Hỗn loạn thị trường Đông trùng hạ thảo tại Việt Nam

Đông trùng hạ thảo tự nhiên có nguy cơ tuyệt chủng

Ở những vùng núi cao từ 3.500 – 5.000m như cao nguyên Tây Tạng (Trung Quốc), Nepal…, người ta tìm thấy một loại thảo dược quý gọi tên là Đông trùng hạ thảo. Đây là một dạng ký sinh của nấm Ophiocordyceps sinensis, thuộc nhóm nấm Ascomycetes. Loại nấm này có trên ấu trùng của một số loài bướm thuộc chi Thitarodes Viette.

Đông trùng hạ thảo được tìm thấy ở cao nguyên Tây Tạng, Trung Quốc.

Trên thế giới, Đông trùng hạ thảo đã được chứng minh là loại dược thảo quý hiếm với nhiều tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe, nhất là đối với các bệnh về thận và phổi.

Tuy nhiên, do biến đổi khí hậu đã làm trái đất ấm dần lên, khiến cho Đông trùng hạ thảo tự nhiên đang có nguy cơ tuyệt chủng. Trung bình một năm chỉ có thể khai thác được khoảng 70kg Đông trùng hạ thảo tự nhiên. Bởi vậy, giá cả của loại dược liệu này vô cùng đắt đỏ, có thể lên đến vài tỉ đồng/kg.

Nhiều khó khăn khi nuôi trồng Đông trùng hạ thảo

Trước sự quý hiếm của Đông trùng hạ thảo tự nhiên, nhiều nước trên thế giới đã áp dụng khoa học kỹ thuật để nuôi trồng Đông trùng hạ thảo nhân tạo, như: Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản... và cả Việt Nam.

Tuy nhiên, để nuôi trồng Đông trùng hạ thảo không phải điều dễ dàng. Các nhà khoa học đã mất rất nhiều năm nghiên cứu, thử nghiệm để tạo ra được sản phẩm Đông trùng hạ thảo chất lượng. Ngoài việc chọn được giống tốt, yếu tố nhiệt độ, ánh sáng hay độ ẩm cũng vô cùng quan trọng để quyết định sự thành công khi nuôi trồng Đông trùng hạ thảo.

Để nuôi trồng thành công Đông trùng hạ thảo cần nhiều thời gian nghiên cứu và thực hiện.

Bà Nguyễn Thị Hồng - Giám đốc Công ty CP Dược thảo Thiên Phúc - đơn vị đầu tiên nuôi trồng thành công Đông trùng hạ thảo tại Việt Nam chia sẻ: "Tôi đã tự mình sang Trung Quốc mua từng lọ giống về trồng thử. Mỗi lọ giống tôi đều chọn lựa rất kỹ càng. Tuy nhiên thời gian đầu, toàn bộ số phôi chết hết, nhộng thối rữa bốc mùi nồng nặc. 2, 3 lần thử nghiệm tiếp theo đều thất bại. Tôi nhận ra rằng việc nuôi trồng Đông trùng hạ thảo không phải điều dễ dàng".

Sau thời điểm Việt Nam công bố nuôi trồng thành công Đông trùng hạ thảo vào năm 2010, rất nhiều đơn vị đã "tự nhận" có được công nghệ sản xuất loại dược thảo quý này.

Trải qua những khó khăn, đến nay Việt Nam đã có rất nhiều đơn vị nuôi trồng thành công Đông trùng hạ thảo và đã được người tiêu dùng ủng hộ rất nhiệt tình bởi những sản phẩm Đông trùng hạ thảo nhân tạo này có giá thành rẻ mà chất lượng không hề thua kém Đông trùng hạ thảo tự nhiên.

Tuy nhiên, do sự hỗn loạn của các nhà sản xuất Đông trùng hạ thảo đã khiến người tiêu dùng "không biết đường nào mà lần". Không những thế, thị trường Đông trùng hạ thảo hiện nay đã xuất hiện nhiều sản phẩm có nguồn gốc từ trong nước và nhập khẩu. Mặc dù là sản phẩm Đông trùng hạ thảo nhập khẩu nhưng khi kiểm nghiệm thì có chất lượng dược dưỡng không cao. Bên cạnh đó, vì lợi nhuận cao nên Đông trùng hạ thảo là loại đông được đang được làm giả một cách rất tinh vi không những khiến người tiêu dùng khó phân biệt mà còn khiến các nhà chức trách khó có thể kiểm soát chất lượng sản phẩm.

Rất nhiều đơn vị khẳng định mình nuôi trồng thành công Đông trùng hạ thảo.

Thêm nữa, không cần phải là những nơi có khí hậu mát mẻ như ở cao nguyên trên Đà Lạt mà ở bất kỳ nơi đâu chúng ta cũng có thể thấy sự xuất hiện của các nhà sản xuất Đông trùng hạ thảo. Cứ thi thoảng lại thấy xuất hiện trên thị trường một đơn vị mới sản xuất ra loại thảo dược quý này.

Để sản phẩm đạt chất lượng, các doanh nghiệp phải chủ động minh bạch thông tin về chủng, giống, quá trình nuôi trồng, môi trường nuôi trồng Đông trùng hạ thảo phải đạt chuẩn hay những chứng nhận về kiểm nghiệm hàm lượng dược chất Adenosine trong Đông trùng hạ thảo.

Bà Nguyễn Thị Hồng - Giám đốc Công ty CP Dược thảo Thiên Phúc cho biết thêm: để ra được thị trường, sản phẩm Đông trùng hạ thảo của Thiên Phúc từng nằm trong đề tài nghiên cứu khoa học. Những sản phẩm này phải được nhận chứng nhận của Bộ Y tế là sản phẩm đạt vệ sinh an toàn thực phẩm, có hàm lượng dưỡng chất cao bằng khoảng 70% Đông trùng hạ thảo trong tự nhiên. Bên cạnh đó, công ty cũng phải có chứng nhận kiểm nghiệm hàm lượng dược chất Adenosine và Cordycepin - dược chất quý quyết định giá trị của Đông trùng hạ thảo.

Để lựa chọn được sản phẩm Đông trùng hạ thảo đạt tiêu chuẩn chất lượng trên thị trường không phải là điều đơn giản đối với người tiêu dùng. Tuy nhiên, theo bà Hồng, nếu tinh ý một chút , người tiêu dùng cũng sẽ nhận thấy: chỉ đơn vị sản xuất nào dám công khai minh bạch các tiêu chuẩn chất lượng liên quan đến chủng, giống, quá trình nuôi trồng, môi trường nuôi trồng như đã nói ở trên - mới đáng để người tiêu dùng gửi gắm niềm tin.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!