Từ năm 2018, tỉnh Phú Yên tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các dự án nạo vét, khơi thông cửa sông, cửa biển; các dự án khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, nhất là dự án khai thác cát, đảm bảo thực hiện đúng quy trình, thủ tục và quy hoạch đã được phê duyệt; kiên quyết xử lý, tạm dừng các dự án ảnh hưởng đến môi trường, gây sạt lở trong khu vực. Các huyện, thị xã, thành phố tăng cường kiểm tra tình hình khai thác khoáng sản trên địa bàn và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Nếu địa phương nào buông lỏng quản lý, để xảy ra tình trạng khai thác trái phép, gây tác động xấu đến môi trường và trật tự an toàn xã hội thì Chủ tịch UBND địa phương đó phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh.
Hiện nay các doanh nghiệp đang khai thác 30 mỏ cát làm vật liệu xây dựng thông thường, trong đó trên lưu vực sông Ba có 24 mỏ. Tuy nhiên, trong quá trình khai thác, các doanh nghiệp để xảy ra nhiều vi phạm như tự ý vận chuyển hàng chục nghìn mét khối cát tập kết tại cảng Vũng Rô để bán ra ngoài tỉnh, khai thác vượt công suất cho phép, khai thác vượt ra ngoài ranh giới mỏ…gây bức xúc trong dân.
Ông Lê Thanh Đồng, Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách Hội đồng nhân dân tỉnh Phú Yên cho biết, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép không theo quy hoạch còn diễn ra nhiều nơi, nhưng việc kiểm tra, phát hiện, xử lý có lúc chưa kịp thời, nhất là khai thác cát trên sông Ba.
Qua tiếp xúc cử tri của Đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp, nhiều cử tri tiếp tục phản ánh tình trạng trên nhưng các ngành chức năng và chính quyền địa phương chưa có sự phối hợp chặt chẽ trong việc kiểm tra, giám sát, phát hiện xử phạt theo quy định.
Để giải quyết tình trạng trên, ngoài việc ban hành Quy chế về quản lý, bảo vệ khoáng sản và quản lý hoạt động khoáng sản, ngày 20/11/2017, UBND tỉnh Phú Yên ban hành Quyết định ban hành phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn tỉnh. UBND các huyện, thị xã, thành phố cũng đã ban hành Phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn; bước đầu xử lý 11 trường hợp vi phạm về khai thác và xử phạt hành chính hơn 200 triệu đồng; thu hồi mỏ cát sông Đà Rằng (còn gọi là sông Ba) có diện tích hơn 10.454 m2 thuộc dự án Khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường của Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Trần Đại.
