Theo báo cáo Tình hình Trẻ em Thế giới năm 2019 của Tổ chức Unicef, trên thế giới cứ 3 trẻ dưới 5 tuổi thì có một trẻ thiếu dinh dưỡng cấp tính. Tỷ lệ suy dinh dưỡng cấp tính của trẻ dưới 5 tuổi ở Việt Nam chiếm 19,6% đến dưới 20%, tương đương với hơn 230.000 trẻ em dưới 5 tuổi thiếu dinh dưỡng cấp tính nặng mỗi năm.
Theo bác sĩ Vi Thị Huệ, Phó khoa Phụ trách Khoa Dinh dưỡng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk, để chẩn đoán trẻ có bị suy dinh dưỡng cấp tính hay không cần dựa vào chu vi vòng cánh tay và đo chiều cao, cân nặng bởi các biểu hiện lâm sàng thường khó nhận biết. Nếu trong hai yếu tố tức chu vi vòng cánh tay và cân nặng thấp hơn so với ngưỡng thì được chẩn đoán trẻ bị suy dinh dưỡng cấp tính.
Cụ thể, ngưỡng chuẩn của chu vi vòng cánh tay là: Từ >115mm - 125mm (áp dụng cho trẻ 6 - 59 tháng tuổi); và ngưỡng chuẩn của cân nặng/ chiều cao là từ -3SD đến -2SD.
Cũng theo bác sĩ Vi Thị Huệ, suy dinh dưỡng cấp tính tức là trẻ bị suy dinh dưỡng xảy ra trong thời gian ngắn. Suy dinh dưỡng cấp tính có 3 thể, đó là: suy dinh dưỡng thể phù, suy dinh dưỡng thể còi cọc và suy dinh dưỡng thể phối hợp.
Suy dinh dưỡng thể phù là do cung cấp thiếu protid. Dấu hiệu nhận biết gồm: Phù bắt đầu từ 2 chi dưới, sau đó phù toàn thân; phù trắng mềm, ấn lõm; rối loạn tiêu hóa hoặc bị viêm phổi; dựa vào chu vi vòng cánh tay hoặc cân nặng theo chiều cao có thể bình thường; chi, bẹn, mông thường nổi nốt đỏ trên da sau đó chuyển sang thâm đen và bong ra, dễ nhiễm trùng gây loang lổ.
Suy dinh dưỡng thể còi cọc là do cung cấp thiếu năng lượng. Dấu hiệu nhận biết gồm: Trẻ không có lớp mỡ dưới da mặt, chi, mông nên trẻ còi cọc, mắt trũng; da khô, nhăn nheo; có cảm giác thèm ăn hoặc không; trẻ trở nên ủ rũ, ít linh động, quấy khóc; huyết sắc tố giảm; hematocrit, protein máu giảm; đường máu và điện giải đồ thay đổi…
Suy dinh dưỡng thể phối hợp là dạng kết hợp giữa suy dinh dưỡng thể còi cọc và thể phù, nguyên nhân là do trẻ bị thiếu năng lượng và thiếu protid. Dấu hiệu nhận biết: Cân nặng của bé giảm xuống dưới 60% trọng lượng của trẻ bình thường; trẻ bị phù, nhưng cơ thể gầy đét, má hóp nhưng lại phù ở mu bàn chân và có thể có mảng sắc tố; trẻ còn bị kém ăn, hay bị rối loạn tiêu hoá.
"Suy dinh dưỡng cấp tính nếu không can thiệp, điều trị và bổ sung năng lượng hợp lý, để suy dinh dưỡng cấp tính chuyển nặng thì hệ miễn dịch của trẻ sẽ giảm, gây ra những bệnh nhiễm trùng xâm nhập, ví dụ như: bệnh lao, viêm đường hô hấp… đồng thời kèm theo các bệnh lý, như teo tuyến ức, lách hoặc các tổ chức liên khô bào khác. Khi biến chứng xảy ra thì chức năng gan của trẻ cũng bị thoái hóa, tế bào tuyến tụy, niêm mạc cũng bị teo, gây tổn thương dung mao gần như hoàn toàn, sẽ giảm hấp thu dinh dưỡng, từ đó lại càng gây suy dinh dưỡng nặng hơn…", bác sĩ Huệ cho biết.
Suy dinh dưỡng cấp tính để lại hậu quả nặng nề đối với trẻ, chính vì vậy, khi thấy trẻ có các dấu hiệu như biếng ăn, thường xuyên bỏ bữa, cơ thể gầy còm hoặc chậm phát triển chiều cao hơn các bạn đồng lứa, trẻ thường kém hoạt động… hoặc khi nghi ngờ bất cứ dấu hiệu nào, cha mẹ nên đưa trẻ tới cơ sở y tế để thăm khám kịp thời. Thông qua việc khám dinh dưỡng, thực hiện xét nghiệm, phân tích vi chất và thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ kết luận chính xác nguyên nhân suy dinh dưỡng, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp.
Trường hợp trẻ mắc bệnh lý: nhiễm giun sán, mắc bệnh tiêu hóa, chứng kém hấp thụ… thì việc điều trị khắc phục bệnh lý là quan trọng trước khi tập trung vào chế độ ăn uống. Chế độ ăn của trẻ: cần cân bằng và bổ sung đúng, đủ lượng chất cơ thể trẻ đang thiếu hụt. Không nên dồn mọi loại chất dinh dưỡng cho trẻ. Chế độ vận động: khuyến khích trẻ vận động nhẹ nhàng và tăng dần cường độ vận động đến khi đạt thể trạng bình thường thì duy trì thể dục thể thao đều đặn hằng ngày. Vận động giúp cơ thể được tiêu thụ và chuyển hóa thức ăn một cách dễ dàng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
VTV.vn - Mỗi khi giao mùa hay trở lạnh, cha mẹ lo lắng con mắc bệnh hô hấp, gây khó chịu và có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm nếu không được chăm sóc đúng cách.
VTV.vn - Ngày 4/11/2024, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang (Khánh Hòa) đã đưa vào sử dụng hệ thống Hệ thống CTScan GE Revolution Apex 1975.
VTV.vn - Một nghiên cứu vừa được công bố cho thấy, hơn một nửa dân số thế giới không cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe bao gồm: canxi, sắt, vitamin C và E.
VTV.vn - Sở Y tế Hà Nội vừa có công văn gửi các bệnh viện trên địa bàn thành phố về việc tăng cường các biện pháp phòng, chống lây nhiễm bệnh sởi trong bệnh viện.
VTV.vn - Bác sĩ Katy Bowman, tác giả cuốn My Perfect Movement Plan, cho rằng ngồi từ 8-10 tiếng mỗi ngày sẽ khiến bạn già đi nhanh hơn.
VTV.vn - Người bệnh B.T.V. (nữ, 46 tuổi, xã Quảng Yên, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ) nhập viện trong tình trạng đau nhiều vùng bụng dưới, ấn đau tức.
VTV.vn - Đây là cơ sở khiến 80 học sinh, sinh viên tại Trường Cao đẳng Lào Cai bị ngộ độc thực phẩm.
VTV.vn - Trong tuần qua (25-31/10), toàn thành phố ghi nhận 612 ca mắc sốt xuất huyết, tăng 110 trường hợp so với tuần trước.
VTV.vn - Mang thai ngoài ý muốn ở độ tuổi vị thành niên để lại rất nhiều hệ lụy về sức khỏe, tâm lý và kinh tế.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương (Phú Thọ) vừa tiếp nhận một nữ bệnh nhân 53 tuổi bị sốc phản vệ nghiêm trọng ngay tại nhà sau khi sử dụng Thiamazol.
VTV.vn - Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa có cảnh báo về sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe TIGI MAX PLUS có chứa chất cấm Sibutramine, Phenolphtalein.
VTV.vn - Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP Hồ Chí Minh) vừa lấy ra búi giun đũa với hơn 100 con lớn, nhỏ trong ruột của nam bệnh nhi 2,5 tuổi, kịp thời cứu người bệnh khỏi cơn nguy kịch.
VTV.vn - Theo một nghiên cứu năm 2017, chuột rút chân ban đêm khá phổ biến, với khoảng 30% người trưởng thành gặp tình trạng này mỗi tháng.
VTV.vn - Theo các chuyên gia sức khỏe, sử dụng một liều lượng vừa đủ của hỗn hợp này đều đặn trong một tuần, mỡ bụng sẽ biến mất một cách kỳ diệu.
VTV.vn - Môi trường sống và làm việc thường xuyên bật máy lạnh tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe.