Deepfake là công nghệ được biết đến nhiều nhất với tác dụng tái tạo lại khuôn mặt của người trong video nhờ sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI).

Ban đầu, công nghệ này được sinh ra cho mục đích giải trí, giúp người dùng lồng khuôn mặt, giọng nói của mình vào các nhân vật yêu thích trên video, mà vẫn đảm bảo hoạt động giống như được quay thực tế. Giới tội phạm nhanh chóng lợi dụng điều đó để tạo ra công cụ giả mạo người khác, giúp chúng thực hiện các vụ lừa đảo, hoặc lan truyền tin thất thiệt trên mạng.

Không chỉ trên thế giới mà ngay ở Việt Nam, sức mạnh của trí tuệ nhân tạo AI đang bị kẻ gian lợi dụng làm công cụ lừa đảo. Đây không chỉ là thủ đoạn mới mà còn cực kỳ tinh vi khiến nạn nhân dễ dàng sập bẫy. Thời gian gần đây trên không gian mạng xuất hiện một phương thức lừa đảo chiếm đoạt tài sản mới thông qua các tài khoản mạng xã hội. Các đối tượng đã sử dụng công nghệ Deepfake, công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI để tạo ra các sản phẩm công nghệ có âm thanh, hình ảnh và video giả theo giọng nói, khuôn mặt con người với độ chính xác rất cao. Mặc dù đã rất cảnh giác, nhưng đã có những nạn nhân mất hàng chục, thậm chí cả trăm triệu đồng bởi những kẻ lừa đảo.

Thời gian qua, nhiều đối tượng đã thực hiện các cuộc gọi video để giả làm người thân vay tiền, đóng tiền học phí hay tạo ra những tình huống khẩn cấp như người thân bị tai nạn cần tiền để cấp cứu… Để thực hiện hành vi lừa đảo, chúng đã sử dụng công nghệ Deepfake để tạo sẵn những video rất khó phân biệt thật - giả, có hình ảnh, giọng nói của từng người cụ thể để phục vụ cho kịch bản lừa đảo.

Video giả mạo sẽ càng giống thật khi các đối tượng xấu thu thập được càng nhiều dữ liệu về hình dạng, giọng nói của nạn nhân. Để làm được điều này, một nơi mà các đối tượng xấu thường hay tìm đến là tài khoản mạng xã hội của nạn nhân.

Theo các chuyên gia, sự phát triển của công nghệ đang là con dao hai lưỡi nên người dân cần đề phòng bằng nhiều cách khác nhau. Đặc biệt là những vấn đề liên quan đến tiền bạc hay là công việc, nếu không phải là người thật, việc thật thì tốt nhất không nên tin tưởng bất kỳ tin nhắn, cuộc gọi nào trên không gian mạng.

Rõ ràng, công nghệ Deepfake đã bị lợi dụng để thực hiện hành vi phạm pháp. Hiện nay, các vụ rò rỉ dữ liệu cá nhân vẫn diễn ra tràn lan, trong đó có thông tin, hình ảnh của các nạn nhân. Đây cũng được cho là mỏ dữ liệu quan trọng để những công nghệ như Deepfake giọng nói và gương mặt có thể khai thác, tiếp tục giăng bẫy trong cộng đồng. Việc các nước trên thế giới đã có các biện pháp nhằm ngăn chặn hành vi lạm dụng Deepfake là cơ sở để chúng ta có thể tìm hiểu, vận dụng phù hợp với pháp luật Việt Nam.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!