Cách khắc phục chứng tiểu dầm ban đêm ở trẻ các mẹ cần biết

Nguyên nhân của tiểu dầm ban đêm

Theo bác sĩ Lê Thanh Bình, Bệnh viện Nhi Đồng Thành phố (TP.HCM), nguyên nhân của tiểu dầm ban đêm chủ yếu là do trẻ rơi vào giấc ngủ sâu và khó đánh thức nên khi bàng quang căng đầy không gây được phản xạ đánh thức trẻ, dẫn đến việc đi tiểu ngoài kiểm soát.

Ngoài ra, một số trẻ có dung tích bang quang nhỏ hơn so với tuổi hoặc do sự tăng tạo nước tiểu xảy ra ban đêm cũng gây ra hiện tượng tiểu dầm. Đối với trẻ bị táo bón thì việc ứ phân trong ruột già cũng chèn ép làm giảm dung tích của bàng quang và cũng có thể góp phần gây ra tiểu dầm.

Nếu tình trạng tiểu dầm ban đêm xảy ra từ nhỏ và chưa có khoảng thời gian nào trẻ không tiểu dầm liên tục từ 6 tháng trở lên và trẻ hoàn toàn kiểm soát tốt việc đi tiểu vào ban ngày thì đa phần không cần tư vấn bác sĩ chuyên khoa. Tình trạng tiểu dầm sẽ cải thiện dần theo tuổi như đã đề cập ở phần trên. Tuy nhiên, nếu như trẻ đã từng có giai đoạn không tiểu dầm ít nhất 6 tháng và tiểu dầm xuất hiện lại sau đó thì nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được tư vấn nhằm tìm những nguyên nhân có thể gặp liên quan đến tâm lý, vấn đề về cảm xúc và hành vi.

Tiểu dầm có di truyền không?

Hiện nay, một số gen có liên quan đến tiểu dầm đã được tìm thấy. Theo thống kê, nếu trong gia đình có cha hoặc mẹ có tình trạng tiểu dầm ban đêm kéo dài khi còn nhỏ thì trẻ có khả năng tiểu dầm ban đêm là 25%. Trong trường hợp có cả cha và mẹ cùng bị tiểu dầm khi còn nhỏ thì khả năng trẻ bị tiểu dầm tăng lên khoảng 65%.

Tiểu dầm có cần điều trị không?

Tình trạng tiểu dầm sẽ cải thiện dần khi trẻ lớn lên nên phần lớn trẻ không cần bất kỳ một can thiệp điều trị nào. Tuy nhiên, trong trường hợp tiểu dầm gây ảnh hưởng đến trẻ như giảm mức độ tự tin, ảnh hưởng đến sinh hoạt của trẻ trong trường học cũng như ngoài xã hội (đi cắm trại, ngủ đêm bên ngoài) thì nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để tư vấn những điều trị phù hợp và an toàn.

Điều trị được chứng minh có hiệu quả hiện nay là sử dụng chuông báo thức chuyên dụng cho trẻ tiểu dầm hoặc sử dụng thuốc. Chuông báo thức chuyên dụng sẽ báo động khi trẻ tiểu dầm, nhằm tạo phản xạ đánh thức trẻ khi bang quang căng đầy, hiệu quả sau ít nhất 1 tháng sử dụng. Người nhà nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ tư vấn sử dụng trước khi quyết định sử dụng phương pháp trị liệu này. Tuy nhiên, thiết bị này hiện tại chưa được bán tại Việt Nam.

Phương pháp điều trị thứ hai là sử dụng thuốc làm giảm nước tiểu vào ban đêm và đạt hiệu quả khỏi bệnh khoảng 60% với thời gian điều trị khoảng 3 tháng và cần phải được tư vấn sử dụng bởi bác sĩ chuyên khoa, nhằm tránh tác dụng phụ có hại.

Vai trò của gia đình trong điều trị

Tiểu dầm không phải là hành vi xấu hay sự lười biếng của trẻ, mà là hiện tượng ngoài ý muốn. Vì vậy, gia đình không nên chê trách trẻ gay gắt mà phải thực sự hiểu và cảm thông. Điều này rất quan trọng trong quá trình điều trị nhằm tránh gây áp lực cho trẻ.

Một số yếu tố góp phần làm tăng nước tiểu vào ban đêm cần chú ý tránh: không uống sữa/nước nhiều trước khi ngủ, lượng nước khuyến cáo sau 5 giờ chiều cho trẻ 30kg tối đa khoảng 350 ml ; tránh nước có caffeine ( cà phê, trà, sô cô la, nước cola, nước tăng lực…); khuyến khích trẻ tiểu trước khi đi ngủ. Ngoài ra, cha mẹ không nên đánh thức trẻ hoặc ẵm trẻ đến nhà vệ sinh để đi tiểu vì không giúp trẻ hết tiểu dầm và làm gián đoạn giấc ngủ; dùng tấm trải plastic và khăn thấm tốt lót cho trẻ để trách ẩm ướt và hạn chế thay vào ban đêm để không đánh thức trẻ.

Đối với trẻ 4 - 6 tuổi, khi trẻ có nhiều đêm liên tục không tiểu dầm thì gia đình có thể khích lệ trẻ bằng những phần quà theo sở thích ( đồ chơi, sách,được đi chơi…), hoặc ngược lại thì không nhận được phần thưởng nhằm nâng cao tính trách nhiệm và ghi nhận sự cố gắng của trẻ. Phương pháp này cũng làm giảm đáng kể số đêm tiểu dầm.

Cha mẹ cần quan tâm lắng nghe trẻ khi có bất kỳ vấn đề gì xảy ra liên quan đến tiểu dầm như trẻ không tự tin, tiểu dầm ban ngày, tiểu dầm sau khi đã hết ít nhất 6 tháng, tiểu đau/ gắt buốt, tiểu dầm vẫn tiếp diễn sau 6 tuổi… thì nên đến bác sĩ chuyên khoa để tư vấn và can thiệp đúng lúc.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!