Hội An là địa phương đi đầu trong cả nước về bảo vệ môi trường. Từ hơn 10 năm trước, chính quyền đô thị cổ này đã nói không với túi nilon tại xã đảo Tân Hiệp (khu dự trữ sinh quyển Cù Lao Chàm). Sau thành công mô hình phân loại rác tại nhà, địa phương này đang thí điểm mô hình thu phí rác theo khối lượng phát thải bằng cách bán túi đựng rác.

Hơn 450 hộ dân trên đường Nguyễn Tri Phương, phường Cẩm An là những gia đình đầu tiên trên cả nước thí điểm mô hình tính tiền rác bằng thể tích, cân nặng thông qua túi nilon. Thay vì các hộ gia đình đóng 30 ngàn đồng phí vệ sinh hằng tháng thì nay, những hộ dân như bà Ý đã chuyển sang mua 16 túi ni lông với thể tích 10 lít, 6 túi loại 15 lít và 4 túi loại 20 lít về đựng rác. Rác thải được phân loại vô cơ và hữu cơ ngay tại nhà.

Hội An thí điểm mô hình thu phí rác thải theo khối lượng phát sinh từ cuối năm 2023, hướng đến phương án thu phí rác thải dựa trên lượng phát thải thực tế. Do đang thí điểm nên người dân đa phần chỉ mua 30 ngàn đồng tiền túi đựng rác. Khi dùng hết túi thì bà con tận dụng túi rác thường, không phải mua thêm túi. Sau thời gian phân loại rác tại nguồn và tính phí theo phát thải đã giảm khoảng 30% lượng rác chôn lấp. Hiệu quả về môi trường thì rất rõ ràng, tuy nhiên, để triển khai trên diện rộng cần có sự giám sát, vào cuộc của chính quyền địa phương và ngành chức năng.

Trung bình mỗi ngày, Hội An khoảng 100 tấn rác thải sinh hoạt. Từ năm 2012, thành phố du lịch này đã triển khai quy định phân loại rác tại nguồn và đến nay 60-80% hộ dân thực hiện. Rác hữu cơ được thu gom vào thứ 2 và thứ 6, rác vô cơ khó phân hủy vào thứ 3 và thứ 5. Việc thu phí rác thải theo phát thải dự báo là rất khó nhưng từ thành công của mô hình phân loại rác tại nguồn, vì đô thị xanh, thành phố môi trường, Hội An quyết tâm thực hiện trên toàn thành phố.

Hội An là một trong nhưng địa phương đầu tiên trên cả nước thực hiện phân loại rác tại nguồn và thí điểm thu phí rác sinh hoạt theo khối lượng phát thải. Theo Luật môi trường sửa đổi, giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt từ hộ gia đình dựa trên khối lượng hoặc thể tích. Chậm nhất đến cuối năm nay, các địa phương sẽ phải triển khai nhưng đến thời điểm này, ngoài đô thị cổ Hội An, chưa có địa phương nào thí điểm mô hình thu phí rác kiểu mới này.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!