Di tích Hải Vân Quan nằm trên đỉnh đèo Hải Vân, thuộc cả 2 địa phận là thị trấn Lăng Cô, huyện Phú Lộc của tỉnh Thừa Thiên Huế và phường Hòa Hiệp Bắc, quận Liên Chiểu của TP. Đà Nẵng. Cuối năm 2021, Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế phối hợp Sở Văn hóa- Thể thao TP Đà Nẵng khởi công dự án Bảo tồn, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích Hải Vân Quan.

Di tích Hải Vân Quan đã được tỉnh Thừa Thiên Huế và TP. Đà Nẵng "bắt tay" trùng tu từ cuối năm 2021, với tổng mức kinh phí hơn 42 tỉ đồng từ nguồn ngân sách của hai địa phương. Sau hơn 2 năm thực hiện dự án trùng tu, đến nay 2 địa phương này cơ bản thống nhất phương án khai thác, phát huy giá trị di tích.

Từ sáng 1/8/2024, di tích Hải Vân Quan chính thức mở cửa đón khách tham quan. Chỉ tính riêng trong sáng 1/8, đã có khoảng 200-300 lượt khách trong nước và quốc tế tham quan di tích này. Việc tham quan sẽ tạm thời miễn phí cho đến khi các đơn vị liên quan của tỉnh Thừa Thiên Huế và TP Đà Nẵng thống nhất việc xây dựng bảng giá vé phù hợp.

Dự án bảo tồn, phục hồi, tôn tạo và phát huy giá trị di tích Hải Vân Quan đã góp phần trả lại những giá trị vốn có của di tích này. Cụ thể là tu bổ các di tích dựa trên dấu tích nguyên gốc. Trong đó đã phục hồi gần nguyên trạng hệ thống tường thành, đồn bốt có từ thời nhà Nguyễn bằng đá núi theo dấu vết khảo cổ học. Quan sát bằng mắt thường có thể thấy các tường thành, ngói lợp, cổng gỗ… được xử lý khéo léo, hoà hợp với khung cảnh xung quanh. Tuy nhiên, di tích có vị trí địa lý đặc biệt nên vẫn còn thiếu một số hạ tầng phục vụ du lịch và chưa đồng bộ về hệ thống hạ tầng kỹ thuật.

Năm 2017, Bộ VHTTDL đã có quyết định xếp hạng Hải Vân Quan là di tích cấp quốc gia. Đây là công trình chứa đựng nhiều giá trị về văn hóa, lịch sử và cũng là thắng cảnh nổi tiếng, điểm tham quan lý tưởng đối với du khách khi đi qua cung đường đèo Hải Vân. Việc mở cửa Hải Vân Quan sau thời gian trùng tu, phục vụ khách tham quan sẽ là một trong những "mắt xích" quan trọng, được kỳ vọng kết nối hai vùng du lịch Bắc và Nam Trung bộ, góp phần lan tỏa giá trị di tích, phát triển du lịch của hai địa phương Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!