90% bệnh nhân COPD liên quan đến thuốc lá
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính có thể đe dọa tính mạng, gây khó thở, suy hô hấp và tử vong. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), COPD đang chiếm vị trí thứ 3 trong các bệnh lý gây tử vong hàng đầu, có khoảng 384 triệu bệnh nhân trên toàn cầu. Cứ 10 giây thì có 1 người tử vong, gây tổn thất hơn 100 tỷ USD/năm. Ước tính, hơn 1 nửa bệnh nhân COPD chưa được chẩn đoán, đến năm 2030 có khoảng 4,5 triệu ca tử vong hàng năm do COPD và các rối loạn liên quan trên toàn cầu.
Phó Giáo sư Tiến sĩ bác sĩ Trần Văn Ngọc (Chủ tịch Liên chi hội Hô hấp TP. Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Hội Phổi Việt Nam) cho biết: Phần lớn những người bị COPD liên quan đến thuốc lá. Với thời gian hút 20 năm, mỗi ngày 1 gói, khả năng số người mắc bệnh này sẽ gia tăng. Hiện nay, Việt Nam có hơn 3 triệu người mắc bệnh COPD và phần lớn đến bệnh viện giai đoạn trễ - ở giai đoạn 3 và 4. Chính vì vậy, vấn đề phát hiện sớm bệnh COPD rất quan trọng.
90% bệnh nhân COPD có liên quan đến thuốc lá. Nếu không hút thuốc lá, nguy cơ mắc COPD rất ít. Chỉ có 10% bệnh nhân COPD không liên quan đến thuốc lá. Nguyên nhân là do ô nhiễm trong nhà, đốt than đá, than củi trong môi trường kín hoặc hút thuốc lá thụ động trong thời gian kéo dài.
Phó Giáo sư Tiến sĩ bác sĩ Trần Văn Ngọc (Chủ tịch Liên chi hội Hô hấp TP. Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Hội Phổi Việt Nam).
Cách phòng ngừa
Hầu hết, các bệnh viện lớn có khoảng 30% số bệnh nhân trong Khoa Hô hấp mắc bệnh COPD, trong số này thì có khoảng 50% bệnh nhân tử vong. Đây là một gánh nặng rất lớn cho gia đình, xã hội. Vì vậy, việc quản lý, chẩn đoán điều trị theo dõi bệnh nhân lâu dài là điều cần thiết. Đồng thời, chẩn đoán sớm rất quan trọng, đặc biệt là những người hút thuốc lá. Với 90% bệnh nhân COPD có liên quan đến thuốc lá, do đó, câu chuyện giáo dục thanh thiếu niên không hút thuốc lá, không nghiện thuốc lá là cần thiết, quan trọng. Các bác sĩ khuyến cáo: Khi có triệu chứng nghi ngờ COPD, bệnh nhân phải đến bác sĩ ngay, như đang hút thuốc lá mà ho đờm kéo dài; phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu điều trị khá đơn giản. Thậm chí, chỉ ngưng hút thuốc lá, bệnh sẽ không tiến triển nữa.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính không lây. Tuy nhiên, người mắc bệnh này có thể nhiễm lao, tăng gấp đôi so với người không mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Người mắc COPD trong giai đoạn nặng sẽ có nhiều đợt cấp do virus, vi khuẩn những tác nhân đó lây cho người trong gia đình. Đôi khi, người khỏe mạnh trong gia đình bị cúm… lây cho người bệnh phỗi tắc nghẽn mạn tính. Vì vậy, bác sĩ Ngọc khuyến cáo, trong gia đình có người mắc COPD nên tiêm chủng phòng tránh lây nhiễm, đặc biệt là người già.
Khi chẩn đoán sớm mắc COPD đặc biệt người hút thuốc lá, các bác sĩ khuyên bệnh nhân phải bỏ hút thuốc lá là tiên quyết. Tiến triển của bệnh sẽ chậm lại, giảm đợt cấp, điều trị tối ưu hóa với mục đích bệnh nhân dễ thở, giảm tử vong. Về thuốc điều trị bệnh COPD hiện có đầy đủ. Tuy nhiên, bệnh nhân phải tuân thủ chỉ định của bác sĩ, trở lại thăm khám khi triệu chứng nặng lên. Cùng với đó, điều trị không dùng thuốc cũng không kém phần quan trọng. Đó là phải bỏ hút thuốc lá, tiêm ngừa cúm, viêm phổi, tập vật lý trị liệu, thể dục thể thao phù hợp với sức khỏe. Một khi duy trì các biện pháp này điều đặn, thì tuổi thọ bệnh nhân kéo dài, chất lượng cuộc sống đảm bảo, giảm đi các đợt cấp nặng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
VTV.vn - Bệnh dại là bệnh nguy hiểm, khi đã lên cơn dại, tỷ lệ tử vong gần như 100% ở cả người và động vật.
VTV.vn - Khi mỡ máu tăng cao dẫn đến tắc nghẽn ở các mao mạch tụy, gây thiếu máu nuôi dưỡng mô tụy.
VTV.vn - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC Đồng Nai) cho biết, trên địa bàn tỉnh vừa ghi nhận trường hợp Viêm não Nhật Bản đầu tiên trong năm nay.
VTV.vn - Phòng khám Chuyên khoa Da liễu Maia&Maia bùng nổ với dự án thiện nguyện "Xóa chàm bớt miễn phí 100%, Thay làn da - đổi cuộc đời" đánh dấu hành trình 15 năm phát triển.
VTV.vn - Một bé trai 3 tuổi trong lúc mải mê nô đùa dưới bãi biển bị sóng cuốn trôi ra biển được lực lượng cứu hộ cứu sống kịp thời.
VTV.vn - Sau khi dùng bữa trưa ngày 27/6, có 70 công nhân của Nhà máy đóng tàu Sông Cấm (thành phố Hải Phòng) phải nhập viện cấp cứu.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa phẫu thuật lấy một chiếc đinh tại vùng cổ cho nam bệnh nhân 43 tuổi.
VTV.vn -Hiện nay, ước tính đã có hơn 600 loại chất ma tuý và tiền chất ma tuý tổng hợp với nhiều tên gọi khác nhau. Điểm chung là đều gây thương tổn não nặng nề.
VTV.vn - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa tiếp nhận trường hợp bệnh nhân nữ (66 tuổi) tuyến trước chuyển lên với chẩn đoán u thận trái.
VTV.vn - Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) vừa tổ chức tập huấn về triển khai Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh đái tháo đường type 1 ở trẻ em và thanh thiếu niên.
VTV.vn - Người bệnh đi khám vì đau đầu, chóng mặt thì được các bác sĩ chẩn đoán mắc u não.
VTV.vn - Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An vừa tiếp nhận điều trị một trường hợp trẻ bị ngộ độc thuốc chống nôn do gia đình tự ý mua thuốc cho con sử dụng.
VTV.vn - Từ ngày 11-21/6, Thanh tra Sở Y tế Hà Nội đã kiểm tra và ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 19 cơ sở hành nghề y, dược, an toàn thực phẩm trên địa bàn.
VTV.vn - Các bác sĩ Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí (Quảng Ninh) vừa cứu sống người bệnh nhồi máu cơ tim cấp biến chứng ngừng tuần hoàn kéo dài khoảng 50 phút.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Thanh Sơn (Phú Thọ) vừa tiếp nhận và điều trị cho một bệnh nhân nguy kịch do nhiễm liên cầu lợn sau khi ăn tiết canh.