Cẩn trọng với bệnh đường hô hấp ở bệnh nhi tim bẩm sinh

Bệnh tim bẩm sinh ảnh hưởng không nhỏ cho tình trạng sức khỏe của trẻ. Bên cạnh đó, chúng còn khiến cơ thể suy nhược, dễ gặp phải những vấn đề về hô hấp. Nếu bố mẹ chủ quan, rất có thể các vấn đề ấy sẽ trở thành bệnh hô hấp, thậm chí gây nguy hiểm cho con.

Trẻ có tật tim bẩm sinh giảm lưu lượng máu lên phổi, các tật có hẹp động mạch phổi như tứ chứng Fallot (TOF), không lỗ van động mạch phổi (PA), hẹp động mạch phổi (PS)… dễ bị viêm đường hô hấp trên như viêm mũi, họng, tai, nhiễm trùng răng miệng.

Nhiễm trùng hô hấp ở trẻ tim bẩm sinh thường nặng hơn những trẻ bình thường. Điều này dễ khiến trẻ bị suy hô hấp và suy hô hấp nặng hơn có thể dẫn tới tử vong. Việc chữa trị khó và thời gian điều trị cũng lâu hơn. Về lâu dài, chúng có thể gây ra những biến chứng vô cùng nguy hiểm tới trẻ.

Vừa qua, trong buổi tư vấn tực tiếp của chương trình Trái tim cho em, Ths.BS Nguyễn Thị Lan Anh, Khoa Phẫu thuật tim mạch và Lồng ngực, Bệnh viện hữu nghị Việt Đức (Hà Nội) đã chia sẻ những kiến thức cần thiết để giúp các bậc phụ huynh có thể hiểu và phòng tránh các vấn đề về đường hô hấp ở trẻ tim bẩm sinh.

Bệnh tim bẩm sinh có 2 nhóm: Bệnh có lưu lượng máu lên phổi nhiều như thông liên thất, thông liên nhĩ, còn ống động mạch, tim nhi thất. Nguyên nhân là do lưu lượng máu lớn khiến mạch máu giãn nở, cản trở luồng không khí lưu thông, cản trở khí cặn ra khỏi phổi, tạo điều kiện để vi sinh vật phát triển.

Với bệnh có lưu lượng máu lên phổi thấp như tứ chứng Fallot, không lỗ van động mạch phổi, hẹp van động mạch phổi đơn thuần, nó gây ra tình trạng thiếu oxy mãn tính, gây ra bệnh lý về đường hô hấp trên.Trẻ phải thở nhanh, thở ngắn, hơi bú ngắn nên thường xuyên bị sặc thức ăn, sặc sữa gây viêm phổi hít. Trẻ có tật tim bẩm sinh thường hay kèm suy dinh dưỡng, nên sức đề kháng kém, khi tiếp xúc với vi trùng hoặc siêu vi trùng rất dễ bị nhiễm bệnh.

Nguyên nhân xuất hiện những vấn đề trong về hô hấp ở trẻ bị tim bẩm sinh là do trẻ sống trong môi trường ẩm thấp, hoặc gặp thời tiết không thuận lúc giao mùa. Ở trẻ tim bẩm sinh, sức đề kháng yếu nên rất hay gặp bệnh lý đường hô hấp.

Những dấu hiệu để bác sĩ hay bố mẹ có thể nhận biết được các vấn đề hô hấp ở trẻ bao gồm: những triệu chứng như ho, ho có đờm, ho khan, sốt nóng hoặc sốt rét (sốt nóng nhiều hơn, sốt rét gặp ở các cháu có tình trạng nặng, nhiễm khuẩn huyết), chảy mũi, thở nhanh. Với trẻ dưới 2 tháng tuổi, nhịp thở lớn hơn 60 lần/phút, với trẻ trên 2 tháng tuổi – 12 tháng có nhịp thở lớn hơn 50 lần/phút, trẻ từ 12 tháng – 5 tuổi: 40 lần/phút được gọi là nhanh.

Ngoài ra, trẻ có biểu hiện sốt lõm lồng ngực, tiếng thở rít khi hít vào hay khò khè khi thở ra. Với trẻ nhỏ, ngoài dấu hiệu trên, trẻ có thể quấy khóc, sốt hoặc hạ nhiệt độ, ăn kém, mệt mỏi và thở dốc.

Với trẻ tim bẩm sinh, bệnh lý đường hô hấp sẽ làm nặng thêm tình trạng bệnh. Nhiều trẻ đến lúc bị viêm phổi thì mới phát hiện tim bẩm sinh. Bệnh lý ở trẻ tim bẩm sinh sẽ nặng hơn vì khi có nhiễm trùng hô hấp cấp tính, nhu cầu oxy của trẻ sẽ cao hơn. Bản thân trẻ có sự thiếu hụt oxy, khiến việc điều trị trở nên phức tạp và kéo dài hơn.

Đối với trẻ tim bẩm sinh, bố mẹ nên linh hoạt trong chế độ dinh dưỡng. Ở trẻ sơ sinh, cần cố gắng nuôi con bằng sữa mẹ. Ngoài ra, không ép trẻ ăn quá nhiều, cần chia làm nhiều bữa, tùy theo nhu cầu để cung cấp. Cần phân bổ dinh dưỡng một cách hợp lý trong cách bữa ăn của con.

Bên cạnh dinh dưỡng, để phòng bệnh đường hô hấp, không cho trẻ tiếp xúc với nguồn lây. Đồng thời tạo môi trường sống vệ sinh, sạch sẽ, không để luồng khí thốc thẳng vào trẻ. Ngoài ra, với các trẻ sơ sinh không nên thơm, hôn trực tiếp vào mặt trẻ, tránh khu vực khói than, khói thuốc lá.

Các bậc phụ huynh cần lưu ý không tự ý mua thuốc kháng sinh cho trẻ vì có thể làm gia tăng tình trạng kháng kháng sinh. Vì vậy, trẻ có thể bị tái diễn tình trạng bệnh, khiến bệnh tim bẩm sinh trở nên nặng hơn.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!