Chương trình áp dụng cho tất cả các loại xe máy chạy từ 5 năm trở lên (không phụ thuộc hãng xe), được thực hiện thí điểm tại phường Nguyễn Cư Trinh (quận 1) và phường 10 (quận Phú Nhuận). Người dân 2 phường này có thể mang xe tới một trong 8 trung tâm bảo dưỡng xe máy được chỉ định để được kiểm định miễn phí. Những xe không đạt sẽ được nhận gói bảo dưỡng sửa chữa.
Lãnh đạo Sở Giao thông Vận tải TP.HCM cho biết sau thời gian thí điểm kiểm định, các đơn vị sẽ có đánh giá tác động của việc kiểm soát khí thải xe máy đến kinh tế - xã hội tại địa phương, hiệu quả mà chương trình mang lại. Từ đó, Sở sẽ có căn cứ báo cáo UBND thành phố đề xuất Thủ tướng cho phép thành phố xây dựng mô hình kiểm soát khí thải mô tô, xe gắn máy đang lưu hành trên địa bàn. Đồng thời nghiên cứu chính sách hỗ trợ người dân nâng cao chất lượng khí thải xe máy.
Việt Nam hiện có khoảng 60 triệu xe máy đang lưu hành, chiếm đến 95% số lượng xe cơ giới và thải ra 80 - 90% khí CO (carbon monoxide), HC (hydrocarbons), 50% lượng NOx (oxit nitơ) trong tổng lượng phát thải xe cơ giới. Hà Nội và TP.HCM có lượng xe máy tập trung đông, chiếm 1/4 lượng xe cả nước và tất nhiên, có mức gây ô nhiễm từ xe máy khá cao. Trong đó, TP.HCM có hơn 8 triệu xe máy đang lưu hành.
Hiện tại, Việt Nam đang áp dụng tiêu chuẩn VN 6438:2018 với chuẩn CO (carbon monoxide) là 4,5%, HC (hydrocarbons) là 1500ppm. Theo đánh giá của các chuyên gia, đây là tiêu chuẩn khá cao đối với các xe máy đang lưu thông tại Việt Nam. Nguyên nhân là bởi lượng xe máy cũ trên 5 năm tại Việt Nam khá nhiều. Do đó, việc kiểm tra khí thải lần này chỉ là bước khảo sát ban đầu.
Dự kiến, đợt khảo sát này sẽ kéo dài đến hết tháng 9 và có ít nhất 6.000 phiếu kiểm tra được phát hành. So với con số hơn 8 triệu xe máy đang lưu thông tại TP.HCM là không nhiều, nhưng ít nhất sẽ giúp các cơ quan chức năng có cái nhìn rõ nét hơn về lượng khí thải của xe máy. Từ chỗ ban đầu là kêu gọi người dân, TP.HCM sẽ xây dựng một chương trình lớn hơn, cụ thể hơn để kiểm soát nguồn phát thải, trong đó có áp dụng chế tài đối với những phương tiện không đạt chuẩn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
