
Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết: Ước tính năm 2014, toàn thế giới có khoảng 1,9 tỷ người trưởng thành bị thừa cân (tương đương với 39% dân số), trong đó có 600 triệu người bị béo phì. Như vậy số người thừa cân, béo phì hiện nay đã tăng gấp hơn hai lần so với năm 1980. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), chi phí cho quản lý và điều trị thừa cân, béo phì có thể lên đến 2% - 7% tổng chi phí cho chăm sóc y tế của các nước phát triển.
Ở Việt Nam tỷ lệ người trưởng thành bị thừa cân, béo phì chiếm khoảng 25% dân số. Trong xã hội hiện đại, tình trạng thừa cân, béo phì ở người trưởng thành đang có xu hướng ngày càng phổ biến và trở thành một trong những thách thức lớn đối với chương trình chăm sóc sức khỏe ở mọi quốc gia.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, thừa cân và béo phì là tình trạng tích lũy mỡ quá mức hoặc không bình thường tại một vùng cơ thể hay toàn thân đến mức ảnh hưởng tới sức khỏe. Theo đó, “chỉ số khối cơ thể” (Body Mass Index – BMI) được tính bằng cân nặng (kg) chia cho bình phương của chiều cao (mét) để đánh giá tình trạng dinh dưỡng của người trưởng thành. Theo khuyến nghị chung của Tổ chức Y tế thế giới, một người trưởng thành khỏe mạnh, dinh dưỡng hợp lý, BMI của họ dao động trong giới hạn nhất định từ 18.5 – 24.9. Nếu BMI ≥ 25 thì được coi là thừa cân, BMI ≥ 30 thì là béo phì.
Nguyên nhân căn bản của thừa cân, béo phì là do tình trạng mất cân bằng về năng lượng giữa lượng calo đưa vào cơ thể và lượng calo được sử dụng. Các nhà dịch tễ học nhận định rằng xu hướng gia tăng tỉ lệ thừa cân, béo phì trong cộng đồng hiện nay chủ yếu là do gia tăng tiêu thụ các thực phẩm giàu năng lượng, có hàm lượng chất béo cao cùng với lối sống ít hoạt động thể lực, lười vận động. Việc thay đổi thói quen ăn uống, lười vận động là hậu quả của các thay đổi về mặt kinh tế, xã hội và môi trường sống. Bên cạnh đó là vấn đề thiếu hụt các chính sách hỗ trợ kịp thời, đồng bộ trong lĩnh vực y tế, nông nghiệp, giao thông, quy hoạch đô thị, kinh doanh thực phẩm chế biến sẵn, giáo dục, quảng cáo, tiếp thị... Béo phì cũng liên quan đến yếu tố gia đình do có cùng đặc điểm về lối sống, được thể hiện qua việc trẻ dễ bị thừa cân khi có cha hoặc mẹ bị thừa cân, béo phì.
Cục Y tế dự phòng khẳng định: Thừa cân, béo phì là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh không lây nhiễm. Tiêu biểu như các bệnh tim mạch, bao gồm: tăng huyết áp, đột quỵ, xơ vữa và tắc mạch vành, nhồi máu cơ tim; nguy cơ của bệnh đái tháo đường tuýp 2 và một số bệnh ung thư như ung thư túi mật, ung thư vú, ung thư đại tràng, ung thư tiền liệt tuyến và ung thư thận… Nguy cơ mắc bệnh và nguy cơ tử vong càng cao khi chỉ số BMI càng lớn.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, có hai cách tiếp cận chính trong phòng chống thừa cân béo phì là phòng ngừa tăng cân và thúc đẩy giảm cân. Phòng chống thừa cân, béo phì thực hiện theo các nguyên tắc: tập trung làm giảm các yếu tố môi trường đang tạo thuận lợi cho thừa cân, béo phì; làm giảm các yếu tố nguy cơ tác động đến các cá nhân hay nhóm có nguy cơ; đồng thời quản lý từng trường hợp cho các đối tượng đã bị thừa cân, béo phì. Việc phòng ngừa để người có cân nặng bình thường không bị thừa cân, béo phì là vấn đề quan tâm chính của y học dự phòng. Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo nên phối hợp phòng chống thừa cân béo phì trong chương trình phòng chống bệnh không lây nhiễm của quốc gia.
Đối với mỗi cá nhân, để chủ động phòng thừa cân, béo phì thì cần duy trì cân nặng hợp lý; hạn chế ăn các loại chất béo, nhất là chất béo bão hòa; hạn chế ăn đường và muối; tăng cường ăn rau và trái cây. Đồng thời, người dân nên thường xuyên hoạt động thể lực, ít nhất 150 phút/tuần đối với người trưởng thành...
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online.
VTV.vn - Nhập viện vì khó thở, đau ngực, bệnh nhân nữ, 56 tuổi, được phát hiện có khối u nhầy kích thước 6cm di động nguy hiểm trong buồng tâm nhĩ trái.
VTV.vn - Các tiếng ồn gây ù tai khó chịu thường được điều trị bằng cortisone. Giờ đây, một nhà nghiên cứu người Đức đang khắc phục vấn đề bằng cách kích thích lưỡi của người bệnh.
VTV.vn - Từ ngày mai (9/3), Bệnh viện Giao thông vận tải Hải Phòng mở cửa hoạt động trở lại sau 14 ngày bị phong tỏa do có ca mắc COVID-19.
VTV.vn - Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức vừa tiếp nhận trường hợp người bệnh 54 tuổi, trú tại Thường Tín, Hà Nội, vào viện trong tình trạng chấn thương gãy 2 bên khớp háng.
VTV.vn - UBND TP. Hà Nội vừa có kế hoạch tiếp nhân, sử dụng vaccine phòng COVID-19 cho nhóm đối tượng ưu tiên trên địa bàn thành phố đợt 1 năm 2021.
VTV.vn - Để triển khai thử nghiệm lâm sàng vaccine COVIVAC đúng dự kiến, nhóm nghiên cứu tiếp tục tuyển nhóm tình nguyện viên từ 40 - 59 tuổi.
VTV.vn - GS.TS Nguyễn Văn Kính, Chủ tịch Hội Truyền nhiễm Việt Nam cho biết: Tác dụng phụ ghi nhận nhiều nhất với vaccine COVID-19 là đau ở chỗ tiêm, nặng nhất là sốc phản vệ.
VTV.vn - Các nhà khoa học Uganda đang nghiên cứu muỗi biến đổi gene để tăng thêm khả năng chống sốt rét trong tương lai.
VTV.vn - Có những loại thực phẩm gây hại cho da bạn cần tránh và những loại thực phẩm nên bổ sung sẽ giúp da tươi mới hơn.
VTV.vn - Các nhà sản xuất thực phẩm trẻ em phải xem xét các hóa chất độc hại khi họ kiểm tra chất lượng sản phẩm - Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) khuyến cáo.
VTV.vn - Một năm kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, Mỹ vẫn đang phải đối mặt với nguy cơ xảy ra làn sóng lây nhiễm thứ 4, dù đang chạy đua để tiêm phòng cho người dân.
VTV.vn - Bệnh nhân nữ, 60 tuổi có tiền sử sỏi mật nhiều năm, vào viện khám vì đau vùng hạ sườn, vàng da, niêm mạc.
VTV.vn - Israel đã mở cửa trở lại nhà hàng, quán bar và quán cafe cho những người có "hộ chiếu xanh"- hộ chiếu chứng nhận đã tiêm phòng hoặc miễn dịch sau khi mắc COVID-19.
VTV.vn - Là người tiêm vaccine COVID-19 đầu tiên tại TP Hồ Chí Minh, nữ bác sĩ trẻ Dư Lê Thanh Xuân bày tỏ vinh dự, tự hào và gửi lời·cảm ơn sự cố gắng của ngành y tế cả nước.
VTV.vn - Kiểm soát sự tấn công của loài gặm nhấm có thể không phải là ưu tiên hàng đầu nhưng nó khiến giới chức Vương Quốc Anh lo lắng.