trong đó bệnh nhân thức tỉnh 1 giờ đồng hồ. Trong khi mổ bệnh nhân vẫn nói, hát… để các bác sĩ nhận biết được các dây thần kinh, tránh cắt phải dây thần kinh ngôn ngữ hay vận động. Sau đó, các bác sĩ đã tiến hành cắt toàn bộ khối u trong não của bệnh nhân.

Bệnh nhân hồi phục tốt sau phẫu thuật.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân hồi phục tốt, các chức năng vận động của bệnh nhân hồi phục lại như trước thời điểm bị u não.

Bệnh nhân Cảnh kể lại: "Tôi đã trải qua một ca mổ mà bản thân thấy rất đặc biệt, bởi trong khi các bác sỹ mổ cắt u não mình hoàn toàn tỉnh táo. Ngược lại với sự sợ hãi, tôi lại thấy hơi hào hứng, thú vị, bởi trong lúc đang nằm phẫu thuật được nằm nói chuyện bình thường với các bác sĩ."

Bệnh nhân Cao Quang Cảnh cho biết thêm: trước kia ông thuận tay trái, hầu như mọi hoạt động cầm nắm đều làm bằng tay trái, trừ viết. Khi có bệnh, tay trái của ông hầu như không cầm nắm được các đồ vật, đến khi ca mổ kết thúc, ông có thể vận động các đốt ngón tay dễ dàng và cử động các ngón tay để đếm. Đến hôm nay, các ngón tay trên bàn tay trái của bệnh nhân đã cử động dễ dàng hơn, bệnh nhân đã có thể cầm đũa, thìa. 

Ca phẫu thuật u não thức tỉnh đầu tiên thành công, khẳng định khả năng chuyên môn, đồng thời hứa hẹn tiềm năng chinh phục nhiều kỹ thuật đỉnh cao về y học khác trên thế giới của các bác sĩ Việt Nam. 

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!