
Trẻ em thường có thói quen đưa các vật cầm ở tay vào miệng hay người lớn quen ngậm một số dụng cụ nhỏ khi làm việc là những nguyên nhân thường gặp khiến cho dị vật rơi vào đường thở.
Hàng năm, tại Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An tiếp nhận rất nhiều trường hợp trẻ em bị hóc dị vật đường thở. Đầu tháng 4/2018 Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An đã tiếp nhận 2 trường hợp bị hóc dị vật đường thở hết sức nguy hiểm: Cháu N.D.T.Đ. (21 tháng, trú tại Vinh Tân, Tp. Vinh) bị hóc giấy ăn, cháu N.D. Hằng (14 tháng tuổi, trú tại Nam Đàn, Nghệ An) bị hóc do ăn lạc. Dị vật đường thở thường gặp nhiều ở trẻ em, nhất là ở trẻ nhỏ tuổi và gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được xử trí kịp thời.
Biểu hiện khi bị dị vật rơi vào đường thở
Khi bị dị vật đường thở, trẻ đang ăn hoặc chơi tự nhiên bị ho sặc sụa, khó thở, tím tái, vã mồ hôi, thậm chí tiểu và đại tiện ra quần.
Nếu dị vật vào thanh quản sẽ gây khó thở, khàn tiếng, ho, thở rít, bứt rứt, vật vã do đường thở bị bít tắc; vào khí quản (thường là dị vật tương đối lớn, lọt qua thanh quản) sẽ gây khó thở từng cơn; vào phế quản (thường là phế quản bên phải) gây khó thở, giống như viêm phế quản hay viêm phổi nên dễ chẩn đoán nhầm. Một số trường hợp dị vật quá lớn sẽ gây ngạt thở và tử vong tức thì.
Xử trí khi bị dị vật đường thở
Khi bị dị vật rơi vào đường thở với những biểu hiện như đã nêu ở trên, mọi người phải hết sức bình tĩnh và có thể áp dụng theo nghiệm pháp J. Heimlich như sau:
– Đối với nạn nhân còn tỉnh: có thể để nạn nhân ở tư thế đứng hay tư thế ngồi trên ghế dựa, người cấp cứu đứng sau nạn nhân, hai cánh tay ôm vòng trước ngực nạn nhân. Một bàn tay nắm lại, bàn tay kia nắm lấy cổ tay của bàn tay nắm. Nắm tay để vào bụng nạn nhân trên rốn dưới xương ức.
Bằng một động tác giật đưa người từ dưới lên, nhằm đẩy cơ hoành tống không khí trong phổi, khí quản, phế quản, hy vọng dị vật bật lên miệng. Mỗi động tác cần mạnh, dứt khoát, làm đi làm lại 10 lần. Cần theo dõi miệng nạn nhân, nếu dị vật xuất hiện thì nhanh chóng lấy ra.
– Nếu nạn nhân bất tỉnh: đặt nạn nhân ở tư thế nằm, người cấp cứu quỳ trên người nạn nhân. Đặt bàn tay trên bụng nạn nhân, giữa rốn và xương ức, bàn tay kia đặt trên bàn tay này, làm động tác đẩy mạnh và nhanh lên phía trên, làm đi làm lại 10 lần, cần theo dõi miệng nạn nhân, nếu dị vật xuất hiện thì nhanh chóng lấy ra.
Ngoài ra, đối với những trẻ nhỏ cần áp dụng biện pháp vỗ lưng và ép ngực như sau:
+ Vỗ lưng: người sơ cứu ngồi hoặc đứng, chân đưa ra phía trước. Đặt trẻ nằm sấp dọc theo mặt trước cẳng tay của người sơ cứu trong tư thế cổ ngửa, đầu thấp rồi vỗ 5 lần (lực vừa phải) vào lưng của trẻ ở vị trí giữa hai xương bả vai. Nếu dị vật chưa thoát ra thì lập tức dùng biện pháp ép ngực.
+ Ép ngực: Lật trẻ nằm ngửa dọc theo cẳng tay trong tư thế cổ ngửa, đầu thấp, dùng 2 ngón trỏ và giữa của bàn tay kia ấn vào điểm giao nhau giữa xương ức và đường nối hai núm vú 5 lần (lực ấn vừa phải). Nên làm luân phiên 2 biện pháp vỗ lưng và ép ngực cho đến khi dị vật đường thở được tống ra ngoài.
Lưu ý: sau khi làm mọi thao tác như trên mà dị vật không bắn ra được thì cần khẩn trương đưa nạn nhân đến bệnh viện gần nhất để các bác sĩ tiến hành lấy dị vật, tránh các biến chứng nguy hiểm. Trường hợp trẻ không khó thở thì đưa ngay đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và có thể tiến hành soi gắp dị vật.
Phòng dị vật đường thở như thế nào?
– Trẻ thường bị sặc trong khi bú sữa, ăn bột hoặc uống thuốc, vì thế nên đặt trẻ trong tư thế ngồi khi cho bú và không được để trẻ nằm ôm bình bú một mình. Không được dỗ trẻ đang khóc bằng việc ấn bình sữa vào miệng, rất dễ gây sặc.
– Không cho trẻ cầm các loại đồ chơi, các vật nhỏ dễ khiến trẻ bỏ vào miệng ngậm. Tập cho trẻ thói quen không được ngậm bất cứ thứ gì trong miệng. Không nên để cho trẻ ăn thức ăn dễ hóc như: hạt na, lạc, quất, hồng bì, hạt bí, hạt dưa… Nếu thấy trẻ đang ngậm hoặc ăn những thứ dễ gây nên hóc, không nên hoảng hốt, la hét, mắng trẻ vì làm như vậy trẻ sợ hãi dễ bị hóc. Khi trẻ đang khóc hoặc cười lớn thì không nên đút thức ăn, hoặc cho uống thuốc, không để trẻ vừa ăn vừa chơi.
– Nếu bị hóc hoặc nghi bị hóc vào đường thở, cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được xử trí kịp thời.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Bệnh viện Hoàn Mỹ ITO Đồng Nai vừa tiếp nhận bệnh nhân nam, 48 tuổi, trú tại Biên Hòa, Đồng Nai trong tình trạng đau âm ỉ ở vùng thắt lưng.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Thanh Ba (Phú Thọ) vừa có cảnh báo về việc một số cá nhân mạo danh trung tâm để bán thuốc, thiết bị y tế cho người bệnh.
VTV.vn - Các công ty bảo hiểm nhân thọ toàn cầu đang triển khai các biện pháp nhằm giới hạn khoản bồi thường phát sinh do đại COVID-19 bùng phát.
VTV.vn - Để đảm bảo công tác chăm sóc sức khỏe cán bộ dự Đại hội XIII của Đảng, Cục Quản lý Khám chữa bệnh kết nối trực tuyến các điểm cầu tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia.
VTV.vn - Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh vừa phẫu thuật nội soi lấy cắt khối u kích thước "khủng" chứa 7.000ml dịch nhầy nằm trong buồng trứng bệnh nhân 16 tuổi.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn vừa tiếp nhận trẻ sơ sinh non 35 tuần, nặng 2,4kg trong tình trạng khó thở, phản xạ kém, hạ thân nhiệt.
VTV.vn - Sáng 26/1, trao đổi với phóng viên VTV, bác sĩ Nguyễn Hữu Phước, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Trà Vinh cho biết, bệnh nhân 1435 đã âm tính.
VTV.vn - Hoại tử chỏm xương đùi do thiếu máu nuôi là hiện tượng hoại tử xương do thiếu máu nuôi dẫn đến mất hình thái chỏm và mất chức năng của khớp háng.
VTV.vn - Trung Quốc ghi nhận sự gia tăng các trường hợp mắc COVID-19 mới, do ngày càng nhiều các ca bệnh không có triệu chứng đã bị bỏ qua trước đây ở tỉnh Cát Lâm.
VTV.vn - Hai bệnh nhân 82 và 87 tuổi vừa được phẫu thuật cầu nối động mạch đùi - động mạch khoeo trên trái, động mạch chậu phải - động mạch đùi trái bằng mạch nhân tạo.
VTV.vn - Google sẽ đóng góp các địa điểm của mình ở Mỹ để phục vụ cho công tác tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 - theo CNBC.
VTV.vn - Bé trai 11 tuổi vô tình trượt chân té xuống khi leo cây, không may đùi phải của bé bị cây chanh đầy gai đâm xuyên thấu từ sau ra trước sắp thủng ra da mặt trước đùi.
VTV.vn - Cố vấn y tế hàng đầu của chính phủ Pháp về COVID-19 cho biết nước này có thể sớm áp đặt lệnh đóng cửa lần thứ 3 kể từ tháng 2 tới.
VTV.vn - Hai nhân viên tuyến đầu chống dịch ở Ấn Độ vừa được xác nhận tử vong hôm Chủ nhật do các biến chứng sau khi tiêm vaccine ngừa COVID-19.
VTV.vn - N.D.T., 20 tuổi, quê ở Trà Vinh nhập viện với gương mặt biến dạng sau tiêm khi silicon lỏng không rõ nguồn gốc.