Theo các nhà khoa học đánh giá, từ nhiều năm nay, trên hệ thống sông Thu Bồn, Vu Gia ở Quảng Nam, nhiều công trình, nhà máy thủy điện được xây dựng, nguy hiểm nhất là tình trạng cấp phép khai thác cát, khai thác cát trái phép vẫn đang diễn ra tràn lan trên hạ lưu các con sông. Đây là những tác nhân làm biến đổi dòng chảy các dòng sông, làm thay đổi lưu lượng nước trên các dòng sông. Các nhà khoa học đã cảnh báo, chính quyền và ngành chức năng tỉnh Quảng Nam cần phải nhanh chóng kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc cấp phép, tình trạng khai thác cát lậu đang diễn ra lâu nay. Nếu không kiểm soát được những tác nhân đã gây ra hiện tượng làm biến đổi dòng chảy, thì tình trạng Cửa Đại bị bồi lấp sẽ diễn ra triền miên, lúc đó Nhà nước sẽ luôn phải tốn những khoản kinh phí rất lớn để nạo vét.