Theo các bác sĩ Bệnh viện đa khoa Quốc tế Thu Cúc, trẻ chậm phát triển ngôn ngữ là khi ngôn ngữ của trẻ phát triển theo đúng trình tự, nhưng tốc độ chậm hơn. Còn trẻ chậm nói chỉ mang tính tạm thời và tình trạng này có thể mất đi nhờ thời gian hoặc sự trợ giúp của bác sĩ và gia đình.
Có khoảng 1/5 trẻ em nói hoặc sử dụng từ ngữ chậm hơn so với bạn bè cùng lứa tuổi. Sau đây là một số dấu hiệu trẻ chậm nói dựa theo từng mốc thời gian và độ tuổi phát triển của bé:
Trẻ từ 3 - 4 tháng tuổi
- Không có phản ứng với tiếng động mạnh.
- Không phát ra âm thanh gừ gừ.
- Đến 4 tháng trẻ có thể bắt đầu phát ra âm thanh gừ gừ nhưng không biết bắt chước các âm thanh.
Trẻ 7 tháng tuổi
- Không đáp ứng với tiếng động.
Trẻ 12 tháng tuổi
- Trẻ không tự giao tiếp với người khác (sử dụng âm thanh, cử chỉ hay lời nói).
- Không biết nói một từ nào như "mẹ" hay "bà".
- Miệng trẻ không bi bô, phát ra các phụ âm như "p" hoặc "b".
- Trẻ không biết làm các động tác như vẫy tay chào tạm biệt, lắc đầu để nói không hay chỉ tay khi con muốn một thứ gì đó.
- Trẻ không có phản ứng khi được gọi tên.
- Bé không nhận biết và phản ứng với các hành động của người lớn như "xin chào", "bai bai"…
Trẻ 15 tháng tuổi
- Trẻ không hiểu và phản ứng với các từ như "không", "dậy nào".
- Trẻ vẫn không nói được từ nào.
- Con không tự chỉ vào các đồ vật hay bức tranh khi được hỏi.
- Bé không tự chỉ tay hay "bi bô" vào các vật mà bé muốn.
Bé 18 tháng tuổi
- Không thể chỉ vào vài bộ phận của cơ thể (ví dụ đầu, mắt, mũi) khi được yêu cầu.
- Chưa thể nói được 6 từ.
- Không thể giao tiếp bằng bất cứ cách nào, kể cả khi cần giúp đỡ, không biết chỉ vào thứ mình muốn.
- Chưa nói được các từ đơn giản như "mẹ", "bế".
- Không hiểu các mệnh lệnh đơn giản, ví dụ "Đừng sờ vào!".
- Không đáp lại bằng lời nói hoặc cử chỉ khi được hỏi.
Trẻ từ 19 - 24 tháng tuổi
- Vốn từ chậm, bé chưa nói nổi đến 15 từ.
- Con không tự nói ra mà chỉ nhại lại lời của người khác.
- Bé không tự giao tiếp với mẹ hay người lớn như "mẹ bế", "uống sữa", "mẹ đâu rồi?"…
- Không biết bắt chước người khác.
- Bé không tự chơi một mình hay không biết giả vờ chơi búp bê.
- Ở độ tuổi này, khoảng 1/5 trẻ em có thể có dấu hiệu chậm nói. Nhiều trẻ trong số đó sẽ đuổi kịp các bạn khi lớn lên.
Trẻ 2 tuổi
- Bé không nói được những câu đơn giản có từ 2 - 4 từ.
- Không thể gọi tên vài bộ phận trên cơ thể.
- Không biết đặt các câu hỏi đơn giản như "đi đâu chơi?", "tại sao?".
- Bé không thể nhớ những thứ được lặp đi lặp lại nhiều lần như 1 câu chuyện ngắn…
Trẻ 3 tuổi
- Không biết ghép các từ thành câu ngắn như "con muốn ăn", "mẹ giúp con"…
- Bé không hiểu được những câu hỏi của người lớn như "có thích ăn cái này không?", "con muốn ăn cái này không?"…
- Bé thường xuyên lắp bắp, rất khó phát ra âm thanh hay từ ngữ, mặt bé nhăn nhó…
- Trẻ ít nói chuyện, tương tác với bố mẹ.
Trẻ 4 tuổi
- Chưa thể phát âm thành thục phần lớn các phụ âm.
- Chưa hiểu khái niệm "giống nhau" và "khác nhau".
- Không sử dụng đại từ "con" và "mẹ" đúng cách.
Nếu trẻ có các biểu hiện nêu trên, đầu tiên cha mẹ cần kiểm tra khả năng nghe và không nên chờ đợi để con vượt qua những khuyết điểm đó. Hãy đưa bé đi khám bác sĩ chuyên khoa nếu bạn có nghi ngờ về sự phát triển ngôn ngữ của con để bé được kiểm tra và có biện pháp can thiệp kịp thời mang lại những cơ hội tốt cho con trong cuộc đời.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Bệnh viện Nội tiết Trung ương vừa tiếp nhận một bệnh nhân (58 tuổi, trú tại Thái Nguyên) mắc đái tháo đường type 2, tăng huyết áp, thoái hóa cột sống nhiều năm.
VTV.vn - Theo định hướng phát triển của hệ thống y tế thành phố, tương ứng với việc hình thành 3 cụm y tế chuyên sâu sẽ có 3 trung tâm cấp cứu ngoài bệnh viện.
VTV.vn - Thời tiết giao mùa thay đổi thất thường, nồm ẩm khiến số bệnh nhân nhập viện trên địa bàn Hà Nội gia tăng.
VTV.vn - Công an TP. Hồ Chí Minh đã vào cuộc và chưa ghi nhận rò rỉ thông tin người bệnh ra bên ngoài.
VTV.vn - 4 bệnh nhân (có địa chỉ tại Tuyên Quang) nhập viện trong tình trạng vã mồ hôi, tức ngực, nôn, tê bì chân tay, tê bì môi, lưỡi, vật vã, huyết áp tụt, da tái nhợt…
VTV.vn - Bệnh nhân nam, 39 tuổi, trở về từ Angola, bị sốt rét do nhiễm ký sinh trùng Plasmodium Falciparum.
VTV.vn - Đang ăn tối tại một nhà hàng ở Đà Nẵng, người đàn ông bất ngờ choáng, ngã quỵ xuống đất, mất ý thức. Nữ điều dưỡng đã kịp thời tiếp cận, ép tim cứu sống người bệnh.
VTV.vn - Bộ Y tế khẳng định: Khi thi bằng lái xe, đổi giấy phép lái xe, người dân vẫn cần xuất trình giấy khám sức khỏe lái xe như quy định trước đây.
VTV.vn - Người bệnh nam, 81 tuổi, đến Trung tâm Y tế Hạ Hoà (Phú Thọ) thăm khám do bị sưng nề, mất vận động cẳng tay trái.
VTV.vn - Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), 3 tháng đầu năm 2024, cả nước đã ghi nhận 27 ca tử vong do bệnh dại, tăng 16 ca so với cùng kỳ năm 2023.
VTV.vn - Từ đầu năm đến nay, Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai ghi nhận hơn 1.400 lượt đến khám, nhập viện do bệnh lý tiêu hóa, trong đó bệnh nhi tiêu chảy phải nhập viện điều trị tăng.
VTV.vn - Ngày 27/3, Bộ Y tế phối hợp với Bộ NN&PTNT tổ chức "Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền sang người năm 2024".
VTV.vn - An Trí là hoạt huyết dưỡng não dạng gói dung dịch thuộc Công ty TNHH TM Y Phúc – mang khát vọng sức khỏe trí não đến hàng triệu gia đình Việt!
VTV.vn - Bé trai 4 tháng tuổi đến Trung tâm Y tế huyện Ba Chẽ (Quảng Ninh) điều trị với 2 bên má loét trợt, nề đỏ, chảy dịch do tự chữa viêm da tại nhà.
VTV.vn - Phát hiện ung thư vú ở giai đoạn muộn, đã di căn sang gan và phổi, người bệnh N.T.V. (60 tuổi) đã đáp ứng điều trị rất tốt và xuất viện sau 2 lộ trình điều trị đầu tiên.