Trầm cảm - Bệnh cần được phát hiện sớm để ngăn ngừa tử vong do tự tử

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, hiện Việt Nam có khoảng 4% dân số (tương đương với 3,6 triệu người) bị rối loạn trầm cảm. Riêng tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh Đắk Lắk, hằng năm, tiếp nhận khoảng 1.400 bệnh nhân mắc bệnh trầm cảm. 6 tháng đầu năm 2018, có 569 bệnh nhân bị trầm cảm phải nhập viện điều trị, chưa kể số bệnh nhân bị trầm cảm điều trị tại cộng đồng.

Trầm cảm là một trong những rối loạn về sức khỏe tâm thần có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được phát hiện sớm và chữa trị kịp thời.

Cách đây không lâu, bệnh viện tiếp nhận bệnh nhân Nguyễn Thị T., 46 tuổi, trú tại Đăk D’rông, Cư Jut, Đăk Nông. Do thất bại trong việc kinh doanh, chị T. thường có tâm trạng buồn bã, chán nản, không muốn tiếp xúc hay trò chuyện với bất cứ ai, ít ăn và thường xuyên bị mất ngủ. Đặc biệt, trong đầu luôn có ý tưởng hành vi tự sát. Sau một lần phát hiện chị T. định uống thuốc trừ sâu để tự tử, gia đình mới đưa chị T. đến bệnh viện khám. Kết quả cho thấy chị mắc bệnh trầm cảm.

Một trường hợp khác là chị Lại Thị T., 57 tuổi, trú tại Tân Thành, Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk. Chị vừa đến tái khám bệnh trầm cảm tại Bệnh viện Tâm thần tỉnh Đắk Lắk. Trước đó, chị T. được phát hiện bệnh với các triệu chứng, như: đau đầu thường xuyên, mất ngủ kéo dài, tâm trạng lúc nào cũng lo âu, sầu muộn.

Bệnh nhân T cho biết: do gặp áp lực trong cuộc sống gia đình, nên lúc nào cũng suy nghĩ để tìm hướng giải quyết. Thế nhưng, càng nghĩ càng bế tắc. Có khoảng thời gian bệnh nhân cảm thấy cuộc sống không còn ý nghĩa và luôn nghĩ đến cái chết để giải thoát cho bản thân. Trong một lần đi khám bệnh, bệnh nhân được các bác sĩ tư vấn đến chuyên khoa thần kinh để khám và kết quả cũng cho thấy chị đang mắc chứng bệnh trầm cảm.

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Bé - Trưởng Khoa khám bệnh: "Trầm cảm là một chứng bệnh thuộc hệ thần kinh, chịu nhiều tác động từ môi trường sống, điều kiện làm việc và yếu tố tâm lý. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến mắc bệnh trầm cảm. Tuy nhiên, đa phần số người đến bệnh viện điều trị thường có các nguyên nhân, như: bị sang chấn tâm lý bởi một cú sốc nào đó trong cuộc sống hoặc do làm việc, sống trong một môi trường áp lực kéo dài quá sức chịu đựng; bất thường trong nội tiết, thay đổi hormone và có yếu tố di truyền".

Trầm cảm là bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào, ở cả nam lẫn nữ nhưng tỷ lệ nữ mắc bệnh trầm cảm nhiều hơn nam giới gấp 2 lần. Khi mới mắc bệnh, bệnh nhân có những biểu hiện, như: buồn rầu, chán nản, u uất thường kéo dài hơn 2 tuần, hàng tháng hoặc hàng năm; bệnh nhân thường than phiền mệt mỏi không rõ nguyên nhân; người bệnh mất hứng thú với các hoạt động trong đời sống; giảm sút sự tập trung và chú ý. Đến giai đoạn nặng hơn, người mắc bệnh trầm cảm hay bị hoang tưởng, luôn có suy nghĩ bị tội hoặc không xứng đáng, nhìn vào tương lai ảm đạm, bi quan, có ý tưởng hoặc hành vi tự hủy hoại bản thân hoặc tự sát...

Cũng theo bác sĩ Bé, trầm cảm là một tình trạng bệnh lý nặng nhưng không phải không có phương pháp chữa trị. Đặc biệt, bệnh trầm cảm nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh nhân sẽ được chữa khỏi hoàn toàn trong khoảng thời gian dùng thuốc ít nhất 6 tháng. Tuy nhiên, hiện nay, nhận thức sai lầm cùng với sự kỳ thị của cộng đồng, sự lạnh nhạt của người thân đã vô tình làm cho người mắc bệnh trầm cảm không được phát hiện và điều trị đúng cách.

Để điều trị bệnh trầm cảm hiệu quả, trước tiên gia đình, người thân cần phối hợp với bác sĩ để tìm hiểu và loại bỏ nguyên nhân gây thất vọng và trạng thái tâm lý cho bệnh nhân. Đồng thời, khuyên nhủ người bệnh tuân thủ đúng phác đồ điều trị của các bác sĩ. Bên cạnh đó, gia đình cần thường xuyên quan tâm, chia sẻ, động viên tinh thần người bệnh để họ bớt cảm thấy cô đơn.

Để phòng tránh bệnh trầm cảm, mỗi người cần phải có lối sống lành mạnh và suy nghĩ tích cực, không làm việc quá sức, không quá tham vọng, biết chấp nhận thức tế, luyện tập thể dục thể thao hằng ngày. Trong cuộc sống nên loại bỏ những mối quan tâm không cần thiết với bản thân, tạo thêm niềm vui mỗi ngày từ những việc xung quanh mình. Đồng thời, cần trang bị những kiến thức cơ bản về trầm cảm để có thể chăm sóc sức khỏe cho bản thân cũng như người thân trong gia đình được tốt hơn.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!